Rhwydwaith Gweithredu Lleol Sir Benfro er Menter a Datblygu Pembrokeshire Local Action Network for Enterprise and Development

Size: px
Start display at page:

Download "Rhwydwaith Gweithredu Lleol Sir Benfro er Menter a Datblygu Pembrokeshire Local Action Network for Enterprise and Development"

Transcription

1 Rhwydwaith Gweithredu Lleol Sir Benfro er Menter a Datblygu Pembrokeshire Local Action Network for Enterprise and Development ADOLYGIAD BLYNYDDOL 2017/18 ANNUAL REPORT 2017/18

2 What is PLANED? Pembrokeshire Local Action Network for Enterprise and Development We are a community led partnership, established as a social enterprise, a Development Trust, a charity, and a company limited by guarantee. Our Board is made up of representatives from Pembrokeshire communities, the public, private and voluntary sector. A group of volunteers who had worked successfully together to save Bloomfield House in Narberth for community use formed the Taf and Cleddau Rural Initiative (TCRI) TCRI chosen for LEADER funding to extend methodology across South Pembrokeshire as South Pembrokeshire Action for Rural Communities (SPARC) * Community-led methodology extended to the whole county as PLANED. PLANED confirmed as one of seven LEADER groups in Wales 2002 PLANED celebrates 30 years of community led work in Pembrokeshire. Rural Poverty hub opens in refurbished Old Victorian School Hall Taf and Cleddau Rural Initiative registered as a company and move to the Old School Site in Narberth LEADER II funding confirmed. SPARC seen as one of the top ten LEADER programmes in Europe PLANED appointed as lead body for Arwain Sir Benfro to run the LEADER Programme. *The name LEADER comes from French abbreviation for Liaison Entre Actions pour le Development de L Economie Rurale which roughly translates to links between actions for developing the rural economy.

3 Beth yw PLANED? Rhwydwaith Gweithredu Lleol Sir Benfro er Menter a Datblygu Mae PLANED yn bartneriaeth a arweinir gan gymuned, wedi i sefydlu fel menter gymdeithasol, yn Ymddiriedolaeth Ddatblygu, yn elusen, a chwmni cyfyngedig drwy warant. Mae ein Bwrdd yn cynnwys cynrychiolwyr o gymunedau Sir Benfro, y sector cyhoeddus, y sector preifat a r sector gwirfoddol. Grŵp o wirfoddolwyr, a oedd wedi gweithio n llwyddiannus gyda i gilydd i arbed Tŷ Bloomfield yn Arberth er defnydd y gymuned, yn ffurfio Menter Wledig Taf a Chleddau (TCRI) TCRI wedi i dewis ar gyfer cyllid LEADER1 i ymestyn methodoleg ar draws De Sir Benfro fel Gweithredu ar gyfer Cymunedau Gwledig De Sir Benfro (SPARC) * Methodoleg a arweinir gan y gymuned yn cael ei ymestyn ar draws y sir gyfan fel PLANED. PLANED yn cael ei gadarnhau fel un o saith grŵp LEADER yng Nghymru PLANED yn dathlu 30 mlynedd o waith a arweinir gan y gymuned yn Sir Benfro. Canolfan Tlodi Cefn Gwlad yn agor yn Neuadd Hen Ysgol Fictoraidd sydd wedi i ailwampio Cofrestrodd Menter Wledig Taf a Chleddau yn gwmni a symudasant i Safle r Hen Ysgol yn Arberth Cyllid LEADER II yn cael ei gadarnhau. SPARC yn cael ei gweld fel un o r deg rhaglen LEADER orau yn Ewrop PLANED yn cael ei benodi fel y prif gorff ar gyfer Arwain Sir Benfro i gynnal y Rhaglen LEADER. * Mae r enw LEADER yn dod o r byrfodd Ffrangeg Liaison Entre Actions pour le Development de L Economie Rurale sy n cyfieithu n fras fel y cysylltiadau rhwng gweithredoedd i ddatblygu r economi wledig.

4 Foreword As we celebrate our 30th year and reflect on our work and achievements over this time it s also important to look to the future and PLANED s evolving role. The Wellbeing of Future Generations Act has been driving force for many to think and work differently. PLANED embodies the five ways of working that the Act outlines, and we are proud to say we already apply them in the course of our work: We think long term, we have been active in Pembrokeshire for the last 30 years and are here for the long term. We support communities and volunteers to plan and to create their own plans for the future, through community visioning and action planning. We work proactively, acting to prevent problems occurring or getting worse and we support innovation across the county. We do not work in isolation. Integration is key, we consider how our organisational goals work together, how they impact on and work with the goals of others. We work in an efficient manner; we do not duplicate work. Collaboration is key to PLANED s success, we work with partners and stakeholders to deliver the best for Pembrokeshire supporting networks and partnerships. We work with public, private and third sector organisations. We are community led. Involving people in development is the basis of sustainable, resilient communities. Looking to the future PLANED will be leading on two new exciting initiatives. The first is the Pembrokeshire Community Cooperative Share project, which will identify and support communities with share offers to purchase land and buildings to retain existing services or develop new ones. The second is the Community Wellbeing and Resilience project which will build capacity of communities so they can have a greater influence in decisions that affect them, particularly with regard to well-being, and support them to develop resilience to economic, environmental and social change. From the Board and the whole of the PLANED team we would like to extend our thanks to everyone that has helped us get to this landmark of 30 years, and we look forward to working with you over the next 30. Lynne Upsdell Chair

5 Rhagair Wrth i ni ddathlu ein 30ain blwyddyn a myfyrio ar ein gwaith a n llwyddiannau dros y cyfnod hwn, mae hefyd yn bwysig i edrych tua r dyfodol a rôl PLANED sy n datblygu. Deddf Llesiant Cenedlaethau r Dyfodol fu r grym pwerus i nifer fedru feddwl a gweithio yn wahanol. Mae PLANED yn ymgorffori r pum ffordd o weithio a amlinellir gan y Ddeddf, ac rydym yn falch o ddweud ein bod eisoes yn eu defnyddio yn ein gwaith: Rydym wedi bod yn weithredol yn Sir Benfro ers y 30 mlynedd diwethaf ac rydym yma ar gyfer y tymor hir. Cefnogwn gymunedau a gwirfoddolwyr i gynllunio a chreu eu cynlluniau eu hunain ar gyfer y dyfodol, drwy weledigaeth gymunedol a chynlluniau gweithredu. Gweithiwn yn rhagweithiol, yn gweithredu i atal problemau rhag digwydd neu waethygu a chefnogwn arloesedd ar draws y sir. Nid ydym yn gweithio ar wahân. Mae integreiddio yn allweddol, rydym yn ystyried sut mae nodau ein sefydliad yn cydweithio, sut maent yn effeithio ar nodau eraill ac yn gweithio gyda hwy. Gweithiwn mewn modd effeithlon; nid ydym yn dyblygu gwaith. Mae gweithio ar y cyd yn hanfodol i lwyddiant PLANED, gweithiwn gyda phartneriaid a rhanddeiliaid i drosglwyddo r gorau ar gyfer Sir Benfro gan gefnogi rhwydweithiau a phartneriaethau. Gweithiwn gyda sefydliadau r cyhoedd, preifat a thrydydd sector. Rydym yn gweithio dan arweiniad y gymuned. Mae cynnwys pobl yn y datblygiad yn sail i gymunedau cynaliadwy, gwydn. Gan edrych tua r dyfodol, bydd PLANED yn arwain dwy fenter newydd gyffrous. Y gyntaf yw prosiect Cyfranddaliadau Cydweithredol Cymunedol Sir Benfro, a fydd yn adnabod a chefnogi cymunedau gyda chynigion cyfranddaliadau i brynu tir ac adeiladau i ddal eu gafael ar wasanaethau sy n bodoli eisoes neu i ddatblygu rhai newydd. Yr ail yw prosiect Lles a Chydnerthedd Cymunedol a fydd yn adeiladu gallu cymunedau fel y gallant gael mwy o ddylanwad ar benderfyniadau sy n effeithio arnyn nhw, yn arbennig o ran llesiant, a u cefnogi i ddatblygu cydnerthedd i newid economaidd, amgylcheddol a chymdeithasol. Gan y Bwrdd a holl dîm PLANED, hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi ein helpu i gyrraedd y garreg filltir o 30 mlynedd, ac edrychwn ymlaen at gael gweithio gyda chi dros y 30 nesaf. Lynne Upsdell Cadeirydd

6 Our Work Our work can be described under three broad headings: PARTNERSHIPS AND REPRESENTATION LOCAL ACTION ENTERPRISE AND NETWORKS We are committed to supporting communities to improve their quality of life by focusing on opportunities, harnessing potential and helping them to achieve their aspirations. This annual review highlights some of the work we have been doing over the last year. 01 Partnerships and Representation BUILDING RESILIENCE INTO CATCHMENTS (BRICS) IS A NEW PARTNERSHIP PROJECT THAT WILL Improve water, nutrient and habitat management on farms Reduce the level of nutrients entering the Milford Haven Waterway Create a nutrient trading scheme Give potential for future investment opportunities in Pembrokeshire BRICs is doing this by providing expert advice, guidance and support to farmers. Project partners include supply chain, land managers, industry, conservation organisations, farming unions, Welsh Water, farming cooperatives, authorities, Natural Resources Wales and communities all working together to build resilience into farm businesses and contributing to sustainable economic development. BRICs was developed and is funded through the Sustainable Management Scheme which is part of the Welsh Government Rural Communities Rural Development Programme , funded by the European Agricultural Fund for Rural Development and the Welsh Government. EUROPEAN RURAL PARLIAMENT, A VOICE FOR RURAL DEVELOPMENT. The European Rural Parliament (ERP) gives a voice to people in rural areas of Europe and promotes self-help and action by the rural people, in partnership with civil society and governments. PLANED is the ERP national partner representing Wales and takes responsibility for the flow of information and ideas. As part of this we talk to interested parties about how to strengthen the voice of rural Wales locally, nationally and internationally.

7 Ein Gwaith Gellir disgrifio ein gwaith dan dri phennawd eang: PARTNERIAETHAU A CHYNRYCHIOLAETH GWEITHREDU LLEOL MENTER A RHWYDWEITHIAU Rydym yn ymrwymedig i gefnogi cymunedau i wella ansawdd eu bywyd drwy ganolbwyntio ar gyfleoedd, diogelu potensial a u cynorthwyo i gyflawni eu dyheadau. Mae r adolygiad blynyddol hwn yn pwysleisio ychydig o r gwaith yr ydym wedi i wneud dros y flwyddyn ddiwethaf. 01 Partneriaethau a Chynrychiolaeth MAE ADEILADU CYDNERTHEDD YN NALGYLCHOEDD (BRICS) YN BROSIECT PARTNERIAETH NEWYDD A FYDD YN Gwella rheolaeth dwr, maetholion a chynefinoedd ar ffermydd Lleihau r lefel o faetholion sy n cyrraedd Dyfrffordd Aberdaugleddau Creu cynllun masnachu maetholion Rhoi potensial i gyfleoedd buddsoddi yn y dyfodol yn Sir Benfro Mae BRICs yn cyflawni hyn drwy ddarparu cyngor, arweiniad a chefnogaeth arbenigol i ffermwyr. Mae partneriaeth y prosiect yn cynnwys cadwyn gyflenwi, rheolwyr tir, diwydiant, sefydliadau cadwraeth, undebau ffermwyr, Dwr Cymru, cydweithfeydd ffermio, awdurdodau, Cyfoeth Naturiol Cymru a chymunedau yn cydweithio â i gilydd i adeiladu cydnerthedd ym musnesau fferm a chyfrannu at ddatblygiad economaidd cynaliadwy. Datblygwyd BRICs gan y Cynllun Rheoli Cynaliadwy a chaiff ei ariannu gan y cynllun sy n rhan o Gymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru Rhaglen Datblygu Gwledig , a ariennir gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru. SENEDD WLEDIG EWROP, LLAIS I DDATBLYGIAD GWLEDIG. Mae Senedd Wledig Ewrop (ERP) yn rhoi llais i bobl yn ardaloedd gwledig Ewrop ac yn hyrwyddo hunan-gymorth a gweithredu gan y bobl wledig, mewn partneriaeth â chymdeithas sifil a llywodraethau. PLANED yw partner cenedlaethol ERP sy n cynrychioli Cymru ac yn cymryd cyfrifoldeb am y llif o wybodaeth a syniadau. Fel rhan o hyn rydym yn siarad â phleidiau sydd â diddordeb ynghylch sut i gryfhau llais cefn gwlad Cymru yn lleol, yn genedlaethol ac yn rhyngwladol.

8 Representatives from PLANED attended the 3rd European Rural Parliament in October at the village of Venhorst, in North Brabant, The Netherlands. 250 people representing rural communities from 40 European countries called upon citizens and policymakers in the Venhorst Declaration, to support the vitality of rural areas. It also advocated a new era of bottom-up local development, based on local action by rural communities, inspired by the rapidly growing number of local initiatives in both towns and countryside. PLANED continues to forge links with UK and European partners to share ideas and good practice, as well as strengthening the voice of rural communities. RURAL DEVELOPMENT CONFERENCE - ENHANCING RURAL INNOVATION PLANED staff attended the 11th Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) Rural Development Conference held in Edinburgh in April The conference brought together policy makers, private sector representatives and experts to discuss good practice on issues related to innovation in rural areas. Discussion focussed on the 10 key drivers of rural change, and making the most of opportunities for job creation, economic growth, and service delivery. European Rural Parliament Workshop LONG TERM PLANNING PLANED, in partnership with Pembrokeshire County Council hosted a stakeholder engagement event in 2018 to consider regional investment priorities for Wales after Brexit. The event also started the conversation about what Pembrokeshire would want in the future and how this might be achieved. Stakeholders from across Pembrokeshire gathered to discuss investment priorities for Wales future outside of the EU. At the closing session of the Conference, the Edinburgh Policy Statement on Enhancing Rural Innovation was adopted and recognised the work done at the conference to establish principles for robust rural policy. Rob Halford, Head of Planning and Strategy at the Wales European Funding Office (WEFO) said It s vital that we bring together different perspectives, policies and investments to ensure Wales achieves the best possible return on future investments. Rob Halford, Welsh Government Rob Halford, Welsh Government

9 Gweithdy Senedd Wledig Ewrop Rob Halford, WEFO Mynychodd gynrychiolwyr o PLANED y drydedd Senedd Wledig Ewrop ym mis Hydref 2017 ym mhentref Venhorst, yng Ngogledd Brabant, yr Iseldiroedd. Gofynnodd 250 o bobl a oedd yn cynrychioli cymunedau gwledig o 40 gwlad Ewropeaidd i ddinasyddion a datblygwyr polisi yn Natganiad Venhorst, gefnogi bywiogrwydd ardaloedd gwledig. Hyrwyddwyd hefyd oes newydd o ddatblygiad lleol gweithio o r gwreiddiau, ar sail gweithred leol gan gymunedau gwledig, a ysbrydolwyd gan y nifer cynyddol o fentrau lleol mewn trefi yn ogystal ag yng nghefn gwlad. Mae PLANED yn parhau i ffurfio cysylltiadau â phartneriaethau DU ac Ewropeaidd i rannu syniadau ac arfer dda, yn ogystal â chryfhau llais cymunedau gwledig. CYNLLUNIO HIRDYMOR Cynhaliodd PLANED, mewn partneriaeth â Chyngor Sir Penfro, ddigwyddiad ymgysylltu rhanddeiliaid ym mis Chwefror 2018 i ystyried blaenoriaethau buddsoddi rhanbarthol i Gymru ar ôl Brexit. Dechreuodd y digwyddiad y sgwrs ynglŷn â r hyn y byddai Sir Benfro ei eisiau yn y dyfodol a sut gellir cyflawni hyn. Ymgasglodd rhanddeiliaid o bob cwr o Sir Benfro i drafod blaenoriaethau buddsoddi ar gyfer dyfodol Cymru y tu allan i r UE. Dywedodd Rob Halford, Pennaeth Cynllunio a Strategaeth yn Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru (WEFO) Mae n hanfodol ein bod yn dod â gwahanol bersbectifau, polisïau a buddsoddiadau ynghyd i sicrhau bod Cymru yn cyflawni r adenillion gorau posibl ar fuddsoddiadau yn y dyfodol. Rob Halford, WEFO CYNHADLEDD DATBLYGIAD GWLEDIG CYFOETHOGI ARLOESEDD GWLEDIG Mynychodd staff PLANED yr 11eg Cynhadledd Datblygiad Gwledig y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd (OECD) a gynhaliwyd yng Nghaeredin fis Ebrill Daeth y gynhadledd â datblygwyr polisi, cynrychiolwyr y sector breifat ac arbenigwyr ynghyd i drafod arfer dda ar faterion sy n gysylltiedig ag arloesedd mewn ardaloedd gwledig. Canolbwyntiodd y drafodaeth ar y 10 grym allweddol o newid gwledig, a manteisio n llawn ar gyfleoedd i greu swyddi, cynyddu r economi, a chyflwyno gwasanaeth. Yn sesiwn glo r Gynhadledd, mabwysiadwyd Datganiad Polisi Caeredin dros Gyfoethogi Arloesedd Gwledig a adnabyddodd y gwaith a wnaethpwyd yn y gynhadledd i sefydlu egwyddorion am bolisi gwledig cadarn.

10 PUBLIC SERVICES BOARD As a member of Pembrokeshire s Public Services Board (PSB), PLANED champions the Well-being of Future Generations (Wales) Act 2015 and the five ways of working. The PSB is a statutory strategic partnership established under the Act and together with members of the PSB, PLANED is working to improve the social, economic, environmental and cultural well-being of Pembrokeshire. A Well-being Plan for Pembrokeshire has been produced, which sets out how the PSB will do this by thinking about the longer-term, work better together, and look to prevent problems before they happen. Pembrokeshire PSB is made up of representatives from organisations which deliver public services across the County. SMARTER ENERGY PARTNERSHIP The Smarter Energy partnership is exploring the feasibility of Smarter Energy grids including storage, direct supply, monitoring and controls for renewable energy projects that benefit communities and projects that can address fuel poverty. There are currently two projects based in Pembrokeshire, Cwn Arian and Transition Bro Gwaun. The partnership has a growing list of projects across Wales and is developing detailed business plans, which will explore the feasibility of using Smarter Energy solutions for renewable energy projects. The feasibility studies will aim to identify new models of renewable energy generation and transmission that increase the viability of schemes in rural Wales, whilst also providing community benefits. There is also support for technical advice and for visits to relevant exemplar projects. The Smarter Energy Partnership includes the Severn Wye Energy Agency, the Green Valleys project, PLANED and Scottish Power Energy Network. The Project is funded through the Co-operation and Supply Chain Scheme of the Rural Development Plan for Wales.

11 BWRDD Y GWASANAETHAU CYHOEDDUS Fel aelod o Fwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Sir Benfro (PSB), mae PLANED yn gefnogwr o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau r Dyfodol (Cymru) 2015 a r pum ffordd o weithio. Mae r PSB yn bartneriaeth strategol statudol a sefydlwyd dan y Ddeddf ac ynghyd ag aelodau r PSB, gweithia PLANED i wella llesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Sir Benfro. Mae Cynllun Llesiant ar gyfer Sir Benfro wedi i gynhyrchu, sy n amlinellu sut bydd y PSB yn gwneud hyn drwy feddwl am y tymor hir, gweithio n well gyda n gilydd, ac yn edrych ar atal problemau cyn iddynt ddigwydd. Mae r PSB y cynnwys cynrychiolwyr o sefydliadau sy n trosglwyddo gwasanaethau cyhoeddus ar draws y sir. PARTNERIAETH YNNI DOETHACH Mae r bartneriaeth Ynni Doethach yn archwilio dichonoldeb gridiau Ynni Doethach gan gynnwys storio, cyflenwad uniongyrchol, monitro a rheolaeth ar gyfer prosiectau ynni adnewyddadwy sydd o fudd i gymunedau a mentrau a all fynd i r afael â thlodi tanwydd. Ar hyn o bryd mae dau brosiect wedi u lleoli yn Sir Benfro, Cwm Arian a Transition Bro Gwaun. Mae gan y bartneriaeth restr gynyddol o brosiectau ar draws Cymru ac yn datblygu cynlluniau busnes manwl, a fydd yn archwilio dichonoldeb defnyddio datrysiadau Ynni Doethach ar gyfer prosiectau ynni adnewyddadwy. Nod yr astudiaethau dichonoldeb yw adnabod modelau newydd o gynhyrchu a throsglwyddo ynni adnewyddadwy sy n cynyddu bywiogrwydd cynlluniau yng nghefn gwlad Cymru, wrth hefyd ddarparu manteision i gymunedau. Mae hefyd cefnogaeth ar gyfer cyngor technegol ac ar gyfer ymweliadau i brosiectau perthnasol sy n cynnig esiampl dda.. Mae r Bartneriaeth Ynni Doethach yn cynwys Asiantaeth Ynni Severn Wye, prosiect y Cymoedd Gwyrdd, PLANED a Scottish Power Energy Network. Ariennir y prosiect drwy r Cynllun Cydweithredu a Chadwyn Gyflenwi Cynllun Datblygu Gwledig Cymru.

12 02 Local Action CLYWED Clywed, a five year lottery funded project, was delivered by PLANED and ran from It was part of the Community Voice portfolio of projects, managed by PAVS. The project brought together Pembrokeshire s town and community councils to explore ways of delivering local services more efficiently. New methods of engagement were used to encourage a wider range of community members to get involved and have their voices heard. This included the video diary room shown in the film available on the PLANED website, online voting and model making. PLANED s visioning and action planning activities were also used to engage communities of interest including Pembrokeshire Access Group, Disability Wales and Pembrokeshire Young Farmers Clubs. Over 200 people increased the skills needed to contribute to planning services. Almost 700 people engaged via the Clywed project have had their say on service planning. CONFLUENCE, A THREE-YEAR PROJECT WITH A VISION Confluence was a creative collaboration between PLANED, spacetocreate, idea Architects, Pembrokeshire County Council and Transition Haverfordwest. It developed and tested new ways of working in Haverfordwest, bringing people together to inspire and shape the process of urban planning, design and regeneration. Since launching in the Spring of 2015, it s been non-stop for the work on regenerating Haverfordwest through creative engagement with the community, as one of seven projects in Arts Council Wales Ideas: People: Places programme (IPP). The programme, based in The Lab is supported by Arts Council of Wales and Pembrokeshire County Council. Having consulted local people Confluence is working towards developing Haverfordwest as a model for arts led regeneration of small towns in Wales. The Vision: In ten years time the ancient port of Haverfordwest will have been re-imagined as a vibrant and distinctive market town, reconnected with its river, in full flow and charged by the creativity of its people.

13 02 Gweithred leol CLYWED Prosiect pum mlynedd a ariannwyd gan y Gronfa Loteri Fawr, a gyflwynwyd gan PLANED ac a gynhaliwyd o Roedd yn rhan o bortffolio o brosiectau Llais y Gymuned, a reolwyd gan Gymdeithas Gwasanaethau Gwirfoddol Sir Benfro (PAVS). Daeth y prosiect â chynghorau tref a chymuned Sir Benfro ynghyd i archwilio ffyrdd o gyflwyno gwasanaethau lleol yn fwy effeithlon. Defnyddiwyd ffyrdd newydd o ymgysylltu i annog ystod ehangach o aelodau cymunedol i gymryd rhan a rhoi llais i w hunain. Roedd hyn yn cynnwys yr ystafell ddyddiadur fideo a ddengys yn y ffilm sydd ar gael ar wefan PLANED, pleidleisio ar-lein a gwneud model. Defnyddiwyd gweithgareddau rhagweld a chynllun gweithredu PLANED hefyd i ymgysylltu â chymunedau o ddiddordeb yn cynnwys Grwp Mynediad Sir Benfro, Anabledd Cymru a Chlybiau Ffermwyr Ifanc Sir Benfro. Gwnaeth dros 200 o bobl gynyddu r sgiliau sydd eu hangen i gyfrannu at wasanaethau cynllunio. Mae dros 700 o bobl a ymgysylltodd â r phrosiect Clywed wedi cael dweud eu dweud ar gynllunio gwasanaeth Y Weledigaeth mewn deng mlynedd bydd porthladd hynafol Hwlffordd wedi cael ei ail-ddychmygu fel tref farchnad fywiog a nodweddiadol, wedi i ail-gysylltu â i afon, yn llifo n fyrlymus ac yn cael ei ysgogi gan greadigrwydd y bobl. CONFLUENCE, PROSIECT TAIR BLYNEDD GYDA GWELEDIGAETH Roedd Confluence yn gydweithrediad creadigol rhwng PLANED, spacetocreate, idea Architects, Cyngor Sir Penfro a Transition Hwlffordd. Datblygodd a phrofodd ffyrdd newydd o weithio yn Hwlffordd, gan ddod â phobl ynghyd i ysbrydoli a siapio r broses o gynllunio, dylunio ac adfywiad trefol. Ers ei lansiad yng ngwanwyn 2015, mae r gwaith o adfywio Hwlffordd drwy ymgysylltu creadigol â r gymuned wedi bod yn ddi-baid fel un o saith prosiect yn Rhaglen Syniadau: Pobl: Llefydd: Cyngor Celfyddydau Cymru (IPP). Mae r rhaglen, sydd wedi i lleoli yn Y Lab yn cael ei chefnogi gan Gyngor Celfyddydau Cymru a Chyngor Sir Penfro. Wedi ymgynghoriad â phobl leol, mae Confluence bellach yn gweithio tuag at ddatblygu Hwlffordd fel model ar gyfer adfywiad ar sail celfyddydau o drefi bach yng Nghymru.

14 COMMUNITIES PLANNING FOR WELL-BEING AND RESILIENCE PLANED continues to support communities to plan for a robust future. Community visioning activities and action plans are an effective way to engage local people to get involved in projects that make a difference to community well-being. Community plans are also a vital piece of evidence to support funding applications. During the year, we worked closely with community leaders in Lamphey, Nolton & Roch and St Davids to design and run visioning workshops, to which every member of those communities were invited. These workshops led to the production of community place plans and action plans that set out the communities aspirations for projects over the next five years or so. In Lamphey, following the workshops in February, members of the community swung into action and set up a new fortnightly coffee morning to bring the community together in a relaxed social setting that ensures everyone in the community feels included. A coffee morning in Lamphey Lamphey residents also organised a fundraising social evening at their local pub and raised 200 towards a second defibrillator for the village and have planned other fundraising events to support village projects. And with sponsorship from Valero, community members have published the first edition of a new Lamphey community newsletter to share news of events and activities that are taking place. We have made substantial progress with many initiatives, all of which have happened as a result of the visioning workshops that PLANED ran which brought community members together. These workshops and the follow-up activities that you have undertaken for us have revived a great deal of interest and community spirit in the area. Mike Ridout. Secretary, Lamphey Community Association.

15 CYNLLUN CYMUNEDOL AR GYFER LLESIANT A CHYDNERTHEDD Mae PLANED yn parhau i gefnogi cymunedau i gynllunio ar gyfer dyfodol cadarn. Mae gweithgareddau gweledigaeth cymunedol a chynlluniau gweithredu yn ffordd effeithiol o dynnu pobl leol ynghyd i gymryd rhan mewn prosiectau sy n gwneud gwahaniaeth i les y gymuned. Mae cynlluniau cymunedol hefyd yn ddarn o dystiolaeth hanfodol i gefnogi ceisiadau am gyllid. Yn ystod y flwyddyn, rydym wedi gweithio n agos gydag arweinwyr cymuned yn Llandyfái, Nolton a r Garn a Thyddewi i ddylunio a chynnal gweithdai gweledigaeth, ac fe wahoddwyd pob aelod o r cymunedau iddynt. Arweiniodd y gweithdai hyn at y cynhyrchiad o gynlluniau mannau cymunedol a chynlluniau gweithredu a oedd yn amlinellu dyheadau r gymuned ar gyfer prosiectau dros tua r pum mlynedd nesaf. Yn Llandyfái, yn dilyn y gweithdai ym mis Chwefror 2018, aeth aelodau o r gymuned ati i weithio a chynnal bore coffi bob pythefnos i ddod â r gymuned ynghyd mewn sefyllfa gymdeithasol anffurfiol sy n sicrhau bod pawb yn y gymuned yn teimlo n rhan o bethau. Yn ogystal, trefnodd drigolion Llandyfái noswaith gymdeithasol i godi arian yn eu tafarn leol a chasglasant 200 tuag at ail ddiffibriliwr i r pentref ac maent wedi trefnu digwyddiadau codi arian eraill i gefnogi prosiectau r pentref. Gyda nawdd gan Valero, mae aelodau r gymuned wedi cyhoeddi r rhifyn cyntaf o gylchlythyr cymunedol Llandyfái i rannu newyddion o ddigwyddiadau a gweithgaredd. Rydym wedi gwneud cynnydd sylweddol gyda nifer o fentrau, a r cwbl wedi digwydd o ganlyniad i r gweithdai gweledigaeth a gynhaliwyd gan PLANED a ddaeth ag aelodau r gymuned ynghyd. Mae r gweithdy a r gweithgareddau dilynol hyn a gynhaliwyd gennych ar ein cyfer ni wedi adfywio diddordeb mawr a r ymdeimlad o gymuned yn yr ardal. Mike Ridout. Ysgrifennydd, Cymdeithas Gymunedol Llandyfái. Bore coffi yn Llandyfái

16 WORKING WITH TOWN AND COMMUNITY COUNCILS PLANED continues to support community associations and town and community councils through the Community Forum Network. In June 2017, a Community Forum Network conference was held which looked at the future role of town and community councils, currently under review by Welsh Government. Since then Jessica Morgan of PLANED has sat on the WG Independent Review Panel which will be making recommendations to the Cabinet Secretary on the role and structures of local councils in the future. Welsh Government Officials have participated in our last three Community Forum Network meetings and are looking closely at how we are bringing community councils and associations together with representatives of the Public Services Board and members and officers of the county council, to develop closer partnership working. Our work with local councils will develop further under a new Community Wellbeing and Resilience Project that is supported by LEADER funding and will commence in the summer of 2018 and through our work on the Pembrokeshire Public Service Board. Peter Davies speaking at the Community Forum Network Conference 2017 INNOVATIVE HERITAGE. SUPPORTING, MENTORING AND TRAINING HERITAGE GROUPS. Innovative Heritage has been equipping heritage groups with new skills and helping them to engage with a wider range of people to tell the stories of Pembrokeshire s heritage. The project takes community heritage initiatives into the digital sphere and is making heritage tourism an area-based, year-round experience; harnessing digital technology to interpret collections and trialling new techniques, helping to create innovative, high quality tourism products. Innovative Heritage works closely with five communities to deliver training so that they feel able to develop their digital ideas into heritage tourism products. The communities are Coastlands, Llangwm, Pembroke Dock, Saundersfoot and St Davids. The project captures digital lessons learned and feeds into the Ecomuseum Toolkit. The project also facilitates the Echoes Network, sharing of ideas and peer-to-peer mentoring. Innovative Heritage Visit

17 GWEITHIO GYDA CHYNGHORAU TREF A CHYMUNED Mae PLANED yn parhau i gefnogi cymdeithasau a chynghorau tref a chymuned trwy r Rhwydwaith Fforwm Cymunedol. Ym mis Mehefin 2017, cynhaliwyd cynhadledd Rhwydwaith Fforwm Cymunedol a oedd yn edrych ar rôl cynghorau tref a chymuned yn y dyfodol, sydd ar hyn o bryd dan adolygiad gan Lywodraeth Cymru. Ers hynny mae Jessica Morgan o PLANED wedi gwasanaethu ar Banel Adolygu Annibynnol Llywodraeth Cymru a fydd yn gwneud argymhellion i Ysgrifennydd y Cabinet ynglyn â rôl a strwythurau cynghorau lleol yn y dyfodol. Mae swyddogion Llywodraeth Cymru wedi cymryd rhan yn nhri chyfarfod diwethaf y Rhwydwaith Fforwm Cymunedol ac maent yn edrych yn agos ar sut ydym yn dod â chynghorau cymuned a chymdeithasau ynghyd gyda chynrychiolwyr o Fwrdd y Gwasanaethau Cyhoeddus ac aelodau a swyddogion o r cyngor sir, i ddatblygu gweithio n agosach mewn partneriaeth. Bydd ein gwaith â chynghorau lleol yn datblygu ymhellach dan Brosiect Lles a Chydnerthedd Cymunedol newydd a gefnogir gan gyllid PLANED ac a fydd yn dechrau yn haf 2018 a thrwy ein gwaith ar Fwrdd y Gwasanaethau Cyhoeddus. Peter Davies yn siarad yng Nghynhadledd Rhwydwaith Fforwm Cymunedol 2017 TREFTADAETH ARLOESOL. CEFNOGI, MENTORA A HYFFORDDI GRWPIAU TREFTADAETH. Mae Treftadaeth Arloesol yn cyfarparu grwpiau treftadaeth gyda sgiliau newydd a u helpu i ymgysylltu ag ystod ehangach o bobl i adrodd straeon o dreftadaeth Sir Benfro. Mae r prosiect yn mynd â mentrau treftadaeth cymunedol i r cylch digidol a datblygu r Rhwydwaith Echoes, gwaith ecoamgueddfa. Mae r prosiect yn gymorth i wneud twristiaeth dreftadaeth yn brofiad ar sail ardal sydd ar gael trwy gydol y flwyddyn; diogelu technoleg ddigidol i ddehongli casgliadau a rhoi cynnig ar dechnegau newydd, helpu i greu cynnyrch twristiaeth arloesol o ansawdd da. Mae Treftadaeth Arloesol wedi bod yn gweithio n agos gyda phum cymuned i drosglwyddo hyfforddiant er mwyn iddynt deimlo y gallent ddatblygu eu syniadau digidol yn gynnyrch twristiaeth dreftadaeth. Y cymunedau hyn yw Coastlands, Doc Penfro, Saundersfoot, Llandudoch a Thyddewi. Mae r prosiect yn dal gwersi digidol a ddysgwyd ac yn cyfrannu at Becyn Adnoddau Ecoamgueddfa. Mae r prosiect hefyd yn hyrwyddo r Rhwydwaith Echoes, rhannu syniadau a mentora cymar-i-gymar. Ymgysylltu â phobl i adrodd straeon treftadaeth Sir Benfro

18 PEMBROKESHIRE COMMUNITY LAND TRUST (CLT) The 4 principles that guide them. 1. Not-for-private-profit organisation set up to benefit a specific community. 2. CLTs can own land and other assets which are important to a community starting with affordable housing for local people. 3. CLTs hold those assets so that they are available and affordable for future generations. 4. A CLT is open to membership by anyone in the community supporting its aims. Pembrokeshire Community Land Trust project started in November 2017 and has been busy making contact with communities across the county to establish interest for CLT projects. Sites have been identified and discussed with local communities, working in partnership with other stakeholders such as Pembrokeshire County Council, Pembrokeshire Coast National Park, land owners and agents. Pembrokeshire CLT now has a consultancy agreement in place with Wessex CLT, who have some outstanding CLT projects in rural areas of Somerset, Dorset and Devon and who will help to replicate similar success in Pembrokeshire. The establishment of a CLT can be used as a vehicle for taking on other projects too that are of benefit to help the community to remain sustainable, such as shops, pubs and post offices and indeed one CLT project is looking both at the provision of affordable local housing in perpetuity and the provision of a local community shop. There will be a public awareness event in September 2018 to explain more about the Pembrokeshire CLT and how it can help communities. COMMUNITY OWNERSHIP AND BENEFIT PLANED supported the community of Rosebush to save their local Pub Tafarn Sinc, since then demand locally increased for communities to take on more assets. Support was given in Rosebush to develop a Community Share offer in July 2017 and by October 2017 over 410,000 had been raised through community shares and a community loan scheme. The pub was saved from closure and now employs over Torth y Tir - Heritage wheat growing 12 local people many of whom are young and developing their life skills. The new cooperative has over 350 members and promotes the culture, heritage and Welsh Language of the area. PLANED has also supported the community of Boncath to explore the possibility of buying their local pub that had been closed for 2 years. During 2017 PLANED supported another cooperative to clinch a 139,000 grant from the Coastal Community Fund. Torth y Tir is a community heritage wheat growing cooperative and thanks to the grant will now develop a community bakery at St Davids. The wheat grown at site will be used in the bakery and allow visitors to take part in the growing and baking of local produce.

19 YMDDIRIEDOLAETH TIR CYMUNEDOL SIR BENFRO (CLT) Y 4 egwyddor sy n eu harwain: 1. Sefydliad nad yw er elw preifat wedi i osod i fod o fudd i gymuned benodol. 2. Gall CLTs fod yn berchen ar dir ac asedau eraill sy n bwysig i gymuned gan ddechrau â thai fforddiadwy i bobl leol. 3. Mae CLTs yn dal eu gafael ar yr asedau hyn fel eu bod ar gael ac yn fforddiadwy i genhedloedd y dyfodol. 4. Mae CLT yn agored i aelodi unrhyw un yn y gymuned sy n cefnogi ei nodau. Dechreuodd prosiect Ymddiriedolaeth Tir Cymunedol Sir Benfro ym mis Tachwedd 2017 ac maent wedi bod yn brysur yn gwneud cysylltiad â chymunedau ar draws y sir i sefydlu diddordebau ar gyfer prosiectau CLT. Mae safleoedd wedi u hadnabod a u trafod gyda chymunedau lleol, gan weithio mewn partneriaeth â rhanddeiliaid eraill megis Cyngor Sir Penfro, Parc Cenedlaethol Arfordirol Penfro, tirfeddianwyr ac asiantaethau. Bellach mae gan CLT Sir Benfro gytundeb ymgynghoriaeth yn ei le gyda CLT Wessex, sydd â phrosiectau CLT rhagorol yn ardaloedd gwledig o Wlad yr Haf, Dorset a Dyfnaint ac a fydd yn helpu i ddyblygu llwyddiant cyffelyb yn Sir Benfro. Gellir defnyddio sefydlu CLT fel cerbyd i ymgymryd â phrosiectau eraill sydd o fudd i helpu r gymuned i aros yn gynaliadwy, megis siopau, tafarndai a swyddfeydd post ac yn wir mae un prosiect CLT yn edrych ar ddarpariaeth tai lleol fforddiadwy am byth yn ogystal â r ddarpariaeth o siop gymunedol leol. Bydd digwyddiad ymwybyddiaeth y cyhoedd ym mis Medi 2018 i egluro mwy ynghylch CLT Sir Benfro a sut all helpu cymunedau. Gwenith Torth y Tir, becws cymunedol PERCHNOGAETH A BUDDION CYMUNEDOL Cefnogodd PLANED gymuned Rosebush i arbed eu tafarn lleol, Tafarn Sinc. Ers hynny, cynyddodd y galw lleol i gymunedau ymgymryd â mwy o asedau. Rhoddwyd cefnogaeth yn Rosebush i ddatblygu cynnig Cyfranddaliad Cymunedol ym mis Gorffennaf 2017 ac erbyn mis Hydref 2017 casglwyd dros 410,000 drwy gyfranddaliadau cymunedol a chynllun benthyciad cymunedol. Arbedwyd y dafarn rhag cael ei chau a bellach mae n cyflogi dros 12 o bobl leol, a llawer ohonynt yn ifanc ac yn datblygu eu sgiliau bywyd. Mae gan y gydweithfa newydd hon dros 350 o aelodau ac mae n hyrwyddo diwylliant, treftadaeth ac iaith Gymraeg yr ardal. Yn ogystal, mae PLANED wedi cefnogi cymuned Boncath i archwilio r posibilrwydd o brynu eu tafarn lleol a oedd wedi cau am ddwy flynedd. Yn ystod 2017, cefnogodd PLANED gydweithfa arall i ennill grant o 139,000 gan y Gronfa Cymunedau Arfordirol. Mae Torth y Tir yn gydweithfa dreftadaeth tyfu gwenith cymunedol a diolch i r grant byddant nawr yn datblygu becws cymunedol yn Nhyddewi. Bydd y gwenith a dyfir ar y safle yn cael ei ddefnyddio yn y becws a chaniateir i ymwelwyr gymryd rhan yn tyfu a phobi cynnyrch lleol.

20 DATRIS Digital Assets and Training for Rural Innovative Solutions, or DATRIS is a new mentor training programme, providing IT and digital support services within community halls and outreach across Pembrokeshire, run by PLANED and funded by the Big Lottery fund. Computers, Websites, Mobile Phones and Information Technology are a part of our daily lives and yet many of us have difficulty using them. The DATRIS project will train people across Pembrokeshire who can then help others in using Information Technology. Training and support is offered to anyone who might want to become an IT mentor. John, the outreach officer dedicated to the project has so far spoken to just over thirty halls in the County and has made contact with many more. As part of the project the pembrokeshirehalls.org.uk website has been redesigned and relaunched so that halls will have the ability to maintain their own pages as well as share experience and information via a private forum. Training and support has alread been delivered in Mynachlog Ddu, Penally, Ludchurch, Newport, Llanddewi Velfrey and at the POINT centre in Fishguard. EIN CYMDOGAETH WERIN PRESELI HEARTLANDS COMMUNITIES Funded as part of the Great Place scheme, this project will allow Preseli Heartlands communities to explore how their unique cultural heritage can help create a successful future and contribute to tackling wider issues such as poverty, employment, health and education. Communities will be supported to connect with heritage creatively can contribute to health and wellbeing and provide opportunities for young people through hands-on heritage and cultural learning in an informal setting and working with partners. The project will place heritage, culture and landscape at the core of local strategies, plans and policies. The 218,000 project in Pembrokeshire is funded by the Heritage Lottery Fund through the Great Place Scheme. The 218,000 project in Pembrokeshire is funded by the Heritage Lottery Fund. RURAL POVERTY HUB The old Victorian school hall in Narberth is the new home for PLANED and has been refurbished and given a fresh lease of life to provide a hub of activity to help address poverty, improve wellbeing and services. PLANED will be able to offer a one stop shop for activity and information to help combat rural poverty. The hub will support digital connectivity in the county, at the same time offering skills and training in IT and local knowledge sharing. The hub will host a range of projects, organisations and facilities. The building was opened by Eluned Morgan AM on 15th June Eluned Morgan AM opening the rural poverty hub

21 DATRIS Mae Asedau Digidol a Hyfforddiant ar gyfer Datrysiadau Arloesol Cefn Gwlad, neu DATRIS, yn rhaglen hyfforddiant mentor newydd, yn darparu gwasanaethau cefnogi TG a digidol o fewn neuaddau cymunedol ac yn estyn allan ar draws Sir Benfro, a gynhelir gan PLANED ac a ariennir gan y Gronfa Loteri Fawr. Mae Cyfrifiaduron, Gwefannau, Ffonau Symudol a Thechnoleg Gwybodaeth yn rhan o n bywyd bob dydd, ac eto mae llawer ohonom yn cael trafferth eu defnyddio. Bydd y prosiect DATRIS yn hyfforddi pobl ar draws Sir Benfro i helpu eraill ddefnyddio Technoleg Gwybodaeth. Cynigir hyfforddiant a chefnogaeth i unrhyw un sydd eisiau bod yn fentor TG. Mae John, swyddog estyn allan sy n ymroddedig i r prosiect, hyd yn hyn wedi siarad â dros deg ar hugain o neuaddau yn y Sir ac wedi gwneud cysylltiad â llawer mwy ohonynt. Fel rhan o r prosiect mae r wefan pembrokeshirehalls.org.uk wedi i hail-dylunio a i hail-lansio fel bod gan neuaddau y gallu i gynnal eu tudalennau eu hunain yn ogystal â rhannu profiadau a gwybodaeth drwy fforwm preifat. Mae hyfforddiant a chefnogaeth eisoes wedi u trosglwyddo ym Mynachlog Ddu, Penalun, Yr Eglwys Lwyd, Trefdraeth, Llanddewi Felffre ac yng nghanolfan POINT yn Abergwaun. EIN CYMDOGAETH WERIN CYMUNEDAU PERFEDDWLAD PRESELI Bydd y prosiect hwn, a ariennir fel rhan o r cynllun Lle Arbennig, yn caniatáu cymunedau Perfeddwlad Preseli i archwilio sut all eu treftadaeth ddiwylliannol unigryw helpu i greu dyfodol llwyddiannus a chyfrannu at daclo materion ehangach megis tlodi, cyflogaeth, iechyd ac addysg. Cefnogir cymunedau i gysylltu â threftadaeth yn greadigol, gan gysylltu ag iechyd a lles a darparu cyfleoedd i bobl ifanc drwy ddysgu treftadaeth a diwylliannol ymarferol. Bydd y prosiect partneriaeth yn gosod treftadaeth, diwylliant a thirlun wrth wraidd strategaethau, cynlluniau a pholisïau lleol. Ariennir y prosiect sydd werth 218,000 yn Sir Benfro gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri drwy r Cynllun Lle Arbennig. CANOLFAN TLODI CEFN GWLAD Neuadd yr hen ysgol Fictoraidd yn Arberth yw cartref newydd PLANED. Mae wedi cael ei ailwampio ac wedi cael bywyd newydd i ddarparu canolfan o weithgareddau i fynd i r afael â thlodi, gwella lles a gwasanaethau. Gall PLANED gynnig canolfan bopeth am weithgareddau a gwybodaeth i fynd i r afael â thlodi cefn gwlad. Bydd y ganolfan yn cefnogi cysylltedd digidol yn y sir, ac ar yr un pryd yn cynnig sgiliau a hyfforddiant mewn TG a rhannu gwybodaeth leol. Bydd y ganolfan yn cynnal ystod eang o brosiectau, sefydliadau a chyfleusterau. Agorwyd yr adeilad gan Eluned Morgan AC ar 15 Mehefin Ariennir y prosiect sydd werth 218,000 yn Sir Benfro gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri drwy r Cynllun Lle Arbennig. Eluned Morgan AC yn agor canolfan tlodi cefn gwlad

22 03 Enterprise And Networks PLANED Network Meeting PLANED supports a range of networks, including: Community Buildings Network in partnership with PAVS held three events over the last year in Monkton, Letterston and New Hedges. Helping those involved with the management of halls and community buildings. Community Forum Network brings together community forums, associations, and community and town councils to discuss issues of common interest and concern, share their ideas and learn about successful community initiatives. One event has been held over the past year, with a focus on community asset transfer. Community Heritage Network runs events including heritage days bringing together those interested in the varied heritage of Pembrokeshire, including an event to tie in with the 2018 European Year of Cultural Heritage with a focus on the walled towns of Pembroke and Tenby. PEMBROKESHIRE SUSTAINABLE AGRICULTURAL NETWORK (PSAN) Facilitates meetings for farmers and landowners to discuss sustainable agriculture. Each meeting usually includes a guest speaker on a relevant topic. Five events this year, which included a guest speaker on BREXIT. PSAN also runs sub-groups: PSAN Food and Farming Schools Project: dedicated to promoting food and farming with young people, and raising awareness about where their food comes from. Five meetings this year and a day to help food producers engage with young people. PSAN Wildfire Group: working with landowners and communities to help reduce outbreaks of wildfires, including practical land management to help minimise potential damage. Six meetings, working on initiatives to encourage safe burning and safety awareness. RURAL CRIME BOARD FOR PEMBROKESHIRE. PLANED is working with Dyfed Powys Police to help establish the first Rural Crime Board for Pembrokeshire. VALUING THE ENVIRONMENT NETWORK Helps communities to develop the skills they need to design and implement projects that help and enhance the environment. This included the Plastic-free Pembrokeshire event in 2018 focussed on marine litter, with over 40 attendees.

23 03 Menter a rhwydweithiau Mae PLANED yn cefnogi ystod o rwydweithiau, gan gynnwys: Rhwydwaith Adeiladau Cymunedol yn helpu r rheiny sy n ymglymedig â r rheolaeth o neuaddau ac adeiladau cymunedol. Cynhaliwyd tri digwyddiad dros y flwyddyn ddiwethaf yng Nghil-maen, Treletert a New Hedges. Rhwydwaith Fforwm Cymunedol yn dod â fforymau cymunedol, cymdeithasau, a chynghorau cymuned a thref ynghyd i drafod materion sydd o ddiddordeb a phryder cyffredin, rhannu eu syniadau a dysgu ynghylch mentrau cymunedol llwyddiannus. Cynhaliwyd un digwyddiad dros y flwyddyn ddiwethaf, a oedd yn canolbwyntio ar drosglwyddiad asedau cymunedol. Rhwydwaith Treftadaeth Gymunedol yn cynnal digwyddiadau gan gynnwys diwrnodau treftadaeth yn dod â r rheiny sydd â diddordeb yn nhreftadaeth amrywiol Sir Benfro ynghyd. Yn ddiweddar, cynhaliwyd digwyddiad i gyd-fynd â Blwyddyn Treftadaeth Ddiwylliannol Ewrop 2018 gan ganolbwyntio ar drefi muriog Penfro a Dinbych-y-pysgod. PLANED Network Meeting RHWYDWAITH AMAETHYDDIAETH GYNALIADWY SIR BENFRO (PSAN) yn hwyluso cyfarfodydd i ffermwyr a thirfeddianwyr i drafod amaethyddiaeth gynaliadwy. Mae pob cyfarfod fel arfer yn cynnwys siaradwr gwadd ar bwnc perthnasol. Cynhaliwyd pum digwyddiad eleni, a oedd yn cynnwys siaradwr gwadd ar Brexit. Mae PSAN hefyd yn cynnal is-grwpiau: Prosiect Ysgolion Bwyd a Ffermio PSAN: ymroddedig i hyrwyddo bwyd a ffermio ymysg pobl ifanc, a chodi ymwybyddiaeth ar darddiad bwyd. Pum cyfarfod eleni a diwrnod i helpu cynhyrchwyr bwyd i ymgysylltu â phobl ifanc. Grwp Tanau Gwyllt PSAN: gweithio gyda thirfeddianwyr a chymunedau i helpu lleihau achosion o danau gwyllt, gan gynnwys rheolaeth tir ymarferol i helpu i leihau r difrod posib. Chwe chyfarfod, gweithio ar fentrau i hybu llosgi diogel ac ymwybyddiaeth o ddiogelwch. BWRDD TROSEDD CEFN GWLAD SIR BENFRO Mae PLANED yn gweithio gyda Heddlu Dyfed Powys i helpu i sefydlu Bwrdd Trosedd Cefn Gwlad cyntaf Sir Benfro. RHWYDWAITH GWELD GWERTH YN YR AMGYLCHEDD Yn helpu cymunedau i ddatblygu r sgiliau sydd eu hangen arnynt i ddylunio a mewnosod prosiectau sy n helpu a chyfoethogi r amgylchedd. Roedd hyn yn cynnwys digwyddiad Sir Benfro Di-blastig yn 2018 a oedd yn canolbwyntio ar sbwriel morol, gyda dros 40 o fynychwyr.

24 PLASTIC-FREE PEMBROKESHIRE Individuals, community groups, businesses and public bodies came together to discuss the plastic-free activity already going on across the county and look at what more could be done. Over 50 people met in the Regency Hall in Saundersfoot, which demonstrated the appetite to do more. The event explored what was already going on and what could happen next to coordinate and join up the plastic free activity in Pembrokeshire. Speakers included Pauline Davies, from Amroth Community Council who spoke about local action and marine litter pledge. Peter Davies, who spoke about developing a Wales Clean Seas Partnership, Cllr Laurence Blackhall who spoke about the journey of Plastic-Free Tenby and Morag Embleton who shared her experience of Plastic-Free Aberporth- the first of its kind in Wales. PLANED is supporting the development of a network to support this work and share good practice. Marine Litter Project HOW TO DO THINGS... THE PEMBROKESHIRE WAY 30 visitors from Finland explored Pembrokeshire at the end of 2017 as part of their journey to learn about sustainable development in Wales. Members of village associations, Nature Conservation groups and interested individuals visited PLANED, to learn new techniques in engagement and sustainable project planning. The participants enjoyed a practical workshop and shared experiences in supporting local villages and rural communities. As part of their learning journey, the Finnish visitors also explored the Canolfan Hermon Community Resource Centre and Lammas Eco Village and stayed at the Preseli Venture Eco Lodge, where they saw practical examples of how to run a tourism business with sustainability in mind. Finnish visit panoramic

25 SIR BENFRO DI-BLASTIG Daeth unigolion, grwpiau cymunedol, busnesau a chyrff cyhoeddus ynghyd i drafod y gweithgareddau di-blastig sy n bodoli eisoes ar draws y sir ac edrych ar beth arall ellir ei wneud. Cyfarfu dros 50 o bobl yn Regency Hall yn Saundersfoot, a ddangosodd yr awch i wneud mwy. Archwiliodd y digwyddiad yr hyn a oedd yn bodoli eisoes a beth ellir ei wneud nesaf i gydlynu ac ymuno â r gweithgaredd di-blastig yn Sir Benfro. Roedd y siaradwyr gwadd yn cynnwys Pauline Davies, o Gyngor Cymuned Amroth, a siaradodd ynghylch y gweithredoedd lleol a r addewid sbwriel morol. Peter Davies, a siaradodd ynghylch datblygu Partneriaeth Moroedd Glân Cymru, Cyng Laurence Blackhall a siaradodd ynghylch y daith o Ddinbych-y-pysgod Di-blastig a Morag Embleton a ranodd ei phrofiad hi o Aberporth Di-blastig y cyntaf o i fath yng Nghymru. Mae PLANED yn cefnogi r datblygiad o rwydwaith i gefnogi r gwaith hyn a rhannu arfer dda. Llun: Draenog y Môr, Bertie, yn cael ei ddadorchuddio yn Amroth SUT I WNEUD PETHAU... FFORDD SIR BENFRO Yn niwedd 2017 daeth 30 o ymwelwyr o r Ffindir i archwilio Sir Benfro fel rhan o u taith i ddysgu mwy ynghylch datblygiad cynaliadwy yng Nghymru. Aeth aelodau o gymdeithasau r pentref, grwpiau Cadwraeth Natur ac unigolion â diddordeb i ymweld â PLANED i ddysgu technegau newydd mewn ymgysylltu a chynllunio prosiect cynaliadwy. Mwynhaodd y cyfranogwyr weithdy ymarferol a rhanasom brofiadau o gefnogi pentrefi lleol a chymunedau cefn gwlad. Fel rhan o u taith ddysgu, archwiliodd yr ymwelwyr Ffinneg Ganolfan Adnoddau Cymunedol Canolfan Hermon a Phentref Eco Lammas. Arosasant mewn Llety Eco ym Mhreseli Venture, ble gwelsant enghreifftiau ymarferol o sut i gynnal busnes twristiaeth gyda chynaliadwyedd mewn golwg. Ymwelwyr Ffinneg yn Sir Benfro

26 LEADER Arwain Sir Benfro Local Action Group PLANED administers the LEADER fund and the Local Action Group (LAG) for Pembrokeshire, Arwain Sir Benfro. The LAG is made up of representatives from the public, private and third sector. Stella Hooper, External Funding Manager at the Port of Milford Haven has been a member of the LAG since it was formed in Here she shares her experience of being part of the LAG. I represent the Port of Milford Haven on the LAG and Sub-LAG. As a Trust Port and a unique player in the local economy, we are committed to contributing to the local community where we can best add value and improve opportunities for our ultimate stakeholders future generations. Representation on the LAG is one example of this. The Sub LAG is one of the most interesting parts of being involved with LEADER, as this is where all the projects are discussed and assessed in detail. Over the next few years I m looking forward to see how the projects progress against targets and want to see a comprehensive review of all projects so that we have a clear picture of what has been achieved together with recommendations for the future. We have approved many good projects that will leave a legacy of benefits to the county.

27 Grŵp Gweithredu Lleol Arwain Sir Benfro LEADER Mae PLANED yn gweinyddu r gronfa LEADER a r Grwp Gweithredu Lleol (LAG) dros Sir Benfro, Arwain Sir Benfro. Mae r LAG yn cynnwys cynrychiolwyr o r sectorau cyhoeddus, preifat a r trydydd. Mae Stella Hooper, Rheolwr Cyllid Allanol ym Mhorthladd Aberdaugleddau, wedi bod yn aelod o r LAG ersei ffurfio yn Yma, rhanna ei phrofiadau o fod yn rhan o r LAG. Rydw i n cynrychioli Porthladd Aberdaugleddau ar y LAG a r Is-LAG. Fel Porthladd Ymddiriedolaeth a chwaraewr unigryw yn yr economi lleol, rydym yn ymrwymedig i gyfrannu at y gymuned leol ble gallwn ychwanegu gwerth a gwella cyfleoedd i n rhanddeiliaid yn y pendraw cenedlaethau r dyfodol. Mae cynrychiolaeth ar y LAG yn un enghraifft o hyn. Yr Is-Lag yw un o r pethau mwyaf diddorol o fod yn rhan o LEADER, gan mai dyma ble mae r prosiectau yn cael eu trafod a u hasesu n fanwl. Dros y blynyddoedd nesaf rwy n edrych ymlaen at gael gweld sut mae r prosiectau yn gwneud cynnydd yn erbyn y targedau a gweld adolygiad cynhwysfawr o r holl brosiectau fel bod gennym ddarlun clir o r hyn sydd wedi i gyflawni ynghyd ag argymhellion ar gyfer y dyfodol. Rydym wedi rhoi cymeradwyaeth i nifer o brosiectau da a fydd yn gadael etifeddiaeth o fuddion i r sir.

28 LEADER funding Over 3,300,000 of LEADER funding was secured to support projects which test new ideas that benefit and contribute to a competitive, productive and sustainable economy in Pembrokeshire. 60 projects have been funded including two cooperation projects which work with partners outside of Pembrokeshire. LEADER principles align with the goals of the Wellbeing of Future Generations Act. LEADER is based on seven principles: LOCAL PUBLIC-PRIVATE PARTNERSHIP (LOCAL ACTION GROUPS) AREA BASED LOCAL DEVELOPMENT STRATEGIES COMMUNITY PARTICIPATION BOTTOM-UP IMPLEMENTATION OF STRATEGIES INTEGRATION INNOVATION NETWORKING CO-OPERATION

29 Cyllid LEADER Diogelwyd dros 3,300,000 o gyllid LEADER i gefnogi prosiectau sy n profi syniadau newydd sydd o fudd i economi gystadleuol, gynhyrchiol a chynaliadwy yn Sir Benfro ac sy n cyfrannu ati. Hyd yn hyn mae dros 60 o brosiectau wedi u cyllido gan gynnwys dau brosiect ar y cyd sy n gweithio â phartneriaid y tu hwnt i Sir Benfro. Mae egwyddorion LEADER yn cyd-fynd â nodau r Ddeddf Llesiant Cenedlaethau r Dyfodol. Mae LEADER wedi i seilio ar saith egwyddor: PARTNERIAETH GYHOEDDUS-PREIFAT LEOL (GRWPIAU GWEITHREDU LLEOL) STRATEGAETHAU DATBLYGU LLEOL AR SAIL ARDAL CYFRANOGIAD CYMUNEDOL INTEGREIDDIAD ARLOESEDD RHWYDWEITHIO CYD-WEITHIO

30 Some of the projects supported by LEADER funding: 1. A PROSPEROUS PEMBROKESHIRE St Davids Peninsula Tourist Association St Davids Social Media City: Mobile App a local news and information mobile app that gathers content from social media activity Pembrokeshire Coastal Forum - Feasibility Study for the development of Marine Equipment Testing Areas (META) as part of a new marine energy market. Tir Coed - LEAF project. Creating opportunities for people to access woodland skills training and recreational woodland activities in Pembrokeshire, Powys and Ceredigion. 2. A RESILIENT PEMBROKESHIRE Farmer Cooperative First Milk Ltd. First Milk - Agri-environment Quality Indicators, development of a mobile app to report and manage diffuse pollution incidents. Project Dynamo. Funding to establish a renewable energy hub for the local community. FRAME - FRAME OF MIND: Development of a new well-being centre and employment of a project co-ordinator. 3. A HEALTHIER PEMBROKESHIRE Bloomfield Community Centre. Narberth Community Fridge, surplus food is provided by local businesses or members of the public and is then available to members of the community. Reconnect in Nature - nature connections & well-being course, introducing participants to the proven therapeutic benefits of engaging in nature based activities Solva Care. The PIP (Prevention, Integration, Partnership) project, which will develop and implement a new, comprehensive model of care. 4. A MORE EQUAL PEMBROKESHIRE Clynfyw Care Farm - Researching and developing a Natural Therapy Centre. Hiraeth Hope - Community Settlement. Researching how to offer support to refugees. Women of West Wales, Narberth Museum. A project to redress the balance in recorded history, ensuring that women are fairly and accurately represented.

31 Rhai o r prosiectau a gefnogir gan gyllid LEADER: 1. SIR BENFRO LLEWYRCHUS Cymdeithas Dwristiaeth Penrhyn Tyddewi. Dinas Cyfryngau Cymdeithasol Tyddewi. Ap newyddion a gwybodaeth leol i ffonau symudol sy n casglu cynnwys o weithgaredd cyfryngau cymdeithasol. Fforwm Arfordirol Sir Benfro - Astudiaeth ddichonoldeb ar gyfer y datblygiad o Ardaloedd Profi Offer Morol (META) fel rhan o farchnad ynni morol newydd. Prosiect Tir Coed - LEAF. Creu cyfleoedd i bobl gael mynediad at sgiliau hyfforddi coetir a gweithgareddau hamdden coetir yn Sir Benfro, Powys a Cheredigion. 2. SIR BENFRO GWYDN Cydweithfa ffermwyr, First Milk Ltd. Dangosyddion Ansawdd amgylchedd amaethyddol, datblygiad o ap ffonau symudol i adrodd a rheoli achosion o lygredd gwasgaredig. Prosiect Dynamo. Cyllid i sefydlu hwb ynni adnewyddadwy i r gymuned leol. FRAME - FRAME OF MIND: Datblygiad o ganolfan les newydd a chyflogi cydlynydd prosiect. 3. SIR BENFRO IACHACH Canolfan Gymunedol Bloomfield. Oergell Gymunedol Arberth, bwyd dros ben a ddarperir gan fusnesau lleol neu r cyhoedd sydd yna ar gael i r gymuned. Ailgysylltu drwy Natur Cwrs cysylltiadau natur a lles, yn cyflwyno cyfranogwyr i r manteision therapiwtig sydd wedi u profi o ymgysylltu â gweithgareddau ar sail natur. Gofal Solfach. Y prosiect PIP (Atal, Integreiddio, Partneriaeth), a fydd yn datblygu a mewnosod model gofal newydd, cynhwysfawr. 4. SIR BENFRO MWY HAFAL Fferm Ofal Clynfyw - Ymchwilio i Ganolfan Therapi Naturiol a i datblygu. Hiraeth a Gobaith. Anheddiad Cymunedol. Ymchwilio i sut gellir cynnig cefnogaeth i ffoaduriaid. Merched Gorllewin Cymru, Amgueddfa Arberth. Prosiect i unioni r cydbwysedd mewn hanes cofnodedig, gan sicrhau bod merched yn cael eu cynrychioli n deg a chywir.

32 5. A PEMBROKESHIRE OF COHESIVE COMMUNITIES Saundersfoot Community Council - Saundersfoot Bay Community Land Train benefitting local communities and visitors, highlighting tourism, heritage and culture, linking communities and amenities. Span Arts will create Span Digidol - a pilot project to develop a new way of delivering cultural services via digital technology to rural communities across the whole of Pembrokeshire Pembrokeshire Community Co-operative Share Offers Scheme. Identifying and supporting communities to buy or retain local amenities and services. 6. A PEMBROKESHIRE OF VIBRANT CULTURE AND THRIVING WELSH LANGUAGE Community Heritage Partnership Group - Sharing Local History, developing and strengthening heritage links between communities creating a deeper awareness of a sense of place. Coast Lines Drawn together Coast Lines - Drawn Together - Creu ar y Cyd a participatory arts project exploring how the shared creative activity of drawing can celebrate identities and contribute towards community cohesion. Menter Iaith Sir Benfro - Y Digwyddiad. Welsh Language youth music pilot project, helping to build capacity for Welsh language music and event management. 7. A GLOBALLY RESPONSIBLE PEMBROKESHIRE Pembrokeshire Remakery at the Green Shed Project. Workshops and repair cafes for the local community focused around re-use, repair, repurposing and environmental awareness.; Adders are Amazing! Working in partnership to develop a National Adder Conservation Strategy to prevent this iconic, but vulnerable native snake from slipping into extinction in large parts of England and Wales. Amroth Community Council - Marine Litter/Clean Seas project. Bertie the Sea Bass, an iconic steel sculpture filled with plastic litter helping to raise awareness and change behaviours to reduce marine litter.

33 5. SIR BENFRO Â CHYMUNE DAU CYDLYNOL Cyngor Cymuned Saundersfoot - Trên Tir Cymunedol Bae Saundersfoot o fudd i gymunedau lleol ac ymwelwyr, yn tynnu sylw at dwristiaeth, treftadaeth a diwylliant, yn cysylltu cymunedau a chyfleusterau Bydd Celfyddydau Span yn creu Span Digidol - Prosiect peilot i ddatblygu ffordd newydd o drosglwyddo gwasanaethau diwylliannol drwy dechnoleg ddigidol i gymunedau cefn gwlad ar draws Sir Benfro gyfan. Cynllun Cyfranddaliadau Cydweithredol Cymunedol Sir Benfro. Adnabod a chefnogi cymunedau i brynu neu dal eu gafael ar gyfleusterau a gwasanaethau lleol. 6. SIR BENFRO Â DIWYLLIANT BYWIOG A LLE I R IAITH GYMRAEG GAEL FFYNNU Grŵp Partneriaeth Diwylliant Cymunedol Rhannu hanes lleol, datblygu a chryfhau cysylltiadau diwylliannol rhwng cymunedau gan greu ymwybyddiaeth ddyfnach o naws am le. Llinellau Arfordirol. Mae Drawn Together Creu ar y Cyd yn brosiect celfyddydol cyfranogol sy n archwilio sut all y gweithgaredd cyfrannol o ddylunio ddathlu hunaniaethau a chyfrannu at gydlyniad cymunedol. Menter Iaith Sir Benfro, Y Digwyddiad. Prosiect peilot cerddoriaeth ieuenctid Gymreig, yn helpu i adeiladu lle i gerddoriaeth Gymraeg a rheoli digwyddiadau. 7. SIR BENFRO SY N GYFRIFOL YN FYD-EANG Ailwneudfa Sir Benfro ym Mhrosiect y Cwt Gwyrdd. Gweithdai a chaffis atgyweirio ar gyfer y gymuned leol sy n canolbwyntio ar ail-ddefnyddio, atgyweirio, ail-bwrpasu ac ymwybyddiaeth amgylcheddol. Gwiberod Gwych! Gweithio mewn partneriaeth i ddatblygu Strategaeth Cadwraeth Gwiberod Genedlaethol i atal y neidr eiconig, ond bregus hon rhag diflannu yn rhannau eang o Gymru a Lloegr. Cyngor Cymunedol Amroth - Prosiect sbwriel morol/moroedd Glân. Draenog y Môr, Bertie, cerflun dur eiconig yn llawn sbwriel plastig i helpu i godi ymwybyddiaeth a newid ymddygiadau i leihau sbwriel morol.

Archwiliad Tachwedd 2016 / November 2016 Review. Gwasanaeth Cyfnewid/ Mutual Exchange Service

Archwiliad Tachwedd 2016 / November 2016 Review. Gwasanaeth Cyfnewid/ Mutual Exchange Service Archwiliad Tachwedd 2016 / November 2016 Review Gwasanaeth Cyfnewid/ Mutual Exchange Service 1 Mae r Tîm Ansawdd i Denantiaid yn cynnwys tenantiaid o Partneriaeth Tenantiaid a Phreswylwyr CCG. Pwrpas y

More information

Buy to Let Information Pack

Buy to Let Information Pack Buy to Let Information Pack The information provided in this pack is a duplicate of the information provided on display boards at the Drop-in event on Friday 6 th May 2016 in Fairbourne Village Hall. Please

More information

Cynhadledd a Gwobrau r Gymraeg mewn Iechyd, Gwasanaethau Cymdeithasol a Gofal Cymdeithasol Darparu gwell gofal i genedl ddwyieithog

Cynhadledd a Gwobrau r Gymraeg mewn Iechyd, Gwasanaethau Cymdeithasol a Gofal Cymdeithasol Darparu gwell gofal i genedl ddwyieithog Cynhadledd a Gwobrau r Gymraeg mewn Iechyd, Gwasanaethau Cymdeithasol a Gofal Cymdeithasol 2015 Darparu gwell gofal i genedl ddwyieithog Enillwyr Gwobrau Gwireddu r Geiriau 2015 Mae Gwobrau Gwireddu r

More information

Dyfodol ffermio ar yr ucheldiroedd yng Nghymru

Dyfodol ffermio ar yr ucheldiroedd yng Nghymru Dyfodol ffermio ar yr ucheldiroedd yng Nghymru 2017 Cymru Cyfeiriwch at y geirfa ar y dudalen ôl am ddiffiniad o'r testun sydd wedi ei oleuo'n las. Cyflwyniad Mae r ucheldiroedd yn nodwedd allweddol o

More information

Criw Celf 2017/18. Celebrating and creating opportunities for young artists Yn dathlu a chreu cyfleoedd i artistiaid ifanc

Criw Celf 2017/18. Celebrating and creating opportunities for young artists Yn dathlu a chreu cyfleoedd i artistiaid ifanc Criw Celf 2017/18 Celebrating and creating opportunities for young artists Yn dathlu a chreu cyfleoedd i artistiaid ifanc Criw Celf Participants 2016/17 Cyfranogwyr Criw Celf 2016/17 Imogen Sadler Imogen

More information

Côd Ymarfer ar gyfer Gweithwyr Gofal Cymdeithasol

Côd Ymarfer ar gyfer Gweithwyr Gofal Cymdeithasol Côd Ymarfer ar gyfer Gweithwyr Gofal Cymdeithasol Mae r lluniau yma yn dod o Photo Symbols Gwnaed y ddogfen hon yn rhwydd ei darllen gan VoiceAbility Mae r geiriau a amlygir a u hystyron yn y rhestr geiriau

More information

Welsh Conservative Manifesto for Local Government

Welsh Conservative Manifesto for Local Government Welsh Conservative Manifesto for Local Government MAY 2017 FOREWORD Welsh Conservatives believe that strong and effective local government should put power back into your hands, giving people across Wales

More information

europe rittany Wales a partner for Llydaw, partner i Gymru

europe rittany Wales a partner for Llydaw, partner i Gymru europe rittany Wales a partner for Llydaw, partner i Gymru Historic links, strengthened by a Memorandum of Understanding signed in January 2004 A. Sandford As Celtic cousins, there are many similarities

More information

DEVELOPMENT LAND FOR SALE Merthyr Tydfil

DEVELOPMENT LAND FOR SALE Merthyr Tydfil DEVELOPMENT LAND FOR SALE Merthyr Tydfil APPROX. 5.54 ACRES (2.24 HECTARES) ALLOCATED FOR HOUSING Upper Georgetown Plateau Merthyr Tydfil CF48 1BZ Adjacent to Kier Hardie Health Park Very close to facilities

More information

Pecyn Gwersi 1 / (Bl 3 Lefelau 1-3) Disgrifio r Eisteddfod. Llwyfan y Maes. Pynciau & agweddau: Sgiliau: Adnoddau cefnogol: Llythrennedd Digidol

Pecyn Gwersi 1 / (Bl 3 Lefelau 1-3) Disgrifio r Eisteddfod. Llwyfan y Maes. Pynciau & agweddau: Sgiliau: Adnoddau cefnogol: Llythrennedd Digidol / (Bl 3 Lefelau 1-3) Disgrifio r Eisteddfod Pynciau & agweddau: Cymraeg Saesneg TGCh Addysg Byd Dinasyddiaeth Sgiliau: Llythrennedd Digidol Adnoddau cefnogol: Taflen Waith Llyfryn yr Eisteddfod Dolen i

More information

Cylchlythyr Cytûn ~ Haf 2018 Cytûn Newsletter ~ Summer 2018

Cylchlythyr Cytûn ~ Haf 2018 Cytûn Newsletter ~ Summer 2018 Cylchlythyr Cytûn ~ Haf 2018 Cytûn Newsletter ~ Summer 2018 Llawenydd i Cytûn yr adeg hon o r flwyddyn yw cynnig diweddariad byr ynghylch sut mae offeryn eciwmenaidd cenedlaethol Cymru wedi bod yn gwasanaethu

More information

Deddf Awtistiaeth i Gymru

Deddf Awtistiaeth i Gymru Deddf Awtistiaeth i Gymru Until everyone understands Nes bydd pawb yn deall CYNNWYS Rhagair gan Mark Lever, Prif Weithredwr, Cymdeithas Genedlaethol Awtistiaeth Cyflwyniad 03 04 05 06 07 08 Diagnosis a

More information

Cyflwyniad cyflym i Parkinson s

Cyflwyniad cyflym i Parkinson s Cyflwyniad cyflym i Parkinson s A quick introduction to Parkinson s Welsh Os ydych newydd dderbyn eich diagnosis, neu os ydych yn adnabod rhywun sydd newydd gael gwybod, mae n debyg bod gennych lawer o

More information

Business development support and networking platform Cefnogaeth i ddatblygu busnes a llwyfan rhwydweithio

Business development support and networking platform Cefnogaeth i ddatblygu busnes a llwyfan rhwydweithio Business deveopment support and networking patform Cefnogaeth i ddatbygu busnes a wyfan rhwydweithio Cyfwyniad 02 Fe sefydwyd Waes and West Energy i gynorthwyo datbygiad cwmnïau eo a rhanbartho drwy ddarparu

More information

CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL

CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL Neuadd y Pentref, Drefach am 7.30yh 3ydd o Fedi 2013 Drefach Village Hall, 7.30pm 3 rd of September 2013 Yn bresennol/present: Cyng. Bill Green, Cyng. Gwilym

More information

NEWYDDION. I gael yr wybodaeth ddiweddaraf dilynwch ni ar:

NEWYDDION.  I gael yr wybodaeth ddiweddaraf dilynwch ni ar: Rhifyn. 63 Elusen Rhif 1043989 Haf 2014 NEWYDDION Cwmni Cyfyngedig gan Warant Rhif 2993429 I gael yr wybodaeth ddiweddaraf dilynwch ni ar: /AVOWWrexham @AVOWWrexham Yn Y Rhifyn Hwn 03 04 05 06 07 08 09

More information

Family Housing Annual Review

Family Housing Annual Review Family Housing Annual Review 2013-14 Statement from Chief Executive Last year has seen significant change for Family Housing also significant achievements in terms of the delivery of services and new homes.

More information

Beth oedd newidiadau crefyddol y Tuduriaid? - Pam y cafodd Abaty Tyndyrn ei gau?

Beth oedd newidiadau crefyddol y Tuduriaid? - Pam y cafodd Abaty Tyndyrn ei gau? Pa fath o wlad oedd Cymru yn yr Oesoedd Canol (tua 1000)? Pa fath o gestyll sydd i w gweld yng Nghymru heddiw? Pa effaith gafodd y Normaniaid ar Gymru? I ba raddau y dylai Owain Glyndwr gael ei gofio yng

More information

CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL

CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL CYNGOR CYMUNED LLANWENOG COMMUNITY COUNCIL Neuadd y Pentref, Drefach am 7.30yh 3ydd o Ebrill 2018 / 3 rd April 2018 Yn bresennol / Present: Cyng Alwena Williams, Cyng Hazel Thomas, Cyng Euros Davies, Cyng

More information

Beth oedd newidiadau crefyddol y Tuduriaid - Pam y cafodd Abaty Tyndyrn ei chau?

Beth oedd newidiadau crefyddol y Tuduriaid - Pam y cafodd Abaty Tyndyrn ei chau? Pa fath o wlad oedd Cymru yn yr Oesoedd Canol (tua 1000)? Pa fath o gestyll sydd i w gweld yng Nghymru heddiw? Pa effaith gafodd y Normaniaid ar Gymru? I ba raddau y dylai Owain Glyndwr gael ei gofio yng

More information

No 7 Digital Inclusion

No 7 Digital Inclusion No 7 Digital Inclusion 7 Digital Inclusion Active Response 7 will reflect on the issues that have arisen around the lack of engagement of some sectors of the community in recent technological advances.

More information

CYLCHLYTHYR IECHYD CYMRU

CYLCHLYTHYR IECHYD CYMRU CYLCHLYTHYR IECHYD CYMRU WHC (2007) 022 Parc Cathays Caerdydd CF10 3NQ Cathays Park Cardiff CF10 3NQ Dyddiad Cyhoeddi: 20 Ebrill 2007 Statws: Gweithredu Teitl: Datganiad Polisi a Fframwaith Gwasanaeth

More information

Wreiddio. Crynodeb. Dinas a Sir. yn y pen draw. Abertawee. newydd i CDSA. equivalent/fte) yn. corfforaethol ailddefnyddio, m 2.

Wreiddio. Crynodeb. Dinas a Sir. yn y pen draw. Abertawee. newydd i CDSA. equivalent/fte) yn. corfforaethol ailddefnyddio, m 2. Astudiaeth Achos: Defnyddio Strategaeth Gaffael Arloesoll i Wreiddio Cylcholdeb yn Adnewyddiad Swyddfa Canolfann Ddinesig Cyngor Abertawee Crynodeb Ffeithiau Allweddol Yn ystod 2017, dechreuodd Cyngor

More information

CYNGOR TREF AMLWCH TOWN COUNCIL. Cyngor Tref Amlwch Town Council

CYNGOR TREF AMLWCH TOWN COUNCIL. Cyngor Tref Amlwch Town Council CYNGOR TREF AMLWCH TOWN COUNCIL Swyddfa r Cyngor, Llawr y Llan, Lon Goch, Amlwch, Ynys Mon, LL68 9EN Ebost/Email: swyddfa@cyngortrefamlwch.co.uk Ffon/Tel: 01407 832 228 Cyngor Tref Amlwch Town Council

More information

Bwletin Gorffennaf 2017

Bwletin Gorffennaf 2017 Bwletin Gorffennaf 2017 Hau i Fedi www.ysgoluwchraddbodedern.org @YUBoded Wythnos Sgiliau Unwaith eto mae r ysgol wedi trefnu wythnos o weithgareddau gyda r nod o ehangu gorwelion ein disgyblion, a hynny

More information

Anatomi cydnerthedd: Pecyn cymorth. Heading. Datblygwyd yr adnodd hwn yn wreiddiol gan yr Asiantaeth Gwella Gwasanaethau Cymdeithasol.

Anatomi cydnerthedd: Pecyn cymorth. Heading. Datblygwyd yr adnodd hwn yn wreiddiol gan yr Asiantaeth Gwella Gwasanaethau Cymdeithasol. Heading Anatomi cydnerthedd: Pecyn cymorth Datblygwyd yr adnodd hwn yn wreiddiol gan yr Asiantaeth Gwella Gwasanaethau Cymdeithasol. Anatomi cydnerthedd: Pecyn cymorth /1 Manylion cyswllt Gofal Cymdeithasol

More information

GWOBRAU TAI CYMRU COMPENDIWM ARFER DA. Rhannu r gwersi a ddysgwyd wrth Gwobrau Tai Cymru Cymru. 1

GWOBRAU TAI CYMRU COMPENDIWM ARFER DA. Rhannu r gwersi a ddysgwyd wrth Gwobrau Tai Cymru Cymru.   1 GWOBRAU TAI CYMRU 2017 COMPENDIWM ARFER DA Rhannu r gwersi a ddysgwyd wrth Gwobrau Tai Cymru 2017 www.cih.org 1 Sponsored Noddwyd by gan Cymru Adnewyddu Cymunedau Trawsnewid Bywydau O fewn Lovell, rydym

More information

Profion. a monit. mewn. Dyddiad: Mawrth

Profion. a monit. mewn. Dyddiad: Mawrth Adroddiad Cryno Profion casglu a monit tro WEEE: adlewyrchu mewn cytundebau awdurdod Cod prosiect: EEE520-021 Dyddiad yr ymchwil: Tachwedd 2015 Chwefrorr 2016 Dyddiad: Mawrth 2016 Gweledigaeth WRAP yw

More information

Job title / Teitl swydd Organisation / Sefydliad / E-bost

Job title / Teitl swydd Organisation / Sefydliad  / E-bost Future Generations Bill Shared Learning Seminar Seminar Dysgu a Rennir ar Fil Cenedlaethau r Dyfodol Cardiff 5 February 2014 and Llanrwst 13 February 2014 Caerdydd 5 Chwefror 2014 a Llanrwst 13 Chwefror

More information

Gan Heini Gruffudd a Steve Morris

Gan Heini Gruffudd a Steve Morris Canolfannau Cymraeg a Rhwydweithiau Cymdeithasol Oedolion sy n Dysgu r Gymraeg: Ymdrechion i Wrthdroi Shifft Ieithyddol mewn Cymunedau cymharol ddi-gymraeg Gan Heini Gruffudd a Steve Morris Hawlfraint

More information

MONITRO TLODI AC ALLGÁU CYMDEITHASOL YNG NGHYMRU 2015

MONITRO TLODI AC ALLGÁU CYMDEITHASOL YNG NGHYMRU 2015 MONITRO TLODI AC ALLGÁU CYMDEITHASOL YNG NGHYMRU 2015 Mae r Canfyddiadau hyn gan y New Policy Institute yn dadansoddi r data diweddaraf i ddangos tueddiadau o ran gwaith, tlodi a sancsiynau budd-daliadau

More information

NEWS. Gwefan NEWYDD AVOW ewch arno heddiw!

NEWS.  Gwefan NEWYDD AVOW ewch arno heddiw! Rhifyn 55 Haf 2012 Elusen Rhif 1043989 Cwmni Cyfyngedig gan Warant rhif 2993429 NEWS www.avow.org www.avow.org Tŷ Avow 21 Egerton Street 21 Stryd Egerton Wrexham Wrecsam LL11 1ND Tel/Ffôn: 01978 312556

More information

Gwobrau. Enillwyr. Prif noddwyr 1

Gwobrau. Enillwyr. Prif noddwyr 1 Gwobrau 2015 Enillwyr Prif noddwyr 1 Prif noddwyr Cyflwyniad Heb ymgeiswyr am Wobrau CEW ni fyddai cyfle i ddathlu rhagoriaeth y sector adeiladu yng Nghymru. Ac heb noddwyr, ni fyddai digwyddiad dathlu

More information

Cynllun Datblygu Lleol ar y Cyd Gwynedd a Môn ( )

Cynllun Datblygu Lleol ar y Cyd Gwynedd a Môn ( ) Cynllun Datblygu Lleol ar y Cyd Gwynedd a Môn (2011-2026) Archwiliad Sesiwn Gwrandawiad 8 YNNI ADNEWYDDADWY 9.30 yb, Dydd Iau 15 Medi 2016 Datganiad ysgrifenedig pellach a thystiolaeth i w hystyried gan

More information

My Square Mile Fy Milltir Sgwâr

My Square Mile Fy Milltir Sgwâr My Square Mile Fy Milltir Sgwâr Published by the Design Commission for Wales 2007 Cyhoeddwyd gan Gomisiwn Dylunio Cymru 2007 Eileen Adams and the Design Commission for Wales Eileen Adams a Chomisiwn Dylunio

More information

Magnox s socio-economic scheme has donated 50,000 to the Cylch Y Llan Trust to transform the former Grade II* St Deiniol s Church in Llanuwchllyn.

Magnox s socio-economic scheme has donated 50,000 to the Cylch Y Llan Trust to transform the former Grade II* St Deiniol s Church in Llanuwchllyn. Magnox Socio-economic Funding in the Community The Magnox socio-economic scheme provides funding to support activities that benefit the social or economic life of communities, in support of the NDA s responsibilities

More information

The One Big Housing Conference

The One Big Housing Conference The One Big Housing Conference Thursday & Friday 9 th and 10 th October 2014 Programme Metropole Hotel, Llandrindod Wells Sponsors of Delegate Badges CHC s One Big Housing Conference The conference will

More information

Wythnos Gwirfoddolwyr

Wythnos Gwirfoddolwyr www.mantellgwynedd.com NEWYDDLEN MUDIADAU GWIRFODDOL GWYNEDD Rhifyn 46 Gorffennaf 2009 CYNNWYS Newyddion Canolfan Gwirfoddoli Gwynedd Grantiau Plant a Phobl Ifanc Y Porth Ymgysylltu Iechyd, Gofal Cymdeithasol

More information

Sut rydym yn delio â ch cwynion a ch canmoliaeth

Sut rydym yn delio â ch cwynion a ch canmoliaeth Sut rydym yn delio â ch cwynion a ch canmoliaeth 2015 2016 dwrcymru.com PRE 0081 2 Weithiau, mae pethau n mynd o chwith Ein nod bob amser yw sicrhau ein bod yn gwneud pethau n iawn y tro cyntaf, bob tro

More information

Confensiwn y Cenhedloedd Unedig Ar Hawliau Pobl ag Anableddau Beth mae n ei olygu i chi?

Confensiwn y Cenhedloedd Unedig Ar Hawliau Pobl ag Anableddau Beth mae n ei olygu i chi? Confensiwn y Cenhedloedd Unedig Ar Hawliau Pobl ag Anableddau Beth mae n ei olygu i chi? 2 Cynnwys Beth mae r canllaw 3 yma n ei gynnwys Rhan 1 4 Cyflwyno Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau Pobl

More information

SAETHU YNG NGHYMRU. er budd cefn gwlad a chymuned. y r ac h o s dro s gefnogi

SAETHU YNG NGHYMRU. er budd cefn gwlad a chymuned. y r ac h o s dro s gefnogi SAETHU YNG NGHYMRU er budd cefn gwlad a chymuned y r ac h o s dro s gefnogi r h aga i r Rwyf wir yn credu bod saethu yng nghefn gwlad Cymru n rhan annatod o ddiwylliant a thraddodiadau campau ein cenedl.

More information

14 th September 2017 The ninth meeting of the Mynydd y Gwair Wind Farm Community Liaison Group Felindre Welfare Hall

14 th September 2017 The ninth meeting of the Mynydd y Gwair Wind Farm Community Liaison Group Felindre Welfare Hall 14 th September 2017 The ninth meeting of the Mynydd y Gwair Wind Farm Community Liaison Group Felindre Welfare Hall Attendees Emma North, Planning, City and County of Swansea Councillor Paul Northcote,

More information

Cyfnodolyn Academaidd Cymraeg

Cyfnodolyn Academaidd Cymraeg Cyfnodolyn Academaidd Cymraeg Golygydd: Dr Anwen Jones Rhif20 Hydref 2015 ISSN 1741-4261 Golygydd: Dr Anwen Jones Cyhoeddwyd gyda chymorth: C Y F N O D O L Y N A C A D E M A I D D C Y M R A E G Golygydd:

More information

CYNNIG CYFRANDDALIADAU CYMUNEDOL CREU DYFODOL GWELL I BAWB DAW'R CYNNIG CYFRANDDALIADAU I BEN AM 12 GANOL DYDD AR 16 RHAGFYR 2016

CYNNIG CYFRANDDALIADAU CYMUNEDOL CREU DYFODOL GWELL I BAWB DAW'R CYNNIG CYFRANDDALIADAU I BEN AM 12 GANOL DYDD AR 16 RHAGFYR 2016 CYNNIG CYFRANDDALIADAU CYMUNEDOL CREU DYFODOL GWELL I BAWB DAW'R CYNNIG CYFRANDDALIADAU I BEN AM 12 GANOL DYDD AR 16 RHAGFYR 2016 www.swanseacommunityenergy.org.uk Mae Bwrdd Cyfarwyddwyr Cynllun Ynni a

More information

Cycle Tracks Traciau Beicio & Butterflies & Glöynnod Byw. WREN projects in Wales Prosiectau WREN yng Nghymru

Cycle Tracks Traciau Beicio & Butterflies & Glöynnod Byw. WREN projects in Wales Prosiectau WREN yng Nghymru Cycle Tracks Traciau Beicio & Butterflies & Glöynnod Byw WREN projects in Wales Prosiectau WREN yng Nghymru FCC Environment From waste to resource. FCC Environment are the leading UK waste and resource

More information

Hawliau n gwreiddio Adroddiad Sicrwydd Comisiynydd y Gymraeg

Hawliau n gwreiddio Adroddiad Sicrwydd Comisiynydd y Gymraeg Hawliau n gwreiddio Adroddiad Sicrwydd 2016-17 Comisiynydd y Gymraeg Cyhoeddwyd yn unol ag Adran 4 Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 1 Cynnwys Rhagair Rhagair 3 Cefndir 4 Adroddiad cryno 6 Rhan 1: Mae gwasanaethau

More information

Datganiad i r wasg: Rwyt ti'n fwy na digon da!

Datganiad i r wasg: Rwyt ti'n fwy na digon da! DYDDIAD: 10/07/2018, dim embargo Datganiad i r wasg: Rwyt ti'n fwy na digon da! Mae'n bleser gennym gyflwyno Cynhadledd Genedlaethol Cymdeithas Atal Dweud Prydain 2018 i ddinas brydferth Caerdydd ar gampws

More information

Agenda Item 3. Public Accounts Committee. Inquiry into Regulatory oversight of Housing Associations. January Pack Page 1

Agenda Item 3. Public Accounts Committee. Inquiry into Regulatory oversight of Housing Associations. January Pack Page 1 Agenda Item 3 Public Accounts Committee Inquiry into Regulatory oversight of Housing Associations January 2017 National Assembly for Wales Public Accounts Committee Pack Page 1 The National Assembly for

More information

Newyddion Ansawdd. Cynhadledd Breswyl POWIS. Dathlu dwy flynedd

Newyddion Ansawdd. Cynhadledd Breswyl POWIS. Dathlu dwy flynedd Newyddion Ansawdd Dathlu dwy flynedd Rhifyn 24 Chwefror 2011 Cynhadledd Breswyl POWIS Mae ymrwymiad ein hysgolheigion yn glir ac nid oes gennyf unrhyw amheuaeth eu bod yn datblygu n gyflym i fod yn arloeswyr

More information

Cyngor Cymuned Llandwrog

Cyngor Cymuned Llandwrog Cyngor Cymuned Llandwrog Cofnodion Cyfarfod y Cyngor 15 Medi 2014 Clerc y Cyngor David Roberts Tudalen - 1 - Cyngor Cymuned Llandwrog Cofnodion y cyfarfod o Gyngor Cymuned Llandwrog a gynhaliwyd Nos Lun,

More information

Datganiadau o Bolisi Rhaglenni r BBC

Datganiadau o Bolisi Rhaglenni r BBC Datganiadau o Bolisi Rhaglenni r BBC 2009/2010 Datganiadau o Bolisi Rhaglenni r BBC 2009/2010 1 Cynnwys Datganiad y Cyfarwyddwr Cyffredinol... 3 Teledu... 5 BBC One... 5 Atodiad BBC One Scotland... 9 Atodiad

More information

Gwaith Cymdeithasol yng Nghymru. Social Work in Wales. Prosbectws i Israddedigion. Undergraduate Prospectus

Gwaith Cymdeithasol yng Nghymru. Social Work in Wales. Prosbectws i Israddedigion. Undergraduate Prospectus Gwaith Cymdeithasol yng Nghymru Prosbectws i Israddedigion Social Work in Wales Undergraduate Prospectus Dysgu sy n Newid Bywydau Mae popeth sydd angen i chi ei wybod er mwyn dechrau ar eich taith gyda

More information

PR and Communication Awards 2014

PR and Communication Awards 2014 PR and Communication Awards 2014 PR and Communication excellence in the Welsh social housing sector The third PR and Communication Awards Ceremony was held during CHC's Communications Conference in Llandrindod

More information

Rural Crime Forum. MONDAY 23 JULY :00-12:30 FUW Building Royal Welsh Showground. Panel Members. Are we doing enough to tackle rural crime?

Rural Crime Forum. MONDAY 23 JULY :00-12:30 FUW Building Royal Welsh Showground. Panel Members. Are we doing enough to tackle rural crime? Rural Crime Forum MONDAY 23 JULY 2018 11:00-12:30 FUW Building Royal Welsh Showground Panel Members Are we doing enough to tackle rural crime? Dyfed-Powys is the largest police force area in both England

More information

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL Cynhaliwyd Cyfarfod o r Cyngor Cymuned Nos Fercher, Medi 30ain 2015 am 7.30 yh yng Nghanolfan Gwytherin Ymddiheuriadau: Elen H Edwards, R Emlyn Williams,

More information

Pan Gyfarfu Cynhadledd Heddwch Ryngwladol yn Aberystwyth

Pan Gyfarfu Cynhadledd Heddwch Ryngwladol yn Aberystwyth Pan Gyfarfu Cynhadledd Heddwch Ryngwladol yn Aberystwyth Er i r cadoediad a ddaeth â diwedd i r ymladd yn y Rhyfel Byd Cyntaf gael ei arwyddo ar 11 Tachwedd 1918, fe gymerodd chwe mis pellach o drafod

More information

MEDDYLIWCH AM FYD NATUR SUT MAE RHOI BYWYD I DDATBLYGU CYNALADWY

MEDDYLIWCH AM FYD NATUR SUT MAE RHOI BYWYD I DDATBLYGU CYNALADWY MEDDYLIWCH AM FYD NATUR SUT MAE RHOI BYWYD I DDATBLYGU CYNALADWY Mark Hamblin (rspb-images.com) Os ydym am ymestyn ein bodolaeth ein hunain, mae n rhaid i ni ddiogelu n hamgylchfyd y byd naturiol rydym

More information

Arsyllfa Wledig Cymru Wales Rural Observatory ADRODDIAD AR FYW A GWEITHIO YNG NGHEFN GWLAD CYMRU

Arsyllfa Wledig Cymru Wales Rural Observatory ADRODDIAD AR FYW A GWEITHIO YNG NGHEFN GWLAD CYMRU Arsyllfa Wledig Cymru Wales Rural Observatory ADRODDIAD AR FYW A GWEITHIO YNG NGHEFN GWLAD CYMRU Medi 2004 CYNNWYS Rhifau r tudalennau Crynodeb gweit hredol 3-7 Adran 1 Rhagymadrodd a methodoleg 8-10 Adran

More information

Anatomi cydnerthedd: cynorthwyon a rhwystrau wrth i ni heneiddio Adolygiad llenyddiaeth

Anatomi cydnerthedd: cynorthwyon a rhwystrau wrth i ni heneiddio Adolygiad llenyddiaeth Anatomi cydnerthedd: cynorthwyon a rhwystrau wrth i ni heneiddio Adolygiad llenyddiaeth Gan Imogen Blood, Ian Copeman & Jenny Pannell Hydfref 2015 1 Cydnabyddiath Hoffai r awduron gofnodi eu diolch i r

More information

YR HYN Y Y TORIADAU. Yr undeb athrawon mwyaf. Gwarchodwch gyflogau, pensiynau a gwasanaethau cyhoeddus

YR HYN Y Y TORIADAU. Yr undeb athrawon mwyaf. Gwarchodwch gyflogau, pensiynau a gwasanaethau cyhoeddus YR HYN Y DYLAI ATHRAWON WYBOD Y TORIADAU UNDEB CENEDLATHOL YR ATHRAWON MAE YNA DDEWIS ARALL Gwarchodwch gyflogau, pensiynau a gwasanaethau cyhoeddus Yr undeb athrawon mwyaf www.teachers.org.uk Gwanwyn

More information

Recriwtio: Ystyried y Gymraeg

Recriwtio: Ystyried y Gymraeg Recriwtio: Ystyried y Gymraeg comisiynyddygymraeg.cymru Cefndir Prif nod Comisiynydd y Gymraeg, sefydliad annibynnol a grëwyd yn unol â Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011, yw hybu a hwyluso defnyddio r Gymraeg.

More information

W32 05/08/17-11/08/17

W32 05/08/17-11/08/17 W32 05/08/17-11/08/17 2 Hedd Wyn: The Lost War Poet 3 The Bug Grub Couple 4 Cardiff Bay Lives 5 Eisteddfod Genedlaethol Ynys Môn 2017 Places of interest / Llefydd o ddiddordeb: Bodedern, Ynys Môn / Anglesey

More information

RHAN UN: Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon 2006/2007. Arolwg ac asesiad Ymddiriedolaeth y BBC

RHAN UN: Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon 2006/2007. Arolwg ac asesiad Ymddiriedolaeth y BBC RHAN UN: Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon 2006/2007 Arolwg ac asesiad Ymddiriedolaeth y BBC Cynnwys 2 Cyflwyniad y Cadeirydd 5 Trosolwg Ymddiriedolaeth y BBC 9 Beth ydyw a beth mae n ei wneud 12 Yr Ymddiriedolwyr

More information

Adopting Preventative Approaches Shared Learning Seminar Seminar Dysgu a Rennir Mabwysiadu Dulliau Ataliol

Adopting Preventative Approaches Shared Learning Seminar Seminar Dysgu a Rennir Mabwysiadu Dulliau Ataliol Adopting Preventative Approaches Shared Learning Seminar Seminar Dysgu a Rennir Mabwysiadu Dulliau Ataliol Presenter Name / Enw Cyflwynydd Alan Morris Job title / Teitl swydd Organisation / Sefydliad E-mail

More information

ISBN digidol Hawlfraint y Goron WG23697

ISBN digidol Hawlfraint y Goron WG23697 ISBN digidol 978 1 4734 2505 7 Hawlfraint y Goron WG23697 Cynnwys Cefndir 2 Nodyn gan yr Athro Ian Diamond 3 Cais am dystiolaeth 4 Manylion yr atebydd 5 Holiadur 6 Atodiad A: Cylch gorchwyl y Panel Adolygu

More information

Datblygu r Cwricwlwm Cymreig

Datblygu r Cwricwlwm Cymreig Datblygu r Cwricwlwm Cymreig Cyfeiria r llyfryn hwn at y Cwricwlwm Cymreig pan yn cyfeirio at Ofyniad Cyffredin y Cwricwlwm Cenedlaethol, ac at Gwricwlwm Cymreig pan yn cyfeirio at ddadansoddiad ysgolion

More information

Cyngor Cymuned Y Fali Community Council

Cyngor Cymuned Y Fali Community Council Cyngor Cymuned Y Fali Community Council 1. Croeso / Welcome. Clerc / Clerk Gwenda Owen gwenda.owen1@ntlworld.com Trigfa, Four Mile Bridge, LL65 2EZ (01407 740046) http://www.valleycommunitycouncil.com

More information

AROLWG BLYNYDDOL 2003 2004 2005 2006-2007 2008 2009 2010 2 Prifysgol Cymru, Bangor 2 Gair gan yr IS-GANGHELLOR Unwaith eto, gallaf nodi fod y Brifysgol wedi mynd trwy gyfnod o newid yn ystod y flwyddyn

More information

Cefnogi gwaith eich eglwys

Cefnogi gwaith eich eglwys Elusen Gofrestredig Rhif: 1142813 Rhifyn Hydref 2017 2 Am fwy o cysylltwch: Â ch Trysorydd lleol neu Yr Eglwys yng Nghymru 2 Sgwâr Callaghan, Caerdydd. CF10 5BT rhoiynsyth@eglwysyngnghymru.org.uk gwaith

More information

PWYSEDD GWAED UCHEL. Sut allwn ni wneud yn well? Dyddiad adolygu: Chwefror 2018

PWYSEDD GWAED UCHEL. Sut allwn ni wneud yn well? Dyddiad adolygu: Chwefror 2018 PWYSEDD GWAED UCHEL Sut allwn ni wneud yn well? 1 Dyddiad adolygu: Chwefror 2018 Yn y daflen hon, cewch arweiniad ymarferol gan feddygon teulu, nyrsys a fferyllwyr ar sut i wella trefniadau canfod a rheoli

More information

Bil Cyllido Gofal Plant (Cymru)

Bil Cyllido Gofal Plant (Cymru) Cynulliad Cenedlaethol Cymru Y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg Bil Cyllido Gofal Plant (Cymru) Adroddiad Cyfnod 1 y Pwyllgor Gorffennaf 2018 www.cynulliad.cymru Cynulliad Cenedlaethol Cymru yw r corff

More information

Bwletin i Rieni - Hydref 2014

Bwletin i Rieni - Hydref 2014 Bwletin i Rieni - Hydref 2014 Dyddiadau Pwysig 27.10.14 31.10.14 Gwyliau Hanner Tymor. 03.11.14 Yr ysgol ar agor yn dilyn hanner tymor. 18.11.14 Cyfarfod Rhieni Bl. 8 02.12.14 Cyfarfod Rhieni Bl. 7 Croeso!

More information

Sir Ddinbych / Denbighshire Phil Lord. Sir y Fflint / Flintshire Phil Lord

Sir Ddinbych / Denbighshire Phil Lord. Sir y Fflint / Flintshire Phil Lord Cyfarfod Cymdeithas CYSAGau Cymru, Ebbw Vale, 25 Tachwedd 2015 (10.30am 3pm) Wales Association of SACREs meeting, Ebbw Vale, 25 November 2015 (10.30am 3pm) Ynys Môn / Anglesey Bethan James Rheinallt Thomas

More information

HM Land Registry. Completion of registration THRINGS LLP DX6204 SWINDON 1. Date 08 May Your Ref DLA/P Our Ref RCS/WA922497

HM Land Registry. Completion of registration THRINGS LLP DX6204 SWINDON 1. Date 08 May Your Ref DLA/P Our Ref RCS/WA922497 HM Land Registry THRINGS LLP DX6204 SWINDON 1 Date 08 May 2018 Your Ref DLA/P5472-1 Our Ref RCS/ HM Land Registry Wales Office PO Box 75 Gloucester GL14 9BD DX 321601 Gloucester 33 Tel 0300 006 0009 wales.office@

More information

ACQUISITION OF LAND ACT 1981

ACQUISITION OF LAND ACT 1981 ACQUISITION OF LAND ACT 1981 NOTICE OF A PROPOSED COMPULSORY PURCHASE OF LAND FORMING PART OF A COMMON AND RIGHTS OVER LAND FORMING PART OF A COMMON, SUCH LAND BEING KNOWN AS CWMTAFF FECHAN RIVERSIDE COMMON

More information

Dyfarniadau Arian i Bawb Dyddiad embargo: 04/04/2016

Dyfarniadau Arian i Bawb Dyddiad embargo: 04/04/2016 Enw Lleoliad Crynodeb Hafod Bowls and Social Club Abertawe Bydd Clwb Bowls a Chymdeithasol yr Hafod yn Abertawe yn defnyddio'r grant i ddarparu gwyliau byr i 40 o aelodau mewn perygl o arwahanrwydd cymdeithasol.

More information

Atrium Building, University of South Wales, Cardiff, April 2018/ Adeilad Atrium, Prifysgol De Cymru, Caerdydd, Ebrill 2018

Atrium Building, University of South Wales, Cardiff, April 2018/ Adeilad Atrium, Prifysgol De Cymru, Caerdydd, Ebrill 2018 Atrium Building, University of South Wales, Cardiff, 13-14 April 2018/ Adeilad Atrium, Prifysgol De Cymru, Caerdydd, 13-14 Ebrill 2018 Dame Venodotia, alias Modryb Gwen. A map of North Wales.... Designed

More information

Delivering Affordable Sustainable Housing. Community Land

Delivering Affordable Sustainable Housing. Community Land Delivering Affordable Sustainable Housing Community Land Trust Fund What is a Community Land Trust? It is often difficult for people to find affordable accommodation in their local community. Community

More information

Mentro a cholli? Alcohol a gamblo: ymchwilio i r nodweddion cyffelyb ac atebion cyffredin

Mentro a cholli? Alcohol a gamblo: ymchwilio i r nodweddion cyffelyb ac atebion cyffredin Mentro a cholli? Alcohol a gamblo: ymchwilio i r nodweddion cyffelyb ac atebion cyffredin Alcohol Concern Alcohol Concern yw r elusen genedlaethol ar gamddefnyddio alcohol, gan ymgyrchu dros bolisi alcohol

More information

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL Cynhaliwyd Cyfarfod o r Cyngor Cymuned Nos Fercher Chwefror 15fed 2017 am 7.30 yr hwyr yng Nghanolfan Gwytherin Ymddiheuriadau: Gwynfor Davies, Ifor

More information

REVIEW OF THE YEAR GOLWG AR Y FLWYDDYN PRESIDENT THE YEAR IN PROFILE HIGHLIGHTS FACTS AND FIGURES THE YEAR AHEAD LLYWYDD NEWYDD CRYNODEB O R FLWYDDYN

REVIEW OF THE YEAR GOLWG AR Y FLWYDDYN PRESIDENT THE YEAR IN PROFILE HIGHLIGHTS FACTS AND FIGURES THE YEAR AHEAD LLYWYDD NEWYDD CRYNODEB O R FLWYDDYN REVIEW OF THE YEAR GOLWG AR Y FLWYDDYN 2017 NEW PRESIDENT THE YEAR IN PROFILE HIGHLIGHTS FACTS AND FIGURES THE YEAR AHEAD LLYWYDD NEWYDD CRYNODEB O R FLWYDDYN UCHAFBWYNTIAU FFEITHIAU A FFIGURAU Y FLWYDDYN

More information

Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor University of Wales, Bangor Alumni Magazine

Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor University of Wales, Bangor Alumni Magazine Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor University of Wales, Bangor Alumni Magazine bangoriad 2005 y gair cyntaf Croeso i argraffiad diweddaraf y Bangoriad. Erbyn hyn, mae r Brifysgol yn cychwyn cyfnod

More information

Bangoriad /6/04 1:41 pm Page 1. The University of Wales, Bangor Alumni Magazine Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor

Bangoriad /6/04 1:41 pm Page 1. The University of Wales, Bangor Alumni Magazine Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor Bangoriad 2004 9/6/04 1:41 pm Page 1 2004 The University of Wales, Bangor Alumni Magazine Cylchgrawn Alumni Prifysgol Cymru, Bangor Bangoriad 2004 9/6/04 1:41 pm Page 2 Bangoriad 2004 Welcome to the latest

More information

Yr hyn a ofynnir: I chi gymryd sylw o r cyngor a gynigir yn y ddogfen hon.

Yr hyn a ofynnir: I chi gymryd sylw o r cyngor a gynigir yn y ddogfen hon. Dewis Dŵr Arweiniad ar Ddŵr mewn Ysgolion Cynulleidfa: Penaethiaid, athrawon a llywodraethwyr ysgolion sy n derbyn peiriannau oeri dŵr a noddir gan y Cynulliad. Gorolwg: Mae r ddogfen hon yn cynnig gwybodaeth

More information

A: Property Register / Cofrestr Eiddo

A: Property Register / Cofrestr Eiddo THIS IS A PRINT OF THE VIEW OF THE REGISTER OBTAINED FROM HM LAND REGISTRY SHOWING THE ENTRIES SUBSISTING IN THE REGISTER ON 24 MAY 2017 AT 11:04:26. BUT PLEASE NOTE THAT THIS REGISTER VIEW IS NOT ADMISSIBLE

More information

BODWYN FARM / FFERM BODWYN CAEATHRO CAERNARFON GWYNEDD LL55 2TG

BODWYN FARM / FFERM BODWYN CAEATHRO CAERNARFON GWYNEDD LL55 2TG BODWYN FARM / FFERM BODWYN CAEATHRO CAERNARFON GWYNEDD LL55 2TG 104.23 acres (42.18 hectares) or thereabouts of land including a substantial character residence with garden grounds and a walled garden

More information

MAPIAUMAPS. Llyfrgell Genedlaethol Cymru The National Library of Wales

MAPIAUMAPS. Llyfrgell Genedlaethol Cymru The National Library of Wales MAPIAUMAPS Y map hynaf yng nghasgliad y Llyfrgell, map Ptolemaidd o Ynysoedd Prydain, a brintiwyd ym 1486 The oldest map in the Library s collection, a Ptolemaic map of the British Isles, printed in 1486

More information

Ceisiadau Cynllunio Newydd ~ New Planning Applications

Ceisiadau Cynllunio Newydd ~ New Planning Applications NP2/11/LB352J 08/05/2013 Newid amod Beddgelert 258807 348026 Dirprwyiedig/Delegated Diwygio Amod Rhif 3 o Ganiatâd Cynllunio NP2/11/LB352C dyddiedig 20/06/2003 i gadw offer presennol Airwave (mast telathrebu

More information

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL

CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL CYNGOR CYMUNED LLANGERNYW LLANGERNYW COMMUNITY COUNCIL Cynhaliwyd Cyfarfod o r Cyngor Cymuned Nos Fercher, Tachwedd 4ydd 2015 am 7.30 yh yng Nghanolfan Pandy Tudur Ymddiheuriadau: Gwydion Jones, Cyngh

More information

Tystysgrif Ganolradd mewn Cymraeg Ail Iaith: Defnyddio r Gymraeg

Tystysgrif Ganolradd mewn Cymraeg Ail Iaith: Defnyddio r Gymraeg Defnyddio r Gymraeg: Canolradd B1 2018 Tystysgrif Ganolradd mewn Cymraeg Ail Iaith: Defnyddio r Gymraeg LLYFRYN YR YMGEISYDD Mae CBAC yn aelod llawn o ALTE (Cymdeithas i Brofwyr Ieithoedd yn Ewrop). WJEC

More information

Prifysgol Aml-gyswllt. Adroddiad Blynyddol UWTSD. Annual Report. A Connected University

Prifysgol Aml-gyswllt. Adroddiad Blynyddol UWTSD. Annual Report. A Connected University Adroddiad Blynyddol Prifysgol Aml-gyswllt 2015-2016 UWTSD Annual Report A Connected University 2015-2016 UNIVERSITY PROFILE TRANSFORMING EDUCATION... TRANSFORMING LIVES The University of Wales Trinity

More information

Anhwylderau r Sbectrwm Awtistig. Adnodd i Deuluoedd yng Nghymru

Anhwylderau r Sbectrwm Awtistig. Adnodd i Deuluoedd yng Nghymru Anhwylderau r Sbectrwm Awtistig Adnodd i Deuluoedd yng Nghymru Rhagfyr 2010 ISBN 978 0 7504 5977 8 Hawlfraint y Goron 2011 WAG10-11196 F1141011 2 Cynnwys Tudalen Beth yw Anhwylderau r Sbectrwm Awtistig?

More information

YMGYNGHORI Â CHI/ DARPARU AR EICH CYFER CHI/

YMGYNGHORI Â CHI/ DARPARU AR EICH CYFER CHI/ YMGYNGHORI Â CHI/ DARPARU AR EICH CYFER CHI/ Rhan Un: Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon 2008/09 Arolwg ac asesiad Ymddiriedolaeth y BBC CAEL Y GORAU O R BBC AR GYFER TALWYR FFI R DRWYDDED. 02 / TROSOLWG

More information

Pecyn Gwersi 3 / (Bl 5 Lefelau 3-5) Nwyddau, Dyfeisio Gêm a Mentergarwch. Llwyfan y Maes. Pynciau & agweddau: Sgiliau: Adnoddau cefnogol:

Pecyn Gwersi 3 / (Bl 5 Lefelau 3-5) Nwyddau, Dyfeisio Gêm a Mentergarwch. Llwyfan y Maes. Pynciau & agweddau: Sgiliau: Adnoddau cefnogol: Pecyn Gwersi 3 / (Bl 5 Lefelau 3-5) Nwyddau, Dyfeisio Gêm a Mentergarwch Pynciau & agweddau: Mathemateg Cymraeg Saesneg Technoleg Mentergarwch Dinasyddiaeth Sgiliau: Rhifedd Llythrennedd Digidol Adnoddau

More information

Ymgynghoriad ar safonau addysg a hyfforddiant cychwynnol technegwyr fferyllol

Ymgynghoriad ar safonau addysg a hyfforddiant cychwynnol technegwyr fferyllol Ymgynghoriad ar safonau addysg a hyfforddiant cychwynnol technegwyr fferyllol Adroddiad dadansoddi r ymgynghoriad Ynghylch yr adroddiad hwn 1. Mae r adroddiad hwn yn crynhoi r ymatebion i r ymgynghoriad

More information

Link Housing s Tenant Engagement and Community Development Strategy FormingLinks

Link Housing s Tenant Engagement and Community Development Strategy FormingLinks Link Housing s Tenant Engagement and Community Development Strategy 2015-2018 FormingLinks Contents CEO s Welcome 3 TAG Welcome 4 About Link 5 Links Tenants 6 Measuring Success 7 The 4 Pillars People 8

More information

CYFNODOLYN ACADEMAIDD CYMRAEG

CYFNODOLYN ACADEMAIDD CYMRAEG Rhif 6 Gorffennaf 2010 ISSN 1741-4261 CYFNODOLYN ACADEMAIDD CYMRAEG Golygydd: Yr Athro Ioan Williams Cyhoeddwyd gyda chymorth: 1 Rhif 6 Gorffennaf 2010 ISSN 1741-4261 C Y F N O D O LY N A C A D E M A I

More information

Grwp Rheoli Adeiladu canllawiau rheoli adeiladu 2018

Grwp Rheoli Adeiladu canllawiau rheoli adeiladu 2018 Grwp Rheoli Adeiladu canllawiau rheoli adeiladu 2018 The Seashore Grill We are available for Private hire at the Seashore Grill and can cater for all your needs and requirements. The warm and friendly

More information

CYMDEITHAS EDWARD LLWYD. Y Naturiaethwr. Cyfres 2 Rhif 4 Gorffennaf 1999

CYMDEITHAS EDWARD LLWYD. Y Naturiaethwr. Cyfres 2 Rhif 4 Gorffennaf 1999 CYMDEITHAS EDWARD LLWYD Y Naturiaethwr Cyfres 2 Rhif 4 Gorffennaf 1999 Dosberthir yn rhad i aelodau Cymdeithas Edward Llwyd Pris i r cyhoedd: 2.50 Gellir cael ô-rifynnau: Cyfres 1, Rhif 1 33 (1979-95)

More information

SUPPLEMENTARY PLANNING GUIDANCE: HOUSING MIX THE CONSULTATION REPORT

SUPPLEMENTARY PLANNING GUIDANCE: HOUSING MIX THE CONSULTATION REPORT SUPPLEMENTARY PLANNING GUIDANCE: HOUSING MIX THE CONSULTATION REPORT OCTOBER 2018 Contents 1.0 BACKGROUND... 3 Purpose of Supplementary Planning Guidance (SPG)... 3 The Policy Context... 3 The need for

More information