'l)ie. \VOENSDAG, 16 SEPT.ElVIBER 1942.

Transcription

1 Geregisueer aao die H.P.K. as 'n Nuusblad. V of pens die geski.ed cni.s is die hoogsw offer teat vir jon voll; gl~ bring tem 1(;0rll jou LEWE. :~ ' ~ ;... 'l)ie Volgens die pcur ty~ politick is die hoogsw offer wat vu ;ou volk gcbring kan word jot l(rusje. EEHS''E JAARGANG. \VOENSDAG, 16 SEPT.ElVBER No. 45. Gesagstaat Ware van OssewabrandV11ag Sal Volksregering Wees Wat bcclocl die Osscwabrandwag as hy praa t v:ln die gcs:~;;; st<tat wat hy vir die Afrika ncrclom beoog en in hoever ga:~n d ie imlividuele vtyhcid van so w~:! die cnlleling as die vcrsldl lcnclc lewenskringe deur hicrdio gesagstaat in b<tndc gc!c word? Om hicnlic n aag tc bcanlwoord rn ocl ons b:1ic duidclik stel wal die rigling Nl id<>aal van die O s~c wahr:lnuw:tg is. s clil 'n slclsel wac ons bcoosl; of is dit iets m«x!r as 'n blolc :;tcbcl w:n di(' grojl(hl:lg \'an ons slrcwe \'Orm? ::)onder aar,;eling l;an ons se dal in die we~c \'::tn die saak dit. nic gaan om die ecn of antler staatstclsol of, orm nic. Dit gaan oor 'n lcwenshou ding. Dio stryu vauclag in die wer< lcl gaan n io Lusscn t woo teenoorrnelmarsl:1:1ndo siclsols, h.v.! n dcmokrasie Lccnoor ' n d ikktlunr nio. DiL :;:(:wn oor t wce lewcnshoudin~c of gcsindhcdo. J)io con is die gcsindhcid van die libcralismc wa t wonel in die l<'rans" R!, olusic met sy gcloof in die Yl'yhcid \':111 die eukcling. 1-1 ierdie gesindheid of lewenshouding hct vir homsclf ' n stelsel geskep waarin hy sy bcginsels tot uiting kon bring. Hicrclio skcpping is die demokr::t»ie, w:lt dus 'n produk is, an die liboralistiesc ~csind h eid. 1\ou is daar mensc wal mccn ci:\l ons licwer 11io 11100L pra:tt van die demokr:tsio wnl vorkccrd is nio, mn::n va 11 d io libcr:ll is Liese dcmokrasio, orndnt ons vooroucrs lcen tlio despote, an hul lyd moos stry \'ir die volks\'ryhcdc wat l:tlcr hcli:;:(:;:(:t:tm ~ou woes in die dcmokrasie. Ons si< n gcen redo waarom daar oor hy, oeglikc na:nnwoordc stryu ge, ocr moet word nie. Die dcmokrasic soos ons hom \'andn~ ken is clio konsckwentc skcpping \':lll 'n lwpaalde gccstel; ri~t in~ en :ls daar \Tees be~w:ln!la L die kind :;;nam mol die ha(h aier uitgtl\\'('l'p sal word. d. w.;;. die volksvryhedc sa am llic'l die dcmokrnii<'so naam of stolsel, dnn is dil hc.tc1 cht ons ons C:tlvinisiicsc vryheidshoginsc l ~ so gou moonllik mot 'n naam en stclscl b0ldco wal 'n sniwordcr hegl ip weergcc as die wa~ tans in ouguns, en :1l hct. Daarom pmal die Oo~cwnbr:mdw:tp; ook nic meer van ware dcmokrasic nio, m:lar \'an volksresering. Dio gcsagstaat, an die tockoms sal n ware volksre~cring wccs. d.w.s, ' n rcgcring wat naas d i~: ocr V<tn God strewc om die we!vaart en :;cluk van die VOl!\ to vcrseker. 1~0'l'SG:!mONDJ NJ ll : D l :n so kom ons al v:mself hy clio gcsindheid of ll wenshouding wat die Ossc\\ ahrandwag be Jiggnam as die teem;tanclcr \'an die lihcralislieso lcwcnsri~ting met sy skepping die dcrnokrasic. llicrdio gcsindhcid is clio, an lotsgcbondcnheid tecnoor dio, an persoonlike n~ hcid en selfsl:mdighcid. D i& is die twcc bot~end<' gcdagtcs v:nulng in die werelcl. Aan uic ecn kant staan dio dcmokrasio met sy geloof aan persoonlikc sclfst:1ncligb eid wat glo aan dio goudoliko reg van die onkeling (soos daar vrocor gcglo was <l:ln cl io god del ike reg van hecrsers ). '.l'ccnoor bom slarn die gedagl;e van lotsg6bondmheid wat 11iLing \'incl voral in Lwco rigtings. Die eon sluib hom aan hy tlic nasionalc of vo l ksgcd : 1~Lc, dio auclcr by die klasgedagto. n lo:uropa hn ons hullc as die nasionaal-sosialistiesc rip;lin~ en die kommunistiese rigting. :\cl soos die nasionaal-sosialistiesc ri~ting glo ook die kommunismc aan die idee ' an lotsgchoudcnhcid (hocwe! sy eindideaalstclling ook liberalistics i;;) maar ]ly bc pc'rk sy loi.sgemccnskap tot clio v:1n die wm kcndo Jdas dwarsdcur clio wun ld.!y wil 'n magsl;1:t!t in die lcwo roop ten behoc'\'c van clio W\lrkc rsklns w:1 t moel cl ion as oorg:nng tob die p;osnlj:oso st:tat vnn sy tockomsidca:ll..dio ll:lsionaa 1-sosial is Licsc rigti np; bc'pc rk horn we.'lr lot die n::sion:tlo volk en is cln::rom vt'l' hcwo omdat hy gees en slof wil vcrenig. A!bei hierdie r igtinge is gebore as rcaksie teen d ie libera!isticsc demokrasie waar reg en geregtigheid moes wyk vir die belang van die enkc!ing, en die d iensgedagte vcrvang is dcur d ie wins gedag tc. Die dc'mokrasic hot h omsclf ontplooi wt sy volheid wn!. uitgcloop hct 01' ' n lolalo sclfvernicliging, want die 1ndividuc.lo vryhc.id vir al rnnl hol onlwikkol tot 'n vorsla,wing \'an clio mccrdorlwid (\)1 dio baasskap \':\n die lcapiia ]isticsc dcspolc..die Afrikam n olk mocs Jcies nic tusscn die one of die nuwc nie, want die ouo was besig om homsclf tc \'Crnietig, maar iusscn die Lwee rcnk,ioncrc rivtings. Ons moos llics of ons staan vir die lotsgcmecnslwp binne die workers k!as of clie lotsgcmcenska p binne die volk, en die Osscwabrandwag hct namens die J\ frikaner dom d ie laaste gekics, en wat dit bctrcf sta:~n hy op eon voctstuk met die volkerc in Europa wat dieselfdo (Cus e gedocn het. 01\S EE Die kcu~o wa~ die Ossowabrandwng ge!locn hct \\':ls in oorecnstcmming me~ sy Calvinisticse lewen~beskouing. Dit gaan \lit Yan die gcloof clat claar \'Orskillcndo, olkere gcskep is elk met 'n af:<ondcrlikc rocping in die were d. Di<' aak wat bic.nlio \'ollisbcwcging homself op dio!;kouers gcnct'm hot, was dns om die nasionnle rocping nm die Afl iknnordom to help vcrwcsonlik, ci.w.s. om ons volk so te organisoer op aile ter reine van die lowe da t hy in s t :~at g estel sa l word om sy bcstemming as vol!( te bcreik en sy roeping tc vcrvul. Staatlmndig mod ons \'Oik so gcorganisccr word dat. daar die nodigc gesag sal hccrs om sy la~k, ir hom moontlik to m::tak. ~onder gesng k:nl da:n gcon gorcgtighcid bcslaan nic, want n{t die «ondoval moos die rcg mel clw:-tng toegepas word waar dit voorhcen dour dio licfdo gcskied hol, en sonclcr geregtiglloid kan g('on volk of cnkcling 'n rocping vervul nio, wnnl rocpingsvcrvulling is ook die uitlowing van reg en wnarhoid. Die ta:~k van die sesagstaat is dus in kort om r eg en wc:arheid toe te pas en om die moont li!<hede te Skcp vir sowc! die volk as geheel as die volksgenote afsondcrlik om n roeping te vervul. Xaras die beginscl \'::tn gcrcgligbcid aanvaar on~ die bcgim,el v:111 dicns, die dienendc liofdc. Die staat moct dus ook die moon tlilt heclc skcp vir sy vo!ksgcnotc om t! iens te!ewer. So sal die stn:tt by voorbecld nib toola:lt clat. 'n boor sy lcmocno aan dio borne laat vrot of clit. bcgrawe nie Ollldal hy nie 'n gocic prys danr, oor kan kry uic. Die lc woring \'::tn vruglo a:j.n sy volk is 'n vorm vau dieus, en dit moot nagekom word. L iefclc is eglcr iols wcdcrk01 igs en die staat sal sy ~t':;n~ gcbruik om toe t-<l sicn dal daarclie boer so 'n malo, an vcrgoeding vir t>y dicns onb ang dat hy 'n gelukkige en kommcrn yo bcslaau kan voor. Ons aanvaar ook die hogiuscl van gesondc gesinslcwo e n cb:uom sal die slnal sy gcsag goh uik om di e \'ir el lw persoon moontlik te ma.: k om in dio lru\\'elik lo Lrec, on om kinclor s to he on goed op tc voccl. J icnncc han~ wcor baie ~aam. Eer;o,tcm; sui die slaat bclct. dat huwclike plaasvind lu!<sc>n monso wic sc same, ocging ' n skcnding Y!Hl die godclelikc ordinansie is. Gcmcngde lnn~clikc kan dus nic geclulcl word nic. 'l'wccdcns s;tl die staat, toesicn dat da:lr goon gcldeliko hindernis;;o in die pad van jong pare staan nio. Geboorlo moot aangcmocdig word dour die verskaflin~ van voonlelc aau Jdn J.crrykc gesinnc. Ry gcsag moel clio staat vordcr gcbruik om tlic kind so opvocding to vorsckol' en toe lc sicn d:tl die onclenvys in oor- (Ven'olg op bls. 2, kol. l)

2 TWEE DE O.B., WOENSDAG, 16 SEPT Gesagstaat van Os~ewahra n dw a~ ~ ~ (\' en olg van l>ls. 1) censtenuu i11g i;, met, die kar:1klt r t'n aarcl van die volk. 1-lo kan ons aanhou. Die bc l: \ n ~ rib Lc fcit is C'~ter clat di< nuwc gc,:;indheid bckornmer is nie oor die een of andcr ~lclse l :\s sodn,nig nic, maar oor d ie.' toc ] J :\~~i ng va11 reg e n wn:nheid c n llii'n' hcpa:1ld - :-ts rcaksic tee1r die lih('ralism<' d ie reg en w:1arheitl, an d ie, olk. Met so ' n gesindne:d l;an daar natuur!ik geen spra!<c van willej(eur igc tirannie of onderdrukking wees nie. Die gcsag van die staat, gcgrond op hierdie tewenshoutling, ltan dus nie g~wctensvryhe i d inkort nic, want sy doc! en strcwc is volksgcluk en soncler gewctensvryheid ka n ctaar geen geluk wces n ie.. Oit is gesag met tiefdc en nie mcer gcs:~g m e t geld nic- seas in clio clcmokraticsc vcrlcde. 'n ~l oomlikc gova:n i n hic' rclic r i ~liu~ Jc tl:l:uin dat die volk a~ maatslal', an reg en wa:n heid gcncem ka n word, d.w.~. dai as re~ a:\11\':\ar word dit w:h goc1l is, ir die, olk in n onbegrensdc sin. 8oicts k:m hy, oorhceld uitloop op imperiali me omdat uitbrcidinp;, an gcbicd in ht'laup; van die volk kan \H'<'~ en daarom as reg bcskou moeb word. Y..,ilip;cr is dib Olll Le sf> <la b alles w:1b sk:ltlc'lik is, ir die volk ill onreg, wanl ons glo dat d ie \'Oik 'n pick in die ~;koppin~ hot en dus gchandhaal' 1nod wor d. l lierdic gcvaar van volltsabsolu tismc kan egter a ileen bestaan waar die calvinisme gewylt h ct, want die Calvinisme gaan uit van die grondgedagtc dat God soev.1erein is en dat waarheid en reg in die eerste instansie gchandhaaf moet word tcrwille van Hom, en juis omdat Hy dit vcrlang meet die volk beskerm en bevorder word. En die Ossewabrandwag aanvaar die Calvinisme as 'n volkseiendom. l :n h icr lo cl ie hak.-:rn die Kork in die nuwe ~;tn al. Die p lig van d ie K ork llloot, wee;; om d ie ~ uiwo r c bcp;inscls to \'Crkondig en daarrlie bc,:::inscls dicnsbaar to S Lcl nan die gcsng, an die!ila:l Op di~ wyso kan rb:1r harmonic in om; volkslewc bcstaan, want. h:nmonie of cwc" ig is \1:1:\rhcid en reg. A s volksbewcging sal die Os~cwabrandwag dus as hoek~!t nc ncem die lol pa:-~inl!, an reg en waarhcid t'll biunc daardit grcn:, lc ook die hoogstc mate van, olk~ gcluk e n nn:.ion;llo, en..-cscnliking. ~Vo ONDERSTEUN ON AlDVER.TEJEJRDE'R.S VOGT 1RlPKo9 HUGiENOOT. Fabrikante van..kelder en Besproeiings Mas jienerie, Sleepwaens, Boerewaens, Ens., ETLs. F oon: Paarl 23. W ATTER SOORT REPUBLKEN?.,\Vat lcr soort rcpuhlikcinc is dir wal dit' republikeinc in dil' ~rootste republikeins(' bew<>ging in die land ht'"cg?", o het genl..j. C. C:. K emp. rncdelt ipr \':\11 tl i\:' H.~. '., op Hu r~l'r><~ dorp gc\'l a. i\'adal rlr. ~lnlnn al sy, olgclingo gc,'l':1 lwl om by die Ossewahrandwag nan to sluit, is 1'1111 Party-]mnt lwr1l:l;jidc ma:rl hcwcm dat flo perscni. v:111 dil.' O.U. se lctle ook ledc vnn di(' Party is. Dus, die verl1ouding tussen die O. B. en die Party, sovcr clit getallc betref, was op sy minstc 100 teenoor 90. Die O.B. was dus die grootsto n;publil:einsc bcwcging. Or. Malan het 'n u ltima t um aan hicrd!e,grootste rcpubliltcinse b()wesing" gerig en dit me! 'n oorlog opgovolg wa t,l<ort en bcs!issend" tnocs wc.es. $:nam met l~l nl. Kemp herhaal ons el i(' vr:1:1g: '\Vatter sool'l rl'lllrhlil8~ine is dil wnt die ~roo(slo rcpnblil<cinso hc\\'t'~ i np: in die 1and hc\"q~1' KORRESPO\DENSEKURSU A i<'luk.-\xeus L U~'rt:n U!::lt! - Hler s tllo gao, wat vir u fi l~ goue eters sal 1~ : Be.studcer ont Korrespondenslekursu n Boekhou dcur medium vo.n A frikaans or Engels stcgs vier roaande tank co wor<l dan n r;ekwntltlsecrclc Bockhouer met n goelo alu.rlt. Ons kursu 18 gocdl<oop en doettre!fend. Ono waarborg uttmuntcndc resuttalc. Ons spcs la.llsccr ook n Nt:> tuurgeucslng, LJ:(lamsbou, Skoonheidskultuur. Magoe tieso Pe rsoo nl ll<!l~ld en EnerGicbonkursussc. Laasso noemde lt ursussc word gra.tts uitgcrcil< nan ons Bock hotl t udente. l:leoonderhde gratis van: Unl&-lloekllou kouege. l'o buo 32. A.lcxno~ r la. DE KOCK V oortrcwtentruat, flliddelburg, Tvl. l'llcna<jv : liercfordstrnnt, GROBLERSDAL, Tv!. D. D. DB [{OCfC Aaon ft0 vlu Ponalac e n C.M. V :r&emoaorro TOT U DENS! V. M. K. AANJBJeVEJEL. LUllT NOJ AA.N BY DE V.M.K. DlE afruu."' ''"ER SE lite :llol'oryerer-'gl"'o. V.!U.K. Klubbedte!llng Stull die Volgende n: Or:ul" s tecpdl en~. r.o~dlcope r moton ersej.terlng-. g-rn"o rt-~~.~d, tea. V.)t.t{. lulubev<tle gnra~es, hotelle, to"!ebhu.lse e.u. kale...""s w~ gn.o\tj'he!d en JtiU<e A lrtk..'l.ncrbedlealno: u lllwa;;. Snt llt" nllcw.-rln~sd..iens. l"a,h t r~lu, Putl- en rootek..q&rte. n U nt~t<e n>o!ort<eoteken. Vollc Besocdcrbede vao:- DlF. lioo 'BESTOURD:ER, DlE TAKRES~rUUROEU, llus ~o-lj, l{a.npstlld. lltw 1093, Jo!mJlJlooburc. DE TAKB~STUORDEll, :HuG 383, U loemtonl t~ln. N DE TRONK Hocwol on~ wee11~ gl'hn k aan plnasruimte nio gniiggie., lmn pl:\ :1 ~ w:ll on~ locgcstuur word nie. maak on~ 'n uitsond( r ing in d ie gcval v:rn onclcrs!a:1ndc pcnn C'v nr g~i~ 1 an ' n gcva ngcnc wa(, wag op vc d wor. Di t. is 'n ~ reff endo lr ithecltling Y:ln d il' gc'bcnrlenislo:,c vcrlntc nhoid nm d ie tronklc" t'. om T HO::\KD.-\.G. Die geklink van slcutels; die geknak van slotte, Dis seldeure wat oopruk- 'n ander dag! n Bulderende stem:, Scksie aandag!" Doodse stilte - v ergctc gevaugene! ~ Verby die inspeksie. Donderende geluide!.oi.s. sel deurc wat toeslaan... die end van 'n dag. (dhlteiddle&dd\e~~@ CJ DFSllillfk vm KW ALTEJT EN TEVREDEN HED DKE GOJEJJJ:KOOJPS'li'JD WYNE: Fonkelwyn L ewenswyn Vermouth Hanekraai-C-oclttail Likeurwyn J eripigo, Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port Worcester Hock Pontak Spesiale Sjerric Sjerrie B RANDEWYNE1 3/6 2/15 3/5 2/- 1/3 1/ 3 1/~ ua!./1 1/1 Hd :W!!. 5N JENEWER 6/- LKEURS: Kersie-Brandewyn 5/ Anys-Brandewyn S/ G emme;. Brandewyn 3/ Lemoen B randewyn 5/ Peperment-Likeur 51- Van der Hum J ENEWE R!..KEURS: Lemoen Jenewer 6/ Suurh:moenjenewer 6/ - 3/6 2/6 3/ - 1/S 1/1 1/1 1/ - 1/ lld. l!d. l Od. 9d. 5/ - 4/9 4/3 4/3 4/3 ':S 4/S 4/S 4/S 8/ 6 6/- 6/ - 5/6 5/ 6 4/6 4/- 26/6 21 Sch ocmancllo Ekstra Spc sia.al S/~ F.C. 3/- a4/- 24/ - '64/- 24/- 24/ '64/- Voeg Dy 0/ vir kasale c Dott.elll, 11!1 U/0 ro,.,.,.tjle wat vergned ~~>t...,.ord by terogsendlntl'. --u;,o tewcr d.rank 1n ons tnhonerr sotnnk on.s voot'l:m:je 'fntl f.u..bouera l.let, eo t\ llecnujc op voonnuudu d.&t d.!& lllhoueu blllno scst11; d no """ ow terug besorrr 'Word. Weeoo bott.ot oi<mr to lmu ouo au~ ln oun cle b-ott!la, k ih11lco dr1\nk vc.rpa..k, wnar suttc0 <!rn.n.k ' n m.l.u.lmum pryo " '"' U U-0 betoop. lndlen gocdl.;:opez klsaleo vtrl~n tr w ord rnoet u. u ete tni:oucrs v..u..n ons etuuj'. Word verkoop tn 12-bol!el-kle teo or lh;ellln!;"aatjt~ ot gro~cr. U lt!ssle van 12 bottela kall Wyn, Bran ~ewyn, Je:~ever, Llkcur, Vcrmoutll eo Ra.nekraal bevnt. Terme: K.M.B., plua trelngeld n.a oylyno K.B.A., p lua trelnkommlulc. v.o.s. OUDTBHOo&-... BESTEL VAN!!

3 D,E O.B.L_!VOENSD~Q,_~-~~~T :_.._!_9_42.,Sterkte van O.B.. tn Transvaal Ses Maal Di~ van Party, Gen/. Jerling oor Owerheid se Magsmisbruik Op gcesdriftige vergaderings van oor die tweehonderd elk te Balfour en Heidelberg hot genl. J. D. Jerling, A. K.G. van Transvaal, op die tiranniekc magsmisbruik van owcrncidswec gewys en aangetoon hoe selfs aanseklaagdes daardeur veronreg word. Die veldkornetskap van Balfour het 'n funksie gehou wat 50 opgebring llet. Gent. Jcrling hcl \'erwys na dil! vcrvolging wat die Ossewabrandwag vandag moot vcrduur en melding gcmaak van die interncriug van gcnl. 0. L. Net, A.K.G. vau Natal, en nun. i\lullcr, ' n kranigc kommandant va n Sptings, waar by ook stadsraadslid was. Toe ck hom te 1arshallplcin opgesock het was korndt. i\lullcr sc boodskap aau sy kommando:,se vir my menso dit is maar ' n baie klein opoffering vir wat,-oorlo; ek hct nog steeds 'n onwrikbare vcrtr one in die Ossewabrandwag en sy eiding. Graag sou ek mcer won doen vir my Yolk," bet. gent. JPrling verklaar, waarop die!>karc op albci \'Crgadcrings uit volle bors huldc gcbring het aan gent. Kel en komdt. :'\uller. Voorts het hy gewys op die \'C volg ing cu onreg wat die Afrikaner vandag in sy cie Janel moot' vc-rduur tcrwyl die R egcring 11\ COJ' en mcor wi t, oetjio sock by die kommuuis cu die kaffc r boe tie. n ous groot steele vier die kommunisme vandng hoogty, vera! onder die naturcllc en ldcul'lingc en die swart gevaar neem by die dng toe. Yrybcid het die Afrikaner nog nooi1. gcken sedcrt die demokrasie en die politiel1e pnrtystclsel 10 1 jaar gelede saam met die gngelsman die land ingckom het nie, on \'andag vind daar di<' gruwelikste verncdering en ondcrdrukking van Afrilnuuws onder die naam,-an dcmokrasio plans. Sondcr 'n skvu van ' n vcrboor word ; ryhcid- en vadcrlandsl icweudc burgers uit hullc familiekringe gegryp eu in kampc gesmyt; van ons gercgshowe word 'n klug gemaak, en in die daclikso!ewe word die Afrikar.cr op ullcrlei manicrc \'Orvolg en vcrncder. VOORBEELD As voorbceld kan cl1 maar noom hoc dit met die sensorering van my briew.e gaan: n my persoonlike gcval word daar n ie ccrs die bclcefdheid gctoon om die gebruiklikc etiket t.e ptak op briewc wat oopgemaak is nie. Nee, die briewe word gestoom en die inhoud uitgehaal. Oor n tydperk van dae word die inhoud dan ondersoek en in party gevalle gefotografeer. Daarna word die biiewe weer sorgvuldig teruggeslt in hul koevertc na ' n oponthoud van enige dae, maar sommige kom noun by djc bcstcmdc adres uit nie. So het dit al gcbcur dat sommige briewe na ' n tydperk van meer as ' n muand by my uilkom en a udcr spoorloos verdwyn. Selfs dokumcnlc wut ek in my regspraktyk \'Oor die howe van die land moet gcbruik is nic hierteen gevrywaar nie. Ek hct al met die polisic daaromtrent gepraat ruaar dit help niks..bricwe en dokumcnte wat na Osse\Yabrandwagoffisierc gepos word, word onderskcp on vcr dwyu ~poorl oo~. Onlangs moes e11 in n appclsaak vcrskyn waarin vier Afrikaners, insluitende die twee jong Afrikaners Visser -en van Blcrk wat onlangs tcr!lood veroordee-1 is, betrol1ke was. My prolwreur hct die opdrag en kennisgewings aan my van Springs af gepos, maar dit het tot vandag toe nog nie by my uitgekom nie. Die gevolg was dat toe die saak in die Hooggere.gshof geroep is, daar gecn verskyning vir die vier Afrikaners kon wccs nie,.en die eerste wat ek van die appej Jernccm het was in die koerant. Dit is,,.al vnnc.l:tj:.( 011dcr ons p ragtige demokrat iese stclsel p l aa~vi n d en gedurig moot ons in die koerautc ces hoc claar gcveg word om dit tc behou.!\a ouophouclelike aanvalle op dio Ossewabrandwag vi 1 mccr ns ' n jaar moet ons nou \'ernecm Ja~ die lln.p. ook ''eg vir die behoud van die dcmokrasic. Nou,-ir die eersle maal word dit. duidclik w:tarom con,grool 1 offcnsief" ua die andcr op die Ossewabrandwng geloods is. :\Jaar hulle het. hulself te plettor geloop teen die Osscwabrandwag soos ek ];an bewys met syfers. S ~S :\AAL STERKER DRE Op 8 Augustus hct die O~sewabrandwag van die Rand aileen oor die "2,000 ingesamcl..-\s tl:l:tr dus na die Osscwahmndwag vcrwys word as ' n gcraamte onthou dat daardic gcraarni.e 'n gcweldigc stork rugstring moct besit. o ns Posbestelling Afdellng Bewee6 daeliks. om uself ta oortulg sestel van ons K.M.S. Fluweel Rybroeke 4-15/ Bestel vroegtyclig Voorrade Beperk Stuur u mate Die Osscwabrandwag is kragtig eu groei nog steeds by die da!;:!;. Nou dat die H.N.P.- lc-icn;!mile tcu s;unstc van die demokrasic ve r klaa1 het, sal hy nog mcer g roei, want 90% ~= ::::= = : :::= van die H.:\'.P.-<:do is,-anclag anti-tlemokr:tle en gaan bulle nio anger laal, erlei nic. Ons boor SO baic \':lll partykanl dal die Q~sewubr:'lndwag nog maar uet 'n geraamre- is, maar d ie skocn is aan die :wdc r,-oet. n Transvaal is die Osscwabrandwag vandag ses maal so stork as die H.N.P. en die party sal geen enkele setel TA~nings wen sender ossewabrandwag-11ulp nie. Kyk maar net 11:1 die syfe rs van die Noodhulpfonds. Vir t.wcc- jaar was die Ossewabrandwag vau Transvaal die cnigste in die veld 0111 T~rm.(J dcur middel van 'n fonds vir die afhanklikcs j ' \ an gcinterncerdcs le sorg. Skiclik moos die H.:\.P. vir politieke propaganda ook 'n fonds PAARL: vir hierdie doc! stig. )]o(, groot lawaai hct bulle die bcdrae in hul pcrs vorkondig, maar toe hullo sicn hoc ongunstig d it met die Ossewabrandwag se poging vcrgclyk, h et hulle dit gestank. Transvaal se ossewabrandwag aileen met 8,000 het twcemaal soveel as die H.N.P. in al vier die Provinsies ingesamel. oaarby moet nog kom 4,000 van die Ossowabrandwag in Kaapland,. 3,500 van die Vr ystaat en n aansienlike bcdrag van Natal. DE So pas ontvang 'n pragtige reeks Somerpakke; kom koop vroegtydig. V oorrade baie bepcrk. SLVA (Edms.) Bpk. ORON GEBOU Voortrekker-\Vc;: 38G A CAPTAL PARK PRETORA SASBANK V errig Volksdiena! vir gesalarieerde persone verkrygbaar. uiters biuik. Raadpleeg SASBANK WORCESTER : PGsbus Posh us 26S. 5'1. KAAPST.AD :- J?osbus NS is dwnrsdetll' die Unie., sowel as buite ffy ~me. bekend vir goeie drukwel"'k teen konkurrerende pryse. ll!:n VAN K:AA? TAD r4~ e~ dre:kn-90 ~eikf?kd'e (f,m ~.4oe~Caut r~on JYtfr k~~e. ~ en ~i-~~n t:m-clei-j-tectrnm,? ADDERL!EY TRAAT 134 KAAP TAD B &STE is om OWl te raadplee;~ in verband met n benodighede. Pryanoteringts word gratis veralmf. Enige soor'i d..-rukwerk van viaitekaa?u. tot geleerde Di.sser1Miet. word onderneem. HOU KOERB NA Pro lecdesia-drukkery 9 Drukke:m, Vitgowo:t11 en Boekbinde::m.

4 ... >:i VER '011': 0.13., l\ 7 0 l<insdao, 16 SEP1' Staatsrr1aa Sonder -' Padement n 'l'~ djie gelede het ons die menin~ uitge :.preek dat daar geen vcrkiesing aanst:landc jaar gelwu sal " ord nie en ua die joug:;te uillalings van Rop;cring,;lmnt sien ons nog gecn rcde om l':tll sl:\l)(l)lun i; t e vcrandor nic. Die d ienst.yd nm die huidige p;ulcm~nt loop ieen <lie h elfte 1 :m :l:ms!aande jaar len cinde, m:1:1r dit horus uitsluiljik by die Rc11;eringsparty om lc beslis wanneer en of dnar n 1 erkiesing gehou sal word. Die 1-\ui di gc bewindvoerders hot r e2ds op ondubilels!nnigc ~ Jyse :.;etoon oat cti t l:>y hulle nic gann om die wcttlghcid of rc.gver digheict van 'n sa~ lt :,ie, m.:ar bioot em die nuttigr.e:d vir hu: self en di2 Empire wat hulle dlen..h dit, ir lmllc voorclelig is om icmnnd in die lronk op to sluit, docu hulle dil nl is di(; in stryd met die eersio heginsels Yan ~crcgligheic,l on menslikheid. As dit vir die F.mpirc, oordelig is dat 'n ~oldnat nit die tronk losgelaat moot won!. doen hullc dit of dit nou inrnenging in die tocpa~sing vnn die rcg is of nie. As dnnr dns van 'n 1 rrkicsing gcpraat, word, haug dio gehcel en al af van d ie nul.lighcid daarv:m vir die He~erin~sparty. :Non het daar, an Hegeriug,;kant encrsyds uithtings gekom wat 1 oorgee dat daar 'n verkiesing gchou S<11 YO rd en andersyds d:~t. daar gcen ''erkit:sing g<.: hou l'lal word n ie. D il dui gcen beslniteloosl.teicl lly die Hegcring a:~n nit-. Die Rcgering heb reeds klaur besluit 11':11, hy gaau doen. H;; sa! 3een vcrkiesing u its!(ryf voordat die oorlog r. ie so in sy g1ms gedraai hot dat hy hem met ver trolle tot sy ondersieune; s 1\an wznd nie. Da:n i~ vandag onle>n cdcuheid oor die llegeriug so oorlogsbeleid in sy eie krin~e en dn~n word opcnlik in die F.ngcls~ pcrs gesinspcel op onbekw:~amheid iu die ],abinet. Die ge, olgc 1 an sowcl die w:mbestuur van die oorlog a<; die misloidondo voonrenclscls hot ' n louhcid by Rogcringsvolgolinge laat ontstaan wa t ~enl. Sumts reeds gcnoo}j het om h:ndop t c kl:t. 'n Verkie -,ing sal nooclwendig oor die n:~agst.uk, an, oorbctliug van die oorlog gaan, en waar hiel" dic onvcr~ldlligh oid by 'n groot deel \ an die oorlogsgosindes reeds hc:>laan, kan d io R egoring nie gcesdri(tjge sleun van hu llc vc rwag n1o :ens~ hy met oorlogsrc~ul!atc kom wat. hul ;!Cesdrif weer gaandc sal maak, en daardic rgsultate :1<m aileen wees ' r. ncclc; laag van die S!Jl!. \r oorda t clit o01 log clus nic 'n gunstigo kcorpuno, ir l ~ng('\;tnd bcrcik hel nic, hoof ons gcpn verkicsinp: to verwag 11ic, en claarom hon ous ODt; by dit' t.mdpunt d:1t daar vir die clnur, au die oorlol-( nie weer 'n vcrkie~ing sal wees nic. Pror.agantla. Die Rc~cring kan eg(.cr nic wang om hicrdie belcid o]>t nbaar to mnak nic. Om sta:1ndc> le bly moet 'n party geesdrif 1 crwek en hchnlwe 'n oorlog i~ daar ni:..s wal so1 eel g~esdrif iu die panypolilick,.e, wek as juis 'n, crkie,ing nie. Tert'Jille van sy eie bcstcndigileid d t!s is die Rsgerin1;sparty genool!sah!; om die moontiikhoid van ' n verl~ iesing a:m sy vo:gelinge voor te ;1ou. Oi t!:teet dien om!mile wa; m to hou en :i:e oor:or;s!ouheid vi: ' n g~oo< dcel tc vervang a::et vc; ldesingsl1it tc. D:1t (lit clio gcval is, word die bcslc bewys dour kol. Dcucys R cil7. sc jougsto ui tl:1t ings. Hicrdic' \djunk J) rcmi(lr was nog altyd besonder op.mh~rtir, met sy bedoelings en dit is ook van!10m wat. ons te horc ~ckom hel \';m die groot.,toeplot-~"-pla n n:i die oorlog dour die invoeriug van 'n paar miljoon Hriltc na ~nid-a[t ika. :'-lou i1ct hicrd ie ~!linis t cr weer in Barberton baie uuicj:)!hc gcsc d<:t hul!o gecn vcr!dcsing ti::tan :1o:J n:c en al sou huilc ccn hou, sa l hulie onge <1g c:ic uitslag :1ie die bcwind c.an d ie Oppos:sie oo1 h:mdig n ie. Ht!llc gaan tlie oorlog eers, d ethcicil"..dit s~cm n:tiuu rlik oorc0n met wa t nns vorlede keer ook gesc het, naamlik clal as da:h per~one a:1u Rege1 iugskaut is wat, by dio uitbreek 1 an die oorlog hcrcid was om lot rebel- DE O.B., vvoen'sdag, 16 SEPT ,Partystelsei pn Vo!s!ae E uvve! en ~\1is!ukk in g" Uitspraak van 35 Jaar Gelede Skerp ltritic\ t'lat coreenstcm met die van clie Ossewabrandwag vandag is reeds voor on!tort!la totstandlwminr: van die Un:c van vc antwoorcielike kant gclug teen die par!ystclscl wa t ons :and van oof see binegevoer en dorhalwc vreemd is a an ons volkskaral\ter. Tn sy bock,,)fy J,ifc a :lll Times" wal in 190i 1 crsk~ n het, skryf d~. D. P. }i'auro, ' n man wal ook ns ob j ek~iowo jocnwlis die politick van naby leer ken het, die volgemle oor die parlyslelsol (bls. 190~ :.,l :k kan.li(' panyregering nie as iets ander3 heskou as n vcislac cuwel en tolale mislt:lddng 11ic. lit dia nard van d ie sank moot, dit, so woes, want, die sielsol bring mee dat in p laas van aij Vt'l lt <'nwoordigon; van die volk aileen die bel:tngc v;m die volk bd1artig word, die belange, an die p:nly die c rsle en vernaamste oorweging i~, mel die gevolg dat altnal 1 ir die party is rnna1 niem~1 nd 1 ir die st a a~ nie. Die mccr dcrheid va n!oclc aan albei kantc van die Huis :<an oortuig wecs da t ' n maa<recl van die lviinistct ie onvr:rsta~'!ci i n, onr egve~ d!g en Sk4:de!ik vir ciie!and se helango is, en tog stem die lode aan lio oor Lo gaan indiett die Utl ie 011syd ig sou hly, hierclic per~ono nio weer die bcwiud uit lllll hamle sal laat, glip nic. Dii is makliker om per stoomrojler in die pad cmeni. 'n \ erkiesing nit lc stol :1 ~ ''at dit is om as opposisic 'n rebcllic to plecg. llit rdie uillaling vnn die :'llini:;ter was in str~ d met die Rcgering se beloid van gcheimh01aling:, en daarom moes kol. Reitz. n paar <1:1c hhcr \\ eer n verduideliking gt.-c waarin hy >'t; dnl afgesicn v:tn wal hy 1 eddaar he\;, "hy dit haio dnidclik wil maak dat, d:1ar nog gecn bcsluil oor die hou 1 :111 ' u verkic;;ing gcneem is nic, en dat die Vcrcnigde Party nie sy crganisasie moet verslap nie." DiL is dus duiclelik dal die \ crkiesiugspraarjies van die Hegcring blole propng;tnda vir sy parl~ is, en da t ;dies daarop <lni dal ous clio huidip;o partybowin<l sal moot vcrduur lob die cimle van die oorlog. Vrees. :>log icis w:tl on!\ bcwering sle1 k, is die foil cla l, clio 11egering nic hiercl ic jaar parlykongresso gaar1 hou nie. Snaaks genoog hcl diesclfde koer:!nlc w:n vas glo aan die \ erkiesin!! aanstaande ja:1r. heirdie besluit 1 an die R egcring, enolk as '11 Oi>cnbaring l':lll l>ll'ttkheid en vrccs. Die Rt gcl'iug sou bang wecs dat die gcesdrif op sy kongrcssc sou afslcck by die v:1n die Opposisic. Ons uccm ann dal dit, die r cdc kan wccs, manr dan, er.;;lerk dil juis ons slandpunt, wani. indicn clio Regering bang is om kongrcsse te hou, hocl ocl te moor sal hy uic 'n vorkiesing nees nic! Daar sal diegcnc wces wat wil bcwecr da L die l{( gcring wei ' n verldcsing sal hou met die oog op die, erdeeldheid in oppo:.isiegclcclerc..'o iclt; ~al geen oorwt ging wecs nie om die eenvouciigo rede dat die verdec!dheid iets is wat buito the Regering se vermoe lc en wat dus tc enigcrtyd hc'stcl!<an word in ' n oomblik van l<risis. Jlel die R egering < enmaal 'n verkicsing uii.gcskryf en die opposil>i~groepe geraak tot 'n oorecnkoms, kan die R egering dit nie meer voor kom nie. Binnclandsc aangclconthede op sigseh, sal gcen invlocd n itocfcn n ie. D it h ang a lles ucl af van d ie oorlogsmoonilikhede vir die GC'alliecrdes. Die uit!ating v:m kot. Reitz ilfustreer weer op trcffende ~ yse die waarheid van ons l<cmmandant generaa! se woorde clat die huidige krisis 'n buits-parlementere krisis gewo1 d het deurdat c1ic staatsmag nou buite die Volksraad sctel en dat daar van::lag d11s ' n buite-par!ementere orga :lisasic nodi<; is 01~: die vol!t te bcskerm. Daarom is dit so uootbnaldik dat die Osso\\ abrandw:tg as die eni g::;lc polilicke organisasic buito die par!ement sl<>rk gemaak moot word in sy suyd teen die Pad,y-d wingelandy w:~ t ons vancbg belcef. Rcge ingskant daarvoor en ondcrstcun hu l:c htj. partyieicrs!icwer as om 'n ministeri;;le krisis t e veroorsa al en toe te iaat dat die lede aan die opposisieitant liul p lel<!r.c inneem. Op ltierdic wyse gebeur dit dat, naagstukkc 1 oor die parlcmc:nt nie volgt.>ns, erdienslc h< handel word nic, maar meo die oog op partybebnge. Dit is bcg ryplik dat in so 'n skyn-parlomeut ' n per»oon wai. deur clio Rcp:cring ' cronreg is, gcen h oot> het om reg van clio ParlcmenL ie ontvan~ nic." liy 1 erwys dan na die ge1 a\ waar mnr. :\foniman 'n v oorsl~l ingedien het teen die itwocr v:n1 'jinesc, maar hoev!el tiaar in d ie he!e Raad nie sovce! as ses lede t en suns tc van S jincsearbeicl was nie, is die voorstcl vcrwerp omctat dit 'n mesic van w<mtrotoo in die Mit;isterie sou bolel:cn het.,,fn '!l ~ank wat gaan oor die 'Oortbe::.raan of ondcrgang, an l:iuid-afrika, hel die party oor die land gctriomfcor," skryf by.,,gecn wonder dat daar ~cpraal word n m die,poli!icko spcl' a s die wclv:1art van d io ]nod (]iensbaar gc~tel word aau die party nic." :'lfi~kien is dit interessani om le meld d:11. hy voorgestel hot. dat. in p\:1as v:!n politici in dil.' lmhinet die permanenlc hooftlo van die staat~ dcpartemenlc dn~trdic posisies moot beklco, on hullc is dan vcrnnlwoordclik nnu die P a rlcmcnt. y Yerkl:l:Jr dan 1 erder: 11Dit sa! a ileen 'n varmetc:c man woes wat beweer dat partyrcsei ~ ng ' n Stlkses was in ons land. Waarom mocl nu wo state presicsc nabootsings invoer, an oucr budo so insicllingc wnm1cer cl io omst~ndighcdo en toest:wde ~0 uaie verskil van die ou lando r'' \'olgende kccr sal ons die uitspraak gee van 'n.afrik:mer korl na unie " aurin hy waar:,);u teen die panystel::.el as icts vrcemds en g.:vuarliks 1 ir OilS volk. FONDSDAG VE RNG Wcenen (.Nal:.\1) hot S August.u,; op gecsdriftige wyse ~evit r dour reeds op die aand van di~ sewende 'n aan, :~ ug (( ncem met 'n lo-a~tigc tocspr:~:~k, an gcul. K B. Cadle. By di< ~c!fde gelcemh<'id is, cldktc. A. '. Heine ingclyf as hoof van die vroue-konun~md o wat tans ' n afsondcrliko conhcid gcword hot. Dus,, oo r uilg:'lng! Die, olgendo dng bet mnr. P. R. Lotler die ~ehoo r toeg<'spreek. Die opkoms was baio gocd,.i, die klein plekkic en dit: ophrengs 1 :~n dic' clag was..10. DHT POOK DE KAAPSTADSE O.B.-TONEELVERENGNG STEL VOOR Die Spook van Ver1atenfontein, clew Jt 1 1V. Boonzaier. 8 OKTOBER, 8.l5 n.m.. J. C. Hofmeyr-saal, Groote Kerkgebou. Plekbesprekiug by D. \V. Pieuaar se Haarsnysalon, Wandelgang, Groote Kerkgebou. 'l'el Pryse: 2/6, 1/ 10. (:l~elnstin:; ngeslull).

5 T.HE O.B.. WOENSD.AG, 16 S l<ip'l' lnhoud van,berugte /Pamflet" Geopenbaar: Partypolitieke Kronkelgange STUDENTE-K01\li\1ANDO U.K. STG STUDEFONOS Leuings vir Behocftiges Die Transvaler van 3 September dcel s y lesers mee clat rl ie redakt!!u r van Die O.B. die opsteller is van die, ber ug tc pam fi Cl". Dit moet waarskynlik clien om lcsers bevooroordce lcl te maal< teenoor a lles wat in ons bla cl vers!(yn, want clie H.N. P. en sy pers het die wiire!<l tliets gemaak da t di t n bcsonder gemene soort pamflet was met n pcrsoonlike aanval op dr. Malan. Nog ta ns het hulle!lit nooi t gewaag om die inhoud rlaarvan opcnbaar tc maak nic, want die s tol< sou dan u it hut ha ncle gevat het. Met die oog ilierop is ons nou genoodsaak om die inhoud van die, berugtc pamftet" openbaar te maak, en elkcen kan dan self oordea: oor die bcrugthcid or waarheid daarvan. Die aanhalings is alma! genecm ui t Die Burger or Die Votksblad atbei koerante wat dr. Mala n nog konselnvent gesteun!let - en lui :~s votg : "t',..;;ll die party,o;aarvan dr. :\fal:1u U:it> eier js vi,. 0111' '11 republiek verkry 2 l )aa roor hp~:.tnan t wyfd ojmbl dr. :i\falan in die vl'rlt de getoon hl'f cbl h~ terwille va n pat Ly-oorwt ~ ings binne cnkl'lc.i~trl' i.ola:-.1 van slandpunl lcau \'crander. Jlicr h< 'n pa:ll' grope : 1. Op :W Julie 1915 ~c dr. )J:tlan op.\l:tlmcsbm y:,,\\'ij willcn eon politic!' \'an con \'l'ij 7.Clf,.;wndi~.\frikancr \'Olk onder die Britse vlag." (Die lluqrcr 27 Julie 1915.) :2. Op 18 :\0\'Cmber se dr..\jalan Op C'ercs :,Do llritse dag in die hanclcn dcr Nationalc Par!ij is c\'lm veilig, indien nicl Ye i li~n dan met. l'nig<' ander Pa,rLij.'' (Die "llur ger ]!) NoL 19W.) 'l'oc> was die J3rit. e,.jag die vciligsll' iu die nandc ~ nn die Sasionalc P:n l~, maar kod daarnn OJ>< nbaar die \'Olk 'n sterk l ' t'[hthlikcin~o ncigin~ en clie pan~- moot sy ho~k dadclik na die rcpublikdn~e kant Yan die sku it :tfgooi: :3. Op H Julie 191 se dr..\l:ll:m op P rie,b:. T~t ka11 gccu Lwyfel :1:111 bcsban dat. onaj'banklikhcid hel gev:lar wcg nccm dt~~ )oluid-a frika JlH't'gt slccpl r.ou worden i n hc l m:ta lslroom van hcl l':uropcse militarisme." (Die.Burger J:) Julio ]9 18.) 1. lulnsscn groci die :rcpublikcinst ge1 ocl stcrkt r :1an, C>n dr. :\lalan Yoel hom g<'noods:wk om sy s:wk nog slerker 10 bcklcmtoon: Op 1 f'epicmbcr 191" s(: hy in 1 crhand met die hc~waar dat die Engcbc ccrs tot. rl'publika Jtisme oor~c'haal moct word, dal,!lit l'cn onhohdlnn\' ~>telling ' ' is omdn dil dit lot 1 ar. Sniri-AJ'rika in die haude slcl van 'n mindoorhcid. (Die 13u r~cr 2 Sept.) 5. So rl'pt!blikcins word die Nasionale Pa.rLy <la!. hy in,janunric 1919 'n' grool vryhoidskon ~rc~ in Hlocmfonlcin hou waar bc><l uio word on-, 'n dcputasic na Europa tc stunr om die vryheid van Transvaal en die Vrystaat tc ;:;aan tcrugcis. Dr. ::lfalun w::~s ook lid \':\n dit nfl a:udi- Dr. :f alan so:..,ons siandpunt i>< dat ons in <lie 1ci t dat die Unie bcsta:m, gcon slruikclblok wil ~< icn in d il' doen van reg aan 'l'ran!il':tal en dit Yryshlab 11ie. B n die t.wcedc oorwcgiug i f <la! dio J\:aapprovinsie ook die reg hct op die voi ic' onn l'ha nklild1eid. A s ons die Lfnio afbrcek, lwec1k ons dit af om dit opnuw op tc bon en dit op 'u bclcr fond::unent, want soos d ie Unie nou Js, rus di t op ' n fondamen t va n onrcg." (Die J3u r~er 17 J an )?\ou was dr..\jalan bereid om selfs die Unie op tc bn ek tcrwille, an die n,vhcid. G. l\fa:1r inlussen nadcr 'n, crkie~ing. lu ])l:la~ van voort te gaan met die rcpublikcim;c propa~antla 11 a t d ie Nasion~\lc l':u'(.y so Sterk _p;ouwak llel, word daar JtOU f!:c ' l'.y u:t die stem van ' n aantal J!jng:elsc in die J\rbcidon;l?a n,y.> Dnarom sf: dr. ) lalan in J anuaric LD2l op 1\Jalmoshm.":,,Die :.'\asionalo Part~ staan pal by clio konslilusionclc vcrhoudiugc ~oos hulk Y:lndag is, en ~oos hulle clcur lord ~lilnn uitccngesii. is. Die party ::.al nic die g o Hlwl i n rander voordat die mcerderheid 1 an die volk dit. wil l nic. (1\yk punt.j.) (Die Burger 1:2.}.ur. Hl21.) 7. Op 2!J Oktober l922 ~c dr..\!;dan op clio l(:lnp~o kongres:,republi!tanisme is nooit as partybeginset aanvaa geword dew cnige Nasiona le Partykongres n ie. Die vnslc wal tlic p:nt,y as parl.v ooit gegaan hct, was om op to J<om Yir die Yryheid van elkc lnll'~l'l' om sy meni ng omlr<'n! die ljesle rcgel'ingsvorm v1r Suicl-i\ frik11 uil lc!>prcck. Se!fs die Vryhcicls!leputasie hct nic vir ' n repubtick gaan vra n i~.... 1\ S d it' parfy a., pariy ooit 1 cpublikcins Mil wil word... hc t. die l!ingolssprckcnclc st ksi( die bcpoaldc \'l'l'~l'lh ring van die X:l,ionalo eier., clat- l>clfl> a~ die party aan die hcwin<l is, die tcenswoonligc rcgoring»\'orm nie sal afgcskaf word ni.. tensy hullo dit. ook,-erlde"!!! (Kyk pnul 1.) (Die Burger 1 :.'\o, ) '. Tn HJ:W t oik die l mperi:lle Konfcrcu::.ic op aandr;\llg v:1n ~cnl. flcr tr.og ' n l'el klaring uil war; claarop net t kom dat d ie unic 'n vrywilli~l' lid v~ n eli~ l 3rilsc Slalcbontl is waf s :1a rn p:csnoct is dour ' n gc>tlll'l'llslmplikc Lrou ::tan die f'l ritsc koning. l fic rclie verklaring word dcur ~0 n l. lfer(r.og en die }\asionale Party sa:t m mel hom verlolk as!'.oe 11 crcinc onafhanklikheid w:1t nan die l jnic tocgeken ~<Ou wces. D1. ::ll:llan hcf op G Oktobcr 1927 'n loflit d a:ln oor hierdio socwereinc onafhanklikhcid:.,die vr yhehl 11at om; 1 andag besil, i::. grotcr as die vryhcid 11al die gcwese J{cpuhlicko van die Y1 y~laal t tt 'l'ransn1al bosit hot. Om d aar-~ d ie rede sc ons ook vandag dat daar ' n end in Suid Afrika gckom het aa n wat die afskeidinss bcweging (ices republikeinse beweging) gcnoem is... follandssprckcndc, uid-a frikn. w:\l lc, orc nio in die Hrils.t: \'l'~"heid geglo bel nic, glot vaudag cl:t:1riu as ~l'jt-tikhc id.'' (Die Volksblacl 7 Old.!J2i.) 9. Op U 1'l ptcmher 19:31 se dr. :'llal:ln op Pot<"hcf~troom:., Wat die onafhanldikhcid bcucf is gcnl. l"muts 'n ;:\lilneriet.'' ( K yk punt 6.) (Dio Yolkshlad 15 f:iopl. l93l) 10. Op 12 Scplt.mbcr JD39 so dr. )1:\lnn op P ortorvillo :., n on:; Jecft>yd h cl clit 110n al lwcp maal g()hclll' dno bnid-afrilm in g rool oorloc' gclrck word, nit omdat. ons rusio het mot. Jflngclancl se vyundo 11ic, maar deur die Britsc konneksie..,\s ons nie onsydig kan bl~ mel die Bt itsc komwksie nie, sal ons onsydip; bly sonder clil Brit~o konucksic. Daar is net el!n mikpunt en di t is ' n vrye re publick." ( Kyk p\ml 3 cu ~.) (Die Yolktiblad 13 6ept. l9:3fj.) 1\ s dr..\l:t!an in 191 bescf bet dat. allt>cll 'n republiek on:> uil die.europo5o oorloc kan hon, en drie ja1n da:\r'ht\ sla:tn hy weer,pal by dio konsf.ilusiohclc vcrhouclingo soos den;- lord.\ iincr \JitecngcsiV',,, atlor sekerhcid hel ons d:tl hy nie aanstaan<lo jaar weer terwillc Yan parlybelange die l'l'fhtblikcim;e idea a! sal Ycrlocn uic =' Hy l1et dil reeds ecnmaal gcdoen. 'J'otsovcr die,bcruglc pamflet-". :-:cdcndicn hct dr. ::llalan nog 'n p;nlcnwn(~n omwenteling dc'ul ~aan. n Junic 1911 hct hy 'n konscpgrondwcl l'ir die l'cpul>lick aanvaar (waarop hy nogal besonder jaloers was) waarin bepaal word dat, dil' Ropublick Afril«la ns sal woes. Scs maandc JaLcr i n d ie Parlr uwnt. bel hy ' n Yoorstol ingc' c1ien vir 'n fen vol ll t wcetalige rcpnhliok mrl gclyke politickc- ott la:~lrcgte vir albci,scksics''. en selfs Die Burger hct Oi> die belang rilthcid van die afwyking gcwys. ' n.\lens lwn ''"' die, raag :;tel or clr. :\l:llan nou weer sy HJ:?l-stadinm bcreik bet?.en die Ycrkiesing Jr, glo 110~ 1 oor! ::>rogma:tl,; wil ous bcklemtoon d:u dit nic tlr. }!alan i>; wat. so kocrsloos is nie, maar d ie pnrlypolitickc stc-lsel wac hy l>cskoj m, cis clat hy hom moe~ aanpas by die wil en g1 il Yan sy bontc Yer;;arncl ing Jrieser:;, van wic so stem hy \'Oislnc afhanklik is..ann die oindc v:\n hf'l nm r. J"oos ::\'aucle, iocnmaligc kommancla n L ''an clio K aapstadse Riudcnte.l ommando. 'n!;(.nd iclcningfonds in d ie lowe geroep, wan.rdenr die Uni, ersileit K aapsiad-konp11ando 'n konkrd< e n opbouende bydrae lot die Os>C':thrandwag as,-olksorganisa ~ie kau lower., Die oproep a an!lie studente om gedurende hut vakansie tc werk of op a nder maniere geld i:1 te same! en die opbrengs aan <lie foncls te s ken k, het bcsonder byval gevi r.d. Hoewel daat nog haio ko1 ~ kom voordar; lenings op di4 voorgestclde plnn aan :-.ludcnte verleen lmn word, hcl el i<' o(fisi!'n -iu-ratlc van die Studente-kommanclo dit good gcag om 'n komilce to bcnoem wat clio r!'(qs opgn;lcl hot met o.a. die volgendc besonclerht clc : Die doel is om YC rclienstclike en behocfligc studentc finan!;iccl vir 'n gcdeelte of die hole bcclrag (en opsig!.c van boekc, fooie en losie, le stcun. 'n K omiwc vir die hcstuur van die fonds :sal,aamge,tcl word llic die Kommandan& en kwanierme~stcr van die, 'Ludente-kommando, en origcus sal die onisicre-in-radc minstcns ccn do;,cut van die lfnii Cr:;ilcit K :HtiJStacl en twec antler ledo wat d ie O.H. goedgc~ ind is, by d ie begin van elke jaa r l\:1 uslol. J)jc lening s :~l j:l;trliks aan s tudente wat lmllc in d ie medisync of ingouicnrswesc aa n d ie Uni ~ c rs it cil van Ka:1pst:1d bckwaam, op die vorigc jaar so werk, toegcstaall word. Die lcning kan \'Olgens die di»krcsic van die komitee gestaak word. R t nte sal teen 2% op die balans uitstaande 1 an t;vd tot> lyd bcrcken word en tot die kapiltl ell bygevoeg word i ol, :1 :\11 die oinde van die studietcrmyjl Y:tn die cind" van die studie Lcrmyn a[ sal TcnLc teen so ' n ko<" rs as wat die komi tee be1)aal, 6% 11ie le bowcga:tndc, ben:ken word. ficrdie lofw:undi[~p pogiug \ ":lll die o.p. "ludl'nte i n l<a:tp~lacl 0111 \'Oiksdicns t~ verrig.,-enlicn die heclhartigc :-.amewcrking 1 an die \'Oik. en w;lar hullc: juis jong.\ frikaners wil aa,nhelp in twee rigtings w:n nog dcur die A frikanenlom vcrowcr moct word, bchoort hulle die ruimslc sle\1 n to on~vang van l'lke O.B.-lid. MEER Offi'FERS JV AN PENKO!P!PE Oralvandaan hcl ons berig ont,v:mg van renkoppe so offerdadc. J clene Geldcnhuys van Arbcidsgcnot, Parow, hcl met breiwcrk, oortrek van skoucrijies en :1f~lof die bcdrag van ] ingebring ten behoewc van die 1\oodhulpfonds. Tiaar sustcnjie, an vier jaar oud, Direen, hct :h. verdi en deur n f tc slof waar\'or haar Mammic haar beta:ll hot. Mev.?11. v:ln Vuurcu v:m )fagersfontein, 1\odderrivior, sluur dio nan\,e van drie >cnkoppies, Bee, :MarLin o-tl lzak wa,l elk 3d. voor cl io vakansie on Lvaug he!. om moo le woeker. l fulle hot suiker en kbppcr gckoop en lokkorgocd d::~an :~ n gemaak. Dio opbreng3 wns 9.s. Anna L ombaard van V rocggedcel, Olifa.nthock, bet gcstuur vir,die arm kioden wjc so vadcrs in die inlcrneringskampe is". S_v i!s tien jaar oud en bel begin mel 'n sjieliug wat. sy 1 an haar Ouma gckry hcl lcrt?:ogvillc sc pcnkoppo hel tlie bed rag van vir d ie Noodbulpfonds bycengebring. llulle iel 31 en voor die Junic-va kansie hcl l.mllo ontlcr eiding van n<lj.-vcldkllo. V:Ln )3ergen en Sf,rauss elkeen Gd. onl, ::~ug om mcc i.e woekcr. llulle bet. baio ywcrig gewerk en die volgende name word genocm: Sarah B ornman wat 17/9 ingcbring bet, Corrio \':tn Wyk met 12/-, Beatrice, an Housburg met. 10/-, J<oos Joubcrr. met 9/6, Wi!lio Yan llcrgcn met 8/9 en Anddcs Joubert mel 7/3. TW.EE l<'honte Gese 1rord dat daar tw('c fronle teen dio 0.)3. i-;- die V -front en clio li.n. P. of V.-front.

6 SES GEOUGE Dio gcncr:1alskap C:corgc hcl die bcdrag v:m.'32:,! op.\u~u stus ingcbring, waan :1n 110 van C cor~e ><elf. 1~1 Y:1J1 i\tossclbaai, i0 van Oulcniqua, ttl n111 Knysna en 10 \':ln \\"ittedrift a fkomst ig i". ' n ~ l ooi sl;iukhonl is dc1n komclt. D. Gerber gemaak wat, dour die kommando \':ln George aan die Komrn:1nd:1n l-gencr:1al goskenk is as aandcnkin)! \ ir die <l:lg. '!'wee veldkornette het elk :3 verdit n met 'n sjieling. ljoofgonl. Jurp;ens Schocman hel by die verrigtings opgctrcc. DE O.B.-NOODHULPFONDS U te volsendc verdcrc byclracs in Kanpl:md t ot ons roods vir hulp vcrlcning aan :lfhanklikes va n t;el nternecrdc.' s ~u1 Die 0. B. bckcnd gcma.ak. Reeds erl<cn.. V ryheid <ommnn<io Oos-Londen.. Voorpos-Kommando Oo ~ Londcu.. M. A. L::unbrccht ~lll lzc nbcr g J. v. d. Mt:rw~ ~1u rzenbcr.; Wyubcq; Vroue-t-:ommando 2c B) drao?i.!u r'. en Mev. P. L. Uys Postmnsburr.:: Offeq:;cld llottcntotshollaud Vrouc-Kommando Asst. V eldl<ornets l<np Ve ntc s tud.... Uorp wyk l\[lddclbuq; i\. P. i-:ommando Vrouc-Kommnndo Hcldclbcr~: K.P. Die Vl:J.klc Vrouc-Kommnncto Vrlend van :-lumukwalnnd s. d. 1, H 15 G 1 0 l 0 3 ll. G 2 lo :l H !4, DE VOLC E:-1 DE PERSOXF: N CLOCOL.\X (O.V.S.) JET RF.CSTRE :KSE BYDHACS TOT L'lE XOODHULP FOXDS CELE\'ER:- Scf. van r.ooyw! ; C.!,. V!Jocn 10/-;!. v::., Xlcitcrk 3/ : C. Anderson 10/ : J. J. van Niekcrk H; A. i :. vau l"tt!kerk at : A. C. B. van Ni~kerk 10/ - ; Anton F erreira 10/ : s. vun Nlckcrk 12/ : )!. Reyns 2/ G:. E. vun noo) Cn : llnnsic van Rooycn 2/6; F. Duwcna~;c 2/6; J. V!Jotn 5/ ; C. Crocnewaid ~/ -; C.!.. Viljoen 10/-; m nr. en mcv. S. v. Jaarsveld 10/ -; Helen v. Jaars veld 2/-; Pierre,.. Jaars, cld 2/ - ; 0. Hugo 5/ : F. K. ':>/-: D. Roux 2/ 6 C. vun Nlckerk 2/ G; Vlviers 2/6; F. 0. J)urow ; C. J. :.ullcr 5/ ; D. v~ln dcr M~rw c 2/ ti; F. J. Brink 2/G : S. P. vs'n 1\iek er}{!1 0-G; t>er A. J. van Rooycn!~ GEBOOHTE L i\nd)l.-\n. - Aan mnr. en rncv. Knrcl.andn'l:an, \Vtt.S<kcr at: oom, 'n l'rls Hr!Lndwu r:;-uogter - klein ccrd:t - op 29 Julie. Naas die Hccr ons lnnlbe clank uan dokter en vcrplccgstcrs. VEHLOWNG oos~l '-'" - CON ta 1)1 e: Bcntrix vun Pcrdepnn, t..p Christlana.. en Plcter van l{!treeboskui1, Leeuwc.loorn stad, mank bckco(! (!at hul v~rl oo f is. c;:cof.~.\n - :sc uo~;.\a~ :- vreugd~kt o kk ies l:onctis.:: ann dat die vcrl owln~: bootjl~ vun Johanna en H ekkie. aitwee, ::ul Scllocmanshocl<, onoer Gods eiding velllg v oort vaar na dtc hawe van ~~nhctd, ~:;e luk en v oorspqcd. DANKBETUGNG 1. ~.:-\lh U. - Xnmcn~ ons mocder en s:esin wens ons ~ hiermec die Brr.ndwn~;tc vnn die W orcestersc Kommando, hnrtlik te bcdanlt vir die blyke van Ceetoemin;;, r.."let die hccng3an van ons vader. \Y. tie Vo:, R'lble..,:\'onnn' Uc \\"ct. KAHOO KRAALMS 10>ES'rEL vr oc!:tydtr: en wees verseker van a fiewel"ing. D 1-(aroo KrnalmiM, fyngcmanl, t;csl<llt vir dle gcbrujlt m et Kunsmlstocsten c 271- pe r ll nt<l<e-ton. lo ton e-o moor 20/-. n n c le oaltlt" 17/ -. V ry ~:oiew.r Onle stnstea. ~. A. SOH. ()': ~lan, l '.S. Cr<>ottont<>ln, SuUlcraet-Ooa. PLAAS TE KOOP fblaas 33 t morg ~; roo t n 1\:lrltwoort. 171 mors b esproel JJ.. bnrc irmdcrye, 16 morg wel, cld. lui~ met 5 ver trekl<e, lemocnbome n d rag, ocs ultvoerklste. Opbrillf;S van l9 i2-ocs ongcvcer van 900 tol!1,200. Prys 3,000 ~n hclrte vnn ocs. Doen annsock by A. L. Ht-;LLlNCAN, Kirkwood. SOUT TE KOOP RM"'DWACTE, om ' n cerllke bestnun te mna k, vru B ek u vrleudellke ond~rs t tun n~ deur van my sout t c bcstci. ;\ 4/G. Xo. -1/-, tyn bottr r~o nt G/ 6 per s!lli, 200 r ond. fyn but u r~mt t :l/ fi. 100 pond. Gel ani Soutpn.n, )lartlc V er t cr, tth.., "fak A rb c-ld ~:"~ Oo n, Ul.OE:\ FO~T"E:S. BE~ODG,\VF:r; saklce eerstc ktas l'flt c-hrr.. troom l'("arl )liclie 1 :..aa d. )tetd prys vir onmtddelllk~ :lftewerin:; :u:..n:- 0. J.. Xr.J... ~ll hll e t un." GU.; \' TO\\'X. Nntul. EK\\'ALlFSEERDE Vrocdvrou. $ 10 0 per mnnnd, G k os en kamcr vry. :'-foct dadcllk be;;in. Bebinnerv erplccg:stcr.!5 t>rr mnnnd, ltos en ltamer vry:.\ucl:: l!unl l'ark \' rrp!r :;lnrh:tln~. \\'nh n 1-'l:tn 13. Auci:nnd l'arji..joh;_wn< :..Ju r ~. ' P P A1'A1'RANO~ TE ROOP A'l'A'.rR.\ N'J\:E vun die bestc {;chalte word u nan~;ebie d teen 1/G vir 83 lb - O mnant!c rnnl<c; 1/ - vir 1 5 ibs. 3 maa,odo rn nke : 1/.. vir 15 Jbs. borric rnn1h!, K.:\.B. s. 1'. Gt:;ltBJ;: H, l"/ S. Scrpcntluc, Dist. George:. n:p,~tt\ 1-'!tAN H:. - Moo! ~::cspr ullo scs-munndo rankc.n: 1/G per 85 l b~.; <l l'io-mnnnclo wit!/- 1 ~ lbs. ; l3orrie 4/- 4 ~ lbs. KM.B. Cclower Serpentina Syiyn.,J. CEftil 1t, 1'/ "' l'. l(. llocl<wll, Dls t. George. TE KOOP trl>ome: Geok.kuJeerde Pelul.ac-ueutbome, Tucg, vrugto lo> en R ose. 20 Jaar ~evtotls;dc bcslr;hcld. Banll:: Voik31Ul.s, P letermar itzburl.'. Sk"yC vir Kntaloguo. BUD~AN S ED :-"l'ale KWEK.EHY, EDE\'VALE NATAL. A RRA;' C U.1>' aartappelmocre, el~r-groot\e, 20/- per sak, K.~.B., bclewcr G~oq;c-Stasle. )1. J. lloth.'l,. ~o. 1. Blauco. 1 J eue BU tane~ Privaat Hotel. DE AFRKANER SE 'l'uste alle moderne geriewe JEienares : Mev. P. J. RETEF, l!.i'oon Ons ontmoet alle 'l.' reine. Kloofst.raat, KAAPSTAD. SPOORBONDKAS BEPERK se VOORKOM TELEURSTELLNG Slegs 'n gcringc aantal,,b"-aa:ndele 5% kumulatiewe voorkeuraandele teen 1 el k nog verkrygbaar. Dit is u! c: t.; ~. e kans. Stn1t1 ncl'vraagvorm on?jticldellik. Navraag-vonn. Die Sekretaris, Spoorbondka~, Beperk, Bus 8289, Johannesburg. \V a.m dc Heer, Stuur my a.u.b. p et kel'ende pos 'n aansoeb onn om aandelc. Die uwe, Volle naam Adres RJjP.\RKAGE NT SK A p V t({j)fee M(}r~- M&rk KAAPSTAD Q lbet.aling geskied onm.icldellik, 'Weeklil.:s, nwandelihs of soos verlaug. lles'ff:!e : n:;t:xjl> l'lt\'se. MHNN AA.R & VAN SCliOOR Elcnnn.r: (1 US'fA ' tt:'flep. 1. c1croon 2 021!.!. VR ENC lets SMAAKVOL EN DEFTG N DAMES-ROK.K!E. besoek PAROW SE NUWE MODERNE SAAK Ull«er.oo <1c111 Voor81ag (l'.dmn.) J'Joptrlt, Zi nrner!ju Grcot0 Kerlq:ebon, Adderle;retri\M, K tu>pntad, en a ecb'mll a eu.r P ro EoeleDia-Jlruk.ll.ery, DG ~m, l!lt.&ec~>ooat~. DE O.B., WOENSDAG, 16 SEPT. 1942: l 'N VOORBRAND l?hoduk TANS lin 'VDER V E RPAK < NGS: ' GEEL JlliLOU ROOK GUO EN Hg mi.ddcl populcr doukcrpyp Voorbre1nd 1ZAb~k m la l~$ h &\ppy (Edms.) Bpk. Kornmissarisstraat '200 JOHANNESBURG Weet U? by OCOLONHEWN1~lEL [))a meso ~Jill fv'ila DJ.Sm!R~rtusfters \"vag u... Geen Te!euJrstemng net.... 'WV [ N lk C(}) lp [ le!! NOU GEOPEN te Burgsbraat 57, Kaapstadl 0 JBo A HT!1larrna lk: Vll!r 1942 'n Pragstuk met afdruk van 'n akildery deur Coetzer o p omslag, wat die O.B. in sy wese en strewe simboliseer. Belangrike datums uit ons geskiedenio sowel as die geboortedae van ons helde -.;;rord aangedui. Hierdie almanak is die eerste van 'n reeks en is hoofsaaklik aan ons volheeeskiedenis gewy. Dit sal d ien as positiewe propaganda vir die d oe! en strewc vart d ie Beweging, a sook 'n leidra.nd vjr aktiwiteit e wat gedurendc die jaar deur die organisasie, en vera! deur die vroue Kommando's waargeneem kltn word. Geen O.B. lid behoort daarsondcr to ween. PRYS 9d. POSVHY 6/ - PER DOSYN O.B. U.USEKUUNDELS 2/ 6 elk, 3/ 6 insluitend 'n por tret van die Kommandant-generaal. Bestel van O.B.-HOOFKW ARTER, Voortrekkergebou 403, JOHANNESBURG, TVL. Hoofkontoor: Reserwefonds 90,000 St. Johnstraat 65. BLOEMFONTEN BEGRAFN SSE. KSTE. KRANSE. GRAFSTEN