(WITWATEP.SRANDSE PLAASLIKE AFDELING) KRUGERSDORP RESIDENTS' ORGANISATION

Transcription

1 IN DIR MOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA (WITWATEP.SRANDSE PLAASLIKE AFDELING) SAAKNO: In die saak tussen: KRUGERSDORP RESIDENTS' ORGANISATION DIKEME JOSHUA MAGOTLA BETHUEL MONGWAKETSI " JACOB SAFATSA SAMSON MAHATANE KATAKA Eerste Applikant Tweede Applikant Derde Applikant. Vierde Applikant Vyfde Applikant en DIE MINISTER VAN WET EN ORDE AFDELINGSKOMMISSARIS VAN POLISIE WESRAND DIE MINISTER VAN VERDEDIGING * Eerste Respondent Tweede Respondent Derde Respondent E E D S V E R K L A R I N G E k, die b n d e r g e te k e n d e? CORNELIUS STEPHANUS HEYNEKE

2 verklaar onder eed soos volg: 1. Ek is Vi Adjudant-Offisier in die Veiligheids- polisie gestasioneer te Krugersdorp. Die feite hierin vervat is binne my persoonlike kennis tensy anders yermeld of uit die konteks anders blyk. / AD DIE EEDSVERKLARING VAN BUSHY KELOBONYE ~ A.60, bl Ek het die Eedsverklaring va'n Bushy Kelobonye gelees en het navraag gedoen onder die Veiligheidspolisie beamptes of daar enigiemand is wat enige kennis dra van hierdie persoon. Ek kon geen persoon vind wat enige kennis van hierdie persoon gehad het nie. Ek het ook die rekords nagegaan wat gehou word en kon niks vind ten opsigte van hierdie persoon nie. 3. Baie mense word deur die Veiligheidspolisie ondervra. Indien dit slegs ondervraging is, word geen rekord daarvan gehou nie. Indien

3 die persoon egter ft verklaring sou maak of ft dokument onderteken of foto's van geneem word sal daar ft rekord van gehou word. Die feit dat daar geen rekord van Bushy Kelobonye is nie, beteken derhalwe dat sy weergawe nie korrek is nie en dat indien hy na ons kantore gebring is, hy slegs onaervra kon gewees het. Ek ontken ten sterkste dat daar enige aanrandings op persone uitgevoer word in die kantore van die Veiligheidspolisie.* Dit is beleia dat daar hoegenaama geen aanrandings mag plaasvind nie en indien ft Veiligheidspolisieman ft persoon aanrand, sal hy onmiddellik geskors word en daar departementeel teen hom opgetree word. Ek wens verder hierdie Agbare Hof se aandag daarop te vestig dat die persone wat veronderstel was om saam met Bushy Kelobonye te gewees het op hierdie dag, nie sy weergawe staaf nie. Indien hy wel aangerand sou gewees het, kon hy op enige stadium ft klagte van aanranding gaan le het by die Polisiestasie en hulle is verplig en neem sulke klagtes van enige persoon wat so doen. Ek het navraag gedoen of daar so ft klagte gemaak is, en daar bestaan geen

4 rekord daarvan nie. / i,yj- DEPONENT' _ i *.» /5 < / # '. ALDUS GEDOEN EN BEeDIG te JOHANNESBURG hierdie <*- DAG van PEDlfertfilC1 1986, nadat die Deponent verklaar het dat hy.:: (a) (b) vertroud is net die inhoud van hierdie verkla- ring, dit begryp en dat dit die waarheid is; v geen beswaar het teen die,afle van die voorge- skrewe eed nie; en (c). die voorgeskrewe eed as bindend op sy gewete beskou. ycpe^lheur:gemeraal KOMMISSARIS VAN EDE 1986 *03* 04 JOICVv W /fooee i i cj#o/?i d C z * *? / t r s 4 A C m

5 J -U IN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA (WITWATERSRANDSE PLAASLIKE AFDELING) In die saak tussen: KRUGERSDORP RESIDENTS* ORGANISATION DIKEME JOSHUA MAGOTLA BETHUEL MONGWAKETSI JACOB SAFATSA SAMSON MAHATANE KATAKA Eerste Applikant Tweede Applikant Derde Applikant Vierde Applikant Vyfde Applikant -en- DIE MINISTER VAN WET EN ORDE Eerste Respondent DIE AFDELINGSKOMMISSARIS VAN POLISIE WESRAND DIE MINISTER VAN VERDEDIGING Tweede Respondent Derde Respondent EEDSVERKLARING Ek, die ondergetekende. JOHAN HENDRIK FRANCOIS BOTHA verklaar hiermee onder eed: "7V

6 Ek is *n misdaadverslaggewer en werksaam by Rapport Uitgewers. Ek beklee hierdie posisie vir die afgelope 13 jaar. Op grond van inligting ontvang van ray werkgewer het ek besluit om h ondersoek in te stel oor die algemene situasie wat tans *heers in Kagiso I en Kagiso II en Munzieville. Ek het die nodige amptelike toestemming verkry van die Suid-Afrikaanse Polisie ora die betrokke gebiede te besoek. # Op Donderdag 27 Februarie 1986 het ek die gebiede. besoek met die oog op die plasing van h artikel in "Rapport". Ek het met die Stadsklerk van Kagiso h * onderhoud gevoer wat gehandel het oor die heersende toestande in die gebiede. Op grond van inligting van hom ontvang het ek en *n fotograaf /

7 fotograaf verbonde aan "Rapport", Johannes Reynecke, die gebiede bescek. Tydens my ondersoek het ek en die fotograaf met verskeie jeugdiges gepraat wat by die parkies in die gebiede gesien was. Ons het ook na verskeie parkies gaan kyk waar foto's geneem was. SV Op grond van wat ek in die gebiede waargeneem en gehoor hetf was daar verskeie aspekte waarop ek verdere inligting wou bekom. Ek het onderhoude gevoer met die volgende persone: Yi Raadslid van Kagiso, Mnr L. Wessels, L.P. _ vir Krugersdorp, Mnr John Knoetze, Hoof Direkteur van die Wesrandse Ontwikkelingsraad, asook met Mnr M.B. Myeni, Uitvoerende Kommunikasie-Beampte * van die Stedelike Stigting. Tydens hierdie gesprekke was daar verskeie kere melding gemaak van die klaarblyklike toepassing van sekere konununistiese rewolusionere teoriee in die gebiede /. *. v. 4*4.

8 gebiede. Ek het ook met Professor M. Hough, die Direkteur van die Instituut vir Strategiese Studies by die Universiteit van Pretoria, Yi onderhoud gevoer. Op grond van my ondersoek en onderhoude gevoer met die bovermelde persone, het ek *n artikel saamgestel wat gepubliseer was in ''Rapport ' op Sondag 2 Maart *n Afskrif van hierdie artikel word hierby aangeheg gemerk "JHFBl". Op geen stadium en op geen wyse was ek bewus van Yi hangende aansoek in die Hooggeregshof wat.handel oor Polisie- en Weermagoptrede in die betrokke gebiede nie. Op 4 Maart 1986 was ek deur regsverteenwoordigers van die Respondente genader met betrekking tot die betrokke berig, en was dit die eerste keer wat ek van die aansoek 1 bewus geword het. Ek dra geen kennis van die aard of inhoud van die aansoek of die inhoud van enige eedsverklaring nie. DEPONENT /

9 1*2*4* 5 DE ALDUS GEDOEN en BEeDIG VOOR MY TE JOHANNESBURG OP HIERDIE Hr** DAG VAN ^ 4 4 ^ , NADAT DIE DEPONENT VERKLAAR HET DAT HY: (a) VERTROUD IS MET DIE INHOUD VAN HIERDIE VERKLARING, DIT BEGRYP EN DAT DIT DIE WAARHEID IS; y (b) GEEN BESWAAR HET TEEN DIE AFLe VAN DIE VOORGESKREWE EED NIE; (C ) DIE.VOORGESKREWE EED AS BINDEND OP SY GEWETE BESKOU. KOMMISSARIS VAN EDE

10 . \ft;.; I,: RAPPORT. 2 Maart 1986 w a rtm a si o Er.\xjit.;.Ti & - tv!. Aipl- Kz/C.vp/J *'i [ W t O," --- r *P f! * J:- r*r TU ivt f Ṡ'* * KINDERS, party is skaars twaalf, het feltlik die behccr oorgeneem in die drie «^art buurte digby Krugeredotp aan die ^^s-rand. Op Krugersdorp self was die regse weerstand onder die blankes die laastepaar weke in die nuus. M aar in die drie aangrenscndc swart dorpe vocr Kinders van elf en twaalf jaar saam m et hul ouer m aats n skrikbewind volgens voorskriftc van die eertydse Rooi Chinese leier M ao Tse-Toeng. Halle hou straatblokkades, keer taxi's voor, hou die ttrate skoon en s4 selfs tart4sakemanne voor hoe hulle hul sake moet bedryf. Swah stadsraadslede lewe in Wees en waag nie om die Jteugaanslag te keer nie. Did" radc kan fettlik nie meer doeltreffend funksio- neernie. Daar word al sedert ver* lede ja a r' oor soortgelyke situssies in ander f c^ e TfeTSaat, maar aan VJKT' POUT is di4 week gesi dat die situasie in Transvaal ne* tens» sensitief" i* «Juu in did drie Krugersdorpse woonbuurte, Kagiso. Mon*»icville en Mohlakeng, m*. Rapport het self daar met amptenare, stadsraadslede en kenners gesels. Rustlgheld Wat die eerste opval, is die byna onheilspellende rustigheid en orde. Die kin* d e n ruim rornmcl op, hou die strate skoon. Die betreklik netjiesc parkies heet Bikopark, Nelson Mandeia-park en "The Fallen Heroes". Dit is alles die kinders sc werk. Die verklaarde docl van al hul bcdrywighcilc is ont daarmec te probccr s<! dat hulle doeliretfendcr as die tiadsrade is. Nadere ondersock bring 'F-: (S ** ontstellende feite aan die lig. Aan Rapport is gesd dit is reeds die tweede (ase van n sielkundige oorlog. Fase een, die politieke bewusmaking van die swart massas is reeds afgehandel. Die revolusionere, Maoisties georiinteerde clemente spits hulle nou met die hulp van die jeug toe op die mobilisasie van die massas. Die doel is die uiteindelike algehele beheer van die gebiede, ora hulle tot sogenaamde be* vtyde sones" om te skep. Dit sal dan totaal onregeerbaar wees vir ample like instellings. _ Makllker «Verskeie mense het teenoor Rapport bevestig dat waar kinders verlede jaar die skool moes boikot, hulte nou aangcsd word om skocl toe te gaan. Die rede is dat dit vir die revolusionire elemente maklikcr is om hulle s6 bymekaar te k*y. te rcorganiseer en die Mardsties-Leninistiese leerstellings aan hulle te leer. Daar is reeds berig oor die verskynsel van volksopvoeding, waar die onderwys deurspek word met indoktrinasie. Revolusionere stap eenvoudig soms klaskamers in en maak 'n politieke toespraak, is aan Rapport gesi. O or die bewerings oor wat in die drie woonbuurte aan die gebeur is. s& die hoofdirekteur van die Wes- Randse. Ontwikkelingsraad, mnr. John Knoetze aan Rapport: Dit is die waarheid.'* Die LP vir Krugersdorp, mnr. Leon Wessels. wat dikwels daar kom, si: "Dis *n sielkundige oorlog wat voor ons ontvou hel. Daar word op n gedissiplineerde wyse georganiscer en niemand kan die aanslag keer nie. Die aanslag cn die pro-. seise waardeur dit gaan, is n bloudruk van Mao Tse- ijmjwirji&zz EZ Toeng se leerstellinge. Niemand voel dit waarskynlik- meer afc*»jie lyf a* die swart stads^jjutede ir die gebiede nie. Nie eer van d ii met wie Rappor gepraat het, is bereid dat h; in berigte geidentifisee. word nie. Kulle leef i: voortdurende vrees vir ht lewens en is nie eens berei' om hul openlik teen di kinders uit te spreek nie. Magteloos Op n vraag oor presic hoe doeltreffend die si ad' rade nog is, het een van Kc giso se vooraanstaant! swart leiers sd geantwoon Amptelik het ek en rr kollegas nog poste, ma. dis al. >Ons kan nie iltusi> bekostig nie. Ons is raagt loos teen die jeug-aanslag > vm nr. M.B. Myeni. ui voerende kommunikasi beampte by die Stedeli' Stigting. stel dit s6: C globale strategic van c UDF-ANC-alliansie is c Suid-Afrika onregeerb^

11 SO lyk dit in twee van tientalte parties wat ; jeugdiges nou in die j swart woonbuurte Ka- ; giso en Munsieville J aan die Wes-Rand ge- ; bou het en in stand j hou. Nelsonpark is. langs 'n hccfstraat in j Kagiso en word ge- j reeld skoon geves.! Verskeie slagspreuke j wat die "vryheidstryd { aanmoedig. word ge- < woonlik in die parkies j gevind. j te maak. D aaivoor i» sekere gebiede nodig waar die ' ^olusioo4re die het in d l <* k<j het die konsep Jyie. aones dus. Oor die woenbuurte van die W es-rand kan jy anders nie as ora te er- " Madsrade is totaal nd, die beheer uy uic.cvolusionfire wat die kinders gebruik om hul werk vir huqe te doen. ttel word. Iter hulle ouwe vaardighede. Hulle word daagliks Sirkcr. beter georganiseerd." Oral dien eu motorbande as vreesaarjasnde waarskuwingstekens. Dii sogenaamde haissnoere van die dood herimer u a die wrede manier waarop ondersteuners van die wit regime" so ms met brandende buitebande vertuoor word. Die parkies is bvna almal daarmee wtrsicf". En mnr. Knoetze vertel v,. v -israadslid van Munsieville wat nou al etlite maande weier om u5t baar huis te kom omdat die Linden 'n buiteband aan 'n boom voor haax huis opgebang hct. Die direkteur van die Injtituut vix Stntefiei* Studies aan die Universiteit tun Pretoria, prof. Mike Hough, wat 'n kenner van revolusie it. si daar is beslis heelpany elemente van die Maoisnese model in die aaaslag maaf ook van Mder revolusionire n o ddle. Hy si teoreties. votgens Mao, sal die jeugdiges uiteindelik daartoe oorcaan o n byvoorbeetd huurboikotte te bewerk en belasring In te vorder. Oomame Dit sou *n totale oomame van die woonbuurte word. Of hulle daarin sal slaag. sal die toekoms leer. si by. n Huurboikot is jv(is van aasstaande maand af in Karjso en Munsieville ingestel Naraate die kinc1 '' al hoc raeer aan die m unisstie van die massas b.ooigen dit sal grootliks weens die toule inumidasieveldtog van die jeugdiges wees as dit n werklikheid word. Mnr. Wessets si blanke Suid-Afrikanen si hulle verstaan die swartmcos co wect wat in die swart w o o d - buurte gebeur maar ( s nie so nie. Hy se daar is n nuwe geslag swartman m Suid-Afrika wat me meet bang is sir die dood nie. Hulle is bereid om te sxerf vir wat hulle as vrybeid beskou. Polisie kan doodse vrees nie aanvaar»aw\nf iiff -W»nJk Unden wtttgrfcoon «brntfm te>csketaa, ar BKT Uir r m teen aankitsenoptte*. o _ D b ee a r t«s v is die i*ie r«at..u la di«naam -1*1 1,11 1 rnvidrtryd doea..... Oor die gebcaik van Oot die rttoliuioiwft wat Idnden ge* bruik «die «! te iodoktriaccr, voor te Ixiti ea te otfaabew. 1* ge**: Di» w dat radiiije rkmcaie Unden misbnuk «o but dodwitte te b«r*ik. Daar is wel poginp om i b f t. en ik : Oas w «l "» venkiucade tlndca vaa B d o x W. Die T<*s«t m v o «f c m jd I t ta ia ik id M td tn M wets gtboorsa***.

12 IN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRTKA (WITWATERSRANDSE PLAASLIKE AFDELTNG) SAAKNO: In die saak tussen: KRUGERSDORP RESIDENTS' ORGANISATION DIKEME JOSHUA MAGOTLA BETHUEL MONGWAKETSI JACOB SAFATSA SAMSON MAHATANE KATAKA Eerste Applikant Tweede Applikant Derde Applikant Vierde Applikant Vyfde Applikant en / d DIE MINISTER VAN WET EN ORDE DIE AFDELINGSKOMMISSARIS VAN POLISIE WESRAND DIE MINISTER VAN VERDEDIGING Eerste Respondent Tweede Respondent - Derde Respondent E E D S V E R K L A R I N G Ek, die ondergetekende; & JOHAN ALBERTOS RIjCKBRT verklaar hiermee onder eed soos volgj 41! Ek is Vi Sersant verbonde aan die Video Eenheid,

13 Suid-Afrikaanse Polisie gestasioneer te Krugersdorp. 2. Die feite hierin vermeld is binne my persoonlike kennis en is waar en korrek. 3.(- Ek het die eedsverklaring van Sersant Stef anus / Johannes Hofmeyr gelees en bevestig die korrektheid daarvan inscverre dit na my verwys. 4. Ek was die kameraman wat die videofilms geneem * het waarna verwys word in die Eedsverklarings & van Ek bevestig dat dit videofilms is van die voorvalle verwys na in hierdie eedsverklarings. DBPONENT

14 ALDUS GEDOEN EN BEeDIG te JOHANNESBURG hierdie 4 * ^ thtrrhqx DAG van PEURUARtE 1986, nadat die Deponent verklaar het dat hy: (a) vertroud is met die inhoud van hierdie verkla- ring, dit begryp en dat dit die waarheid is; (b) geen beswaar - het teen die afle van die voorgeskrewe eed nie; # (c) die voorgeskrewe eed as bindend op sy gewete beskou. DAVID NEVILLE POLOVIN Commissioner of Oath* Ex: Officio Practising A ttorney. WILKS & POLOVIN National Board Houso 94 Pritchard Street Johannesburg

15

16 f'.vi 4-<* -. v'» v

17

18 is M R ( M * -- " V'.'t^'^wT"53% v, - - * # *

19 a ^ a n ^. c v *, -_ :. r Xr ;<-' v>vi f%,; - *fi A ;,*.-\r a< / a ; ".» 7.«. j:':- Uvr-3 *.. * *» -,J*. I. - * * / * / Vj-. 7 V. *! * \. "v' *' ** " 'y? '** ',' 'r ''. -.."* w>'... C' ~ - /. J /~ «r k. :- «rr-: <5;; &?, :i'*- -v. rri-r J a v. -.rs t-..«* *-v f -- -.: >.. * *."= *; ;.: >v;>-v,. "..4 0 & S - l-;-c;4 If*. * f '-. ' ;. ;'. ' : %'.& *-! ^ *W'».-v.' *«- \u-v '] *' V %- ;!' *tf"i : 5 ^ f 4'.* _v.> : '.'Vi/v *»», * :ik>' -.* * - *.*;*. * * j* - ar-v. - it v. V ; Lj^. - i 5 M. * * ---

20 frt illfftl ^ w.i fr?^ r^aiiq ^pt vjt** * " * y - ' «.V ^I ;.!*i ;'. ' *'j*j 'A vy y '*i-'/~7 Mf?*.*.? v ' 4-:;V.; V rjalff/, ' f ^,1!t-LiVi :JTiw. VvvK;. j'.' Jtesg fjy;. -3»<' V i f ahe Os v j t!c

21 Collection Number: AK2145 KRUGERSDORP RESIDENTS ORGANISATION AND 4 OTHERS v. THE MINISTER OF LAW AND ORDER AND 2 OTHERS 1986 PUBLISHER: Publisher:- Historical Papers, University of the Witwatersrand Location:- Johannesburg 2012 LEGAL NOTICES: Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner. Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only. People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of the collection records and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website. This document is part of a private collection deposited with Historical Papers at The University of the Witwatersrand by the Church of the Province of South Africa.