ekampusnuus NWU-tolkdienste brei uit Lees binne: Pansat-eer vir hoe NWU brûe bou tussen tale Skete en pyne op kampus

Transcription

1 ekampusnuus Personeelblad vir die Potchefstroomkampus Februarie Uitgawe 1 NWU-tolkdienste brei uit na skole Die intydse tolking van lesings wat die Noordwes- Universiteit (NWU) n paar jaar gelede op tou gesit het om te help met moedertaalonderrig kan in die toekoms na skole uitgebrei word. Die NWU se taaldirektoraat het reeds sukses behaal met n projek by n hoërskool en het onlangs afgeskop met n loodsprojek by n Engelse laerskool waar die leerders se les van Engels na Setswana getolk word. Sowat sewe van die veertien leerders in die grondslagfase remediërende klas by Central Primary School in Potchefstroom het vanjaar met die tolkdienste kennis gemaak en was gou tuis met die oorfone waarmee hulle die les in Setswana, hul moedertaal, kon hoor. Die doelwit met die projek behels onder meer om te bepaal tot watter mate die tolking na die kinders se huistaal n bydrae lewer tot beter begrip van die lesinhoud asook tot verbeterde deelname en hoër punte. Die verloop van die tolking sal soos die res van die taaldirektoraat se bestaande dienste fyn dopgehou word. Me. Dipuo Maphakathi is die tolk wat daarvoor sorg dat die Setswana-kinders voortaan hul wiskundelesse in hul huistaal sal hoor. Volgens prof. Marlene Verhoef, talsakedirekteur van die universiteit, is die verwikkelings in lyn met voorskrifte van die Grondwet, die Skolewet en die onderwystaalbeleid. Sy het ook verwys na die uitsprake in 2005 van mnr. Duncan Hindle, direkteurgeneraal van onderwys, wat meen die ooreenkoms tussen moedertaalonderrig en akademiese prestasie kan nie langer ontken word nie. Hy het destyds voorgestel dat daar meer geleenthede geskep behoort te word waar leerlinge minstens in hul eerste drie tot vier jare op skool in hul moedertaal onderrig word. Voorts is dié nuutste verwikkelings by Central Primary deel van voortdurende nuwe uitbreidings by die taaldirektoraat wat nie net suksesse op die NWUkampusse behaal nie, maar ook uitstekende resultate kry by die Potchefstroom Landboukollege en Hoërskool Frikkie Meyer in Thabazimbi. Volgens Verhoef is die loodsprojek by Central Primary begin op sterkte van die suksesse wat Hoër- Lees binne: Skete en pyne op kampus behandel p 2 Nuwe studentesportklere - eenvormige styl p 3 Die twee leerlinge van Central Primary School span oorfone in om hul klas in Setswana, hul huistaal, te geniet danksy die tolkdienste van die NWU se taaldirektoraat. In die agtergrond is me. Dipuo Maphakathi, n tolk van die NWU, wat die leerlinge se lesse van Engels na Setswana tolk. skool Frikkie Meyer behaal word. Hoewel daar in Thabazimbi slegs met die tolking van rekenaarstudieklasse begin is, word die diens tans ook uitgebrei na biologie en bedryfsekonomie vir die junior standerds. Ekstra tolke is reeds opgelei en indiensgestel. Weens die sukses by Frikkie Meyer ondersoek ons tans die moontlikheid om die diens na nog skole hopelik in al die provinsies uit te brei. By die landboukollege word die volle kurrikulum reeds getolk en op die universiteitskampusse groei die klasse jaarliks totdat die programme waarbinne die diens gelewer word tot op derde- of vierdejaarsvlak uitgebrei is. Daar is tans by die verskillende kampusse sowat sestig tolke en assistente in diens van die institusionele taaldirektoraat. Die NWU se taaldirektoraat is sedert die totstandkoming van die tolkdienste reeds deur die meeste ander meertalige universiteite besoek wat eerstehands wou sien hoe die dienste werk. Nog sulke universiteite sal binnekort kom kers opsteek. Die taaldirektoraat beplan om die uitgebreide navorsingswerk wat tot dusver rakende opvoedkundige tolking gedoen is te publiseer in samewerking met kollegas van ander universiteite. Pansat-eer vir hoe NWU brûe bou tussen tale Die Noordwes-Universiteit is vanjaar tydens die Pan- Suid-Afrikaanse Taalraad (Pansat) se veeltaligheidswedstryd as kategoriewenner aangewys vir die uitmuntende werk wat die universiteit doen om meertaligheid en nasiebou te bevorder. Pansat het die wedstryd aangebied ter viering van die sy tiende bestaansjaar en die NWU is as Hoëronderwysinstelling van die Jaar bekroon vir die werk wat die afgelope tien jaar gedoen is.

2 Kampusnuus - 2 Skete en pyne op kampus behandel Die Potchefstroomkampus gaan die derde maand van 2008 binne met n nuwe gesondheidsentrum wat n eenstopdiens vir personeellede en studente sal bied. Hier sal aangeklop kan word vir allerlei dienste wat in lyn is met primêre gesondheidsorg. Dit behels nie net hulp met toestande soos onder meer bloeddruk, bloedglukose, tuberkulose en MIV/vigs nie, maar ook bystand in die behandeling van minder ernstige toestande. Altesame sewe nuwe ervare personeellede, wat die omvattende diens sal lewer, is reeds op hul pos in die tydelike tuiste van die nuwe sentrum wat voorlopig ingerig is in E11 (by die internasionale kantoor). Intussen is planne vir die gesondheidsentrum se nuwe gebou op die tafel en behoort die bouwerk in Joostestraat oorkant die personeelklubhuis waarskynlik binnekort te begin. Die dienslewering by die sentrum sluit ook verwysingsdienste in waar nodig en besoekers sal selfs in ernstige noodsituasies soos verkragtings na gepaste dokters en beradingspesialiste verwys word. Die sentrum is ook in verbinding met maatskaplike werkers, studentevoorligters, die instituut vir psigoterapie en beskermingsdienste waarna mense verwys kan word. n Plaaslike dokter sal deeltyds betrokke wees by die sentrum. Die opwindende nuwe sentrum kom na verskeie gesprekke die afgelope paar jaar en n behoeftebepaling wat prof. Annette Combrink, rektor, laat doen het. Nadat die behoefte vir die dienste bevestig is, is aan die werk gespring en het die onderskeie rolspelers onder meer gaan kers opsteek by ander universiteite. Verskeie studies is ook gedoen. Die werklikheid van die gesondheidsentrum het verlede jaar finaal gestalte gekry en die wiele is aan die rol gekry. Die vriendelike personeellede van die Puk se nuwe gesondheidsentrum is agter: mee. Mantombi Mfumba (administratiewe beampte) Marinda Enslin (finansies en administrasie) en Lenie Kotze (maatskaplike werker). In die middel is suster Bea Pretorius (primêre gesondheidsorg), suster Adele Burger (beroepsgesondheid), mev. Elana Olivier (IB HEAIDS-projekbestuurder), en me. Patricia Kolobe (berader en gesondheidsvoorligter). Voor is me. Mittah Mottone die gesondheidsentrum se ontvangsdame. Volgens mev. Elana Olivier, die projekbestuurder van die universiteit se Hoër Onderwys-vigsprojek, word die sentrum, met toerusting, gefinansier uit n gedeelte van die geld (R3,257 miljoen) wat die NWU by Hesa gekry het vir die strategiese posisionering van n geïntegreerde MIV/vigs-program in die NWU se oorkoepelende gesondheidsorgdienste. Die bedryfskoste word deur die kampus gedra. n Bestuursinligtingstelsel is in plek en kampuspersoneel gaan onder meer opleidingsgeleenthede kry rakende kwessies soos algemene gesondheidsbevordering op die kampus. Al die planne is in lyn met die gesondheidsentrum se diensdoelwitte en programme wat kortliks opgesom word as bevordering, voorkomend, genesend en rehabiliterend. Vir enige navrae skakel gerus die sentrum by uitbreiding Meer as nuwelinge tuis op kampus Die Pukkampus spog vanjaar met n nuweling-oes van meer as eerstejaarstudente in Potchefstroom. Sowat van die nuwelinge gaan in kampuskoshuise tuis. Volgens prof. Annette Combrink, rektor, het puik aansoeke die nuwe akademiese jaar voorafgegaan en het sowat 38 persent van die eerstejaars wie se aansoeke aanvaar is n gemiddeld van 75 persent en hoër in die matriekeindeksamen behaal. Voorts het die kampus sy doelwit vir vanjaar is meer as bereik, met die hoër getal aanvaarde studente hoofsaaklik in strategies-belangrike vakrigtings. Sy het tydens die verwelkoming van die eerstejaars gesê die Puk is n baie goeie keuse vir studente wat wil studeer aan n instelling met hoë standaarde. Hier word werklik groot erns gemaak met die handhawing en uitbou wat kwaliteit deur byvoorbeeld gereelde internasionale oudits van ons navorsingsgroepe, eweknie-evaluerings wat onderrig betref, en gereelde assessering deur die beroepsrade, soos byvoorbeeld farmasie, ingenieurswese, rekenmeesterskap en verpleegkunde. Van die groepe, skole en fokusareas by die Puk presteer internasionaal uitstekend, en heelwat navorsingsgeld kom na die universiteit, waarvan n deel altyd bestem is vir die opleiding van nagraadse studente. Volgens haar is die Puk se deurvloei van studente goed en dit verbeter steeds. Een van die vernaamste strategiese doelwitte is juis dat daar na die eerstejaardeurvloei gekyk word met spesiale aandag aan die ondersteuning van onderrig/leer. Voorts groei die universiteit se navorsingsuitsette daadwerklik. Combrink het benadruk dat die huidige arbeidsomgewing vereis dat afgestudeerde studente lateraal en kreatief moet kan dink en doen en opleibaar en heropleibaar wees. Die Puk is daartoe verbind om sy studente uiteindelik met n oop gemoed die arbeidsmark te kan instuur.

3 Kampusnuus - 3 Nuwe sportkler tklere e - eenvor ormig mige styl Die Potchefstroomkampus is goed op dreef met sy uitrolplan om al sy studente wat aan amptelike sportsoorte deelneem toe te rus met n nuwe reeks sportklere wat spog met n eenvormige styl. Tientalle deelnemers aan gholf, tennis, swem en waterpolo het reeds in Desember tydens die SASSUtoernooi in die nuwe klere deelgeneem terwyl die eerste rugbyspan tans in die Varsity Cup pryk met hul nuwe truie. Die ontwikkeling van die nuwe klere het verlede jaar afgeskop nadat die nuwe logo en kampuskleure in Maart goedgekeur is. Mnr. James Stoffberg, Puksport se direkteur, het daarna by mnr. Theo Cloete, direkteur bemarking en kommunikasie (BEK), aangeklop met die versoek dat hulle op soek is na n eenvormige kampusstyl wat op alle sportklere toegepas kan word. Baie ure se beplanning en onderhandelings oor die nuwe klere en styl het gevolg in samewerking met van die grootste sportklereverskaffers in die land soos Gilbert, Puma en Canterbury. Die nuwe sportklere met die onderskeie kampusse se kleure is einde November deur die institusionele bestuur goedgekeur. Dié verwikkelings is deel van die handelsmerkuitrolplan van die NWU en is voorts in lyn met een van dr. Theuns Eloff, visekanselier, se strategiese doelwitte rakende eenheid. Die ontwikkeling van nuwe klere vir hokkie, netbal en atletiek is tans aan die gang waarna die kleiner sportsoorte aandag sal kry en voor einde vanjaar voltooi behoort te wees. Die doelwit is om aanstaande jaar al die Potchefstroomkampus se sportlui wat aan altesame sowat dertig sportsoorte deelneem - met eenvormige drag die speelveld in te stuur. Voorrade van die klere sal later by die nuwe beplande sportwinkel in die Piet Malan-gebou by die Fanie du Toit-sportterrein beskikbaar wees. Intussen word die onderskeie sportbestuurders ingespan om hul spelers toe te rus. So lyk die nuwe rugbytruie van die NWU-Puk Willem van de Wal, kaptein van die NWU-Puk se eerste rugbyspan, en mnr. Duitser Bosman, besturende direkteur van Varsity Cup, met n nuwe rugbytrui wat tydens die bekendstelling van die Varsity Beker-wedstryde ook bekend gestel is. NWU-Puk borg interhoëratletiek in Gauteng Die Potchefstroomkampus van die Noordwes- Universiteit borg al jare lank die grootste interhoëratletiekbyeenkomste in Gauteng. Die Pukke het onlangs weer die borgskap hernu. Hier oorhandig, Winton Windell, adjunkdirekteur van Bemarking en Kommunikasie, die tjek aan Alet Kieser, voorsitter van die Interhoërbestuur. Foto: Piet de Jager.

4 Kampusnuus - 4 Ci-Lab ryg prestasies in Uitblinker finalejaarstudente het weer daarvoor gesorg dat die NWU-Puk se Creative Intelligence Lab (Ci-lab) aan die einde van 2007 vir die tweede agtereenvolgende jaar as die naasbeste grafiese ontwerp-opleidingsinstelling in die land benoem is. Hierdie aankondiging is tydens die galageleentheid van die South African Communication Design Council se jaarlikse ThinkAhead-kompetisie vir finalejaarstudente bekend gemaak. Nagenoeg 200 studente van 25 tersiêre-instellings het aan die kompetisie deelgeneem. Die NWU se uitblinkers tydens hierdie geleentheid was Tanya Geel wat n goue portefeulje en twee silwertoekennings ontvang het, asook Christo Kruger met n silwer en n meriete, en Wynand Botha en Raché Kitching wat elk n merietetoekenning ontvang het. Hierdie sukses volg op n propvol jaar van prestasies waaronder n Sappi Ideas That Matter- borgskap en twee SABS Design Achiever-finaliste tel. Ci-lab het ook verlede jaar hul eerste Loeries ingepalm en voorts tydens die jaarlikse Pendorings en die Institute of Packaging South Africa se Student Goldpack Awards met die meerderheid goue toekennings weggestap. Benewens die nasionale sukses spog Ci-Lab ook met n indrukwekkende aantal internasionale prestasies. Dit was veral tydens Sommige van die wenners in 2007, die rektor en van die dosente. Van links is mnr. Richardt Strydom, Catherine van Jaarsveld, Leana de Beer, Carla Erasmus, prof. Paul Schutte, Gert Schoeman, me. Colette Lotz, mnr. Wessie van der Westhuizen, prof. Annette Combrink (kampusrektor), Christo Kruger, Renier Zandberg en mnr. Ian Marley. die International Society of Typographic Designers dat die NWU-Pukke uitgeblink het. Ci-Lab het onder meer instellings soos AAA School of Advertising (met vier toekennings), die Universiteit van Pretoria (met een toekenning) en Vega The Brand Communications School (met twee toekennings) uitgestof, deur agt uit die vyftien Suid-Afrikaanse toekennings, sowel as een van slegs twee meriete-toekennings te verower. Ander internasionale toekennings sluit semifinaliste in die Adobe Design Achievement-kompetisie en toekennings van die World Packaging Organization in. Tanya Geel wat uitstekend gevaar het tydens die Think Aheadkompetisie vir finalejaarstudente. Van die rektor se tafel Kollegas, Met die jaar wat op die gebruiklike galop begin het is dit lekker om weer bietjie te gesels oor die verskillende uitdagings waarvoor ons al te staan gekom het en wat ons nog gaan treiter in die loop van die jaar! Die eerste en dringendste probleem is natuurlik die hele Eskom-sage, wat al gemoedere op die kampus baie hoog laat loop het. Kom ons kry perspektief oor hierdie netelige sakie (en lees asseblief deurlopend die kommunikasie hieroor!). In die eerste plek is dit belangrik om te weet dat die Universiteit reeds lankal planne in plek begin kry het vir moontlike probleme met kragvoorsiening. Dit is so dat die voorsiening deur die stadsraad nie onproblematies is nie, en daarom het die Universiteit reeds een groot noodopwekker in plek by die Joon van Rooygebou, wat verskeie geboue (onder meer die studentesentrum, biochemie en F2) van krag voorsien. Op verskeie plekke op die kampus, onder andere by ITS, is ook reeds voorsiening gemaak, en verskeie kleiner eenhede is reeds lankal in plek. Daar is reeds in 2007 voorsiening gemaak vir die bestelling en installering van nog groot opwekkers. Hierdie proses is nou in die afhandelingsfase, sodat noodkragvoorsiening binnekort in plek sal wees. Julle sal hieroor op gereelde basis ingelig word. Dis ook goed om te weet dat verskeie navorsings- en ander inisiatiewe op die kampus aan die gang is om te help om die probleem in die langer termyn aan te spreek. Ons moet egter almal die volgende baie mooi in gedagte hou: Die land het n kragkrisis. Maak nou nie saak wie se skuld dit is nie, ons moet almal meehelp om dit die hoof te bied. Daarom is kragbesparing van die uiterste belang as almal saamwerk om n bepaalde besparing teweeg te bring, sal beurtkrag nie nodig wees nie. Ons sal dus deurlopend op die kampus daaraan werk om te kyk wat ons kan doen. Noodkragvoorsiening is presies net dit: Noodkrag. Dis n oorbruggingsmaatreël. Die opwekkers IS NIE KRAGSTASIES NIE. Hulle kan nie 24/7 loop nie. Die diesel kos n fortuin. Mens moet dus op die regte manier daarna kyk. Dis ook belangrik om te weet dat mens voorsiening moet maak dat ongelykhede in kragvoorsiening nie sensitiewe masjinerie beskadig nie. Dus moet ons maar weet dat begrotingsvoorsiening vir hierdie sake nou baie nodig geword het. Soos julle duidelik gehoor het, is die eerstejaars hier. Die O&B-program het goed verloop met natuurlik die paar hikke en snikke wat voorgekom het. Hierdie sake kry ernstige aandag, en toepaslike dissiplinêre optrede het gevolg in sekere van die gevalle. Dit is duidelik dat, hoewel die program baie waardevol is, daar verbetering kan wees, en beplanning begin reeds nou om dalk die hele program te verkort, ens. Die huiskomitees het vir hierdie jaar se program uitgebreide opleiding ontvang, insluitende opleiding in die hantering van menseregte-aangeleenthede, en dis verblydend om te sien dat dit grootliks suksesvol was. Die probleme wat voorgekom het is in baie gevalle veroorsaak deur ander seniors, en die uitdaging vir hierdie jaar is om die opvoedingstaak uit te brei. Mens moet seker nie hard praat daaroor nie, maar die amfidak vorder wel weer. Die staalstruktuur, wat elders aanmekaar gesit word, word tans afgelewer, en ons kyk na n afhandelingsdatum in April. Laat ons maar goeie moed hou... Die denke oor die gesondheidsorgfasiliteit het ook oor tyd bietjie verander die personeel is reeds aangestel, en die diens begin op 3 Maart in gebou E11. Daar sal nou in die loop van die eerste semester n gebou opgerig word in Joostestraat (oorkant die klubhuis) waar die kliniek en die hele vigsprojek gehuisves sal word. Vir die eerste keer sal daar ook n verpleegkundige wees met die hoofopdrag beroepgesondheid. Die fakulteit opvoedingswetenskappe se geboue (nuut en opgegradeer) is nou heeltemal klaar, en hulle word luisterryk in gebruik geneem op 28 en 29 Februarie, met n lesingreeks en ander funksies, insluitende n besoek deur me. Naledi Pandor, minister van onderwys. Die eksamenoneerlikheid wat teen die einde van verlede jaar voorgekom het is klaar ondersoek. Skuldige studente is reeds dissiplinêr aangekla en toepaslik gestraf. Daar word ook n volledige oudit gedoen van die hele eksamenvraestelproses. Hoewel die lekkasie nie in die eksamenafdeling voorgekom het nie maar wel by n fakulteit, is dit nodig om die hele proses weer dig te maak, veral met die ook op die kwaliteitoudit in Die NWU se nuwe sportklere is ook nou volledig in gebruik. Kom kyk gerus na die sportgeleenthede om te sien hoe goed dit lyk. En: Die interkampus sosiale dag vind op 7 Maart op die VDK plaas. Ek en BEK borg vir julle baie mooi hemde as julle deelneem die hemde lyk net soos die nuwe sportdrag. Kom neem gerus deel en wees deel van die lekker gesellige buzz van al die kampusse saam.

5 Kampusnuus - 5 Naaldwer erkg kgroe oep in Promosa kry hupstoot n Naaldwerkgroep van vroue in Promosa gaan van krag tot krag onder die bekwame leiding van n groep navorsers van die NWU-Puk en skenkings uit die gemeenskap. Bernina Potchefstroom het onlangs nog n omkapmasjien aan die Promosa Arts and Crafts-groep geskenk. Dié groep vroue het die afgelope ses maande opleiding in die Gereformeerde-kerksaal ontvang en kom twee dae n week bymekaar om naaldwerk te doen. Die vroue maak verskeie items soos togas vir laer- en kleuterskole, skoolsakke, tafellinne wat vir troues verhuur word, asook borduurwerk. Bernina Potchefstroom het tot dusver vyf naaimasjiene en drie omkapmasjiene aan die groep geskenk. Die eienaar, me. Christi Niesing, sê dit is n voorreg om by die Puk se Holding Hands-projek betrokke te wees en te sien watter verskil die geleenthede aan die vroue, wat voorheen geen inkomste gehad het nie, se lewens maak. Die Promosa Arts and Crafts-groep is deel van die Holding Hands-konsep om vroue van die nodige vaardighede te voorsien om uiteindelik n eie inkomste te kan genereer. Die NWU-Puk het in 2001 onder leiding van dr. Annamarie Kruger met die Flagh-projek (Farm Labour and General Health) op plase in die Ventersdorpomgewing begin en daaruit het die Holding Hands- en Lifeplan -projekte (Life Inequalities amongst Females addressed by means of Purposeful Living And Nutrition interventions) gevloei. Me. Liezel van Niekerk, n navorser by die fakulteit gesondheidswetenskappe se navorsingsfokusarea Africa Unit for Trans-disciplinary Health Research (AUTHeR), sê n projek soos hierdie waar mense geleer word om n eie inkomste te genereer gee weer hoop aan vroue en bring hulle ook byeen in n sosiale atmosfeer. Die vroue word voortdurend opgelei om hulle vaardighede te verbeter en n fasiliteerder van die NWU werk nou saam met die groep. Ons benodig egter baie hulp vanuit die gemeenskap en is tans op soek na n ander lokaal waar die vroue hulle werk kan voortsit, sê Van Niekerk. Enigeen wat meer van die projek wil weet kan Van Niekerk by skakel. Die eienaar van Bernina Potchefstroom, me. Christi Niesing, het n omkapmasjien aan die Promosa Arts and Craftgroep oorhandig. Hier is me. Susanna van Wyk, Joyce Matsietso (fasiliteerder van die NWU-Puk), Tricha Locke, Ria Moos, Niesing en Liezel van Niekerk (navorser van AUTHeR). Die vroue van Promosa Arts and Crafts is hard aan die werk aan togas vir n kleuterskool. Van links is me. Tricha Locke, Joyce Matsietso (fasiliteerder van die NWU-Puk), Susanna van Wyk en Ria Moos. Eerstes kry sertifikaat in gevorderde primêre sorg geneesmiddelterapie Weens veranderde wetgewing kan aptekers met die nodige addisionele opleiding nou n groter rol in die voorsiening van primêre gesondheidsorg in die gemeenskap vervul. Die skool vir farmasie het die inisiatief geneem om te voorsien in die behoefte aan hierdie uiters nodige en gespesialiseerde voortgesette opleiding deur die ontwikkeling van n sertifikaatkursus in gevorderde primêre sorg geneesmiddelterapie. Dr. Johan Lamprecht van die afdeling kliniese farmasie in die skool vir farmasie het die program ontwikkel en is ook die programleier van die kursus wat groot belangstelling onder aptekers ontlok het. Die eerste twee aptekers, me. Dominique Burger en Linda Venter, is die eerste wat die nuwe kwalifikasie verwerf het. Die kursus word aangebied as deel van die skool se program vir voortgesette opleiding aan die professie en wat hoofsaaklik op n afstandsonderrig basis aangebied word om besige aptekers die Dr. Johan Lamprecht (programleier), prof. Jan Gerber (hoof van die afdeling kliniese farmasie), me. Dominique Burger, Linda Venter, prof. Chris van Wyk (koördineerder van voortgesette opleiding) en dr. Jesslee du Plessis (medikus betrokke by die opleiding). geleentheid te gee om verder te studeer sonder om weg van hul apteke te wees. Ander kursusse wat op die basis aangebied word is onder meer honneursgrade in farmakologie en gemeenskap- en hospitaalaptekerswese, asook n groot getal kort sertifikaatkursusse.

6 Kampusnuus - 6 Geologie weer terug Die skool vir omgewingswetenskappe en ontwikkeling het die afgelope tyd nuwe betekenis aan die spreekwoord dood kry is min gegee toe die vak geologie uit die kas gehaal en afgestof is om dit weer sy regmatige plek in die fakulteit natuurwetenskappe te gee. Die vak is na meer as n dekade heringestel as n hoofvakkeuse in die program omgewings- en biologiese wetenskappe. Dit kom nadat daar in die vroeë 1990 s besluit is om geologie as vak in die fakulteit natuurwetenskappe aan die voormalige PU vir CHO te staak. Die vak het egter as deel van die departement plant- en bodemwetenskappe bly bestaan en het later deel geword van die skool vir omgewingswetenskappe en ontwikkeling. Hoewel die vak sedert 1992 tot op tweedejaarsvlak aangebied is as ondersteuningsvak vir bodemkunde en mineraalingenieurswese het die droom bly voortbestaan om dit weer sy regmatige plek te gee. Sedertdien is verskeie gesprekke gevoer terwyl daar ook vanaf die privaatsektor n dringende versoek gekom het om geologie weer in te stel as n hoofvakkeuse. Een van die rolspelers wat momentum hieraan gegee het, is mnr. Stephan Pretorius van die konsultasiemaatskappy Africa Geo-Environmental Services (AGES). Hy het vóór 2000 al n nypende tekort in Suid-Afrika rakende die opleiding van geoloë in grondwaterstudies raakgesien en in 2001 tydens n voorlegging aan die universiteitsbestuur die belangrikheid van grondwaterbenutting in Suid-Afrika verduidelik. Hierna is n werkgroep geohidrologie in die fokusarea: omgewingswetenskappe en bestuur gestig en die bal is aan die rol gesit met die planne om omgewingswetenskaplikes op te lei wat n Taalwenk Vertaalde term: ERP word OHB Iemand vra onlangs waar kry ek al die idees vir hierdie rubriek. Dis redelik maklik, het ek geantwoord. Ek hou gewoon my oë en ore oop as mense op die kampus skryf en praat! So sit ek onlangs in n opleidingsessie oor finansiële bestuur en dr. Maarten Venter sê hy kry nie n lekker vertaling vir die Oracle ERP nie en dat hy daarom aanhou om die ERP te gebruik. Dit word n uitdaging om hom dan wel n geskikte Afrikaanse term te gee. Met die hulp van kollega Johan Blaauw word so n term geskep. ERP staan vir Enterprise Resource Planning. My voorstel van ondernemingsbronbeplanning (OBB) word deur Johan aangepas. Hy sê dat dit eerder (al is dit langer) ondernemingshulpbronbeplanning (OHB) moet wees. Resource in finansiële sin word meestal met hulpbron vertaal. Hy voeg hierby: My ou mentor by die SABS, Nic Vlok, het altyd gesê as die samestelling vierledig begin raak, moet n mens n koppelteken oorweeg, maar ek kan nie sien waar nie, want Onderneming-hulpbronbeplanning werk nie ( n mens wil die -s- hê), en die hulpbronbeplanning kan nie verdeel word sonder om die betekenis geweld aan te doen nie. Dus: daar het Maarten sy term en kan ons voortaan met verwysing na Oracle die ERP vervang met OHB. Die ander euwels van Oracle is egter nie my en Johan se skuld nie! WAMC & JWHB deeglike agtergrond in geologie het. Die verklaring van die Vredefortkoepel as wêrelderfenisgebied in 2005 het momentum bygedra totdat geologie sedert vanjaar ingestel is as hoofvak in die program vir omgewings- en biologiese wetenskappe. Agter die skerms is alles in n rekordtyd gereed gekry van die opstel van kurrikulums tot die herinrigting van nuwe kantore. Die vakgroep het hul eerste beplanningsvergadering vroeg in Januarie in die Vredefortkoepel gehou waar besluit is om te fokus op n geologiese benadering in omgewingswetenskappe met n sterk biologiese en chemiese onderbou. Dit sal lei tot die vestiging van n nis in geo-omgewingswetenskappe in die navorsingseenheid vir omgewingswetenskappe en -bestuur. Om n unieke, anderse program daar te stel is besluit om n sterk dosis grondkunde in die kurrikulum in te bou en saam met ander omgewings- of biologiese vakke behoort leerders hul plek te kan volstaan as omgewingskundiges. Die voorgraadse kurrikulum is so saamgestel dat leerders wat hulle BSc-graad met geologie as hoofvak hier verwerf deur die ander universiteite toegelaat sal word tot n Hons BSc in geologie. Die vernaamste rolspelers in die opwindende nuwe verwikkelings is benewens Pretorius ook proff. Dirk van Reenen, van die Universitiet van Johannesburg, Terence McCarthy van Wits, mnr. Piet van Deventer, omgewingsnavorsing en ontwikkelingsbestuurder van FraserAlexander, en proff. Huib van Hamburg en Leon van Rensburg (albei direkteure by die skool). Daarbenewens het proff. Kobus Pienaar, dekaan, Annette Combrink, rektor, en Mariëtte Lowes, viserektor, ook n beduidende bydrae gelewer om vanjaar die eerste inname van geologie-eerstejaars te bewerkstellig. Sonar-toestel open nuwe deure Verskeie navorsers van die kardiovaskulêre fisiologie-navorsingsgroep het die afgelope paar maande opleiding ontvang by internasionale eksperts om gespesialiseerde metings met hul nuwe sonartoestel te doen. Die groep het n nuwe skootrekenaar-grootte sonartoestel bekom danksy geld uit die universiteit se strategiese fonds wat vir dié ontwikkeling bewillig is. Dié toestel stel hulle in staat om na die dikte van die carotis-bloedvatwand te bekyk. Dit is die bloedvate wat die brein van bloed voorsien en staan bekend as intima-media dikte. Pasiënte met verskillende kardiovaskulêre risikofaktore soos hoë cholesterolvlakke of hoë bloeddruk, het die geneigdheid om n neerslag in hul bloedvate te hê wat baie nou verband hou met kardiovaskulêre siektes soos beroerte of koronêre hartvatsiekte. Die verwikkelings kom nadat prof. Alta Schutte aanvanklik n kursus by die sonograaf van prof. David Celermajer in Sydney, Australië, bygewoon het. Daarna is die hulp van die internasionale sonar-ekspert, mnr. Rudy Meijer van Nederland, ingeroep. Die kardiovaskulêre fisiologie-navorsingsgroep werk ook saam met prof. Paul Rheeder van die Universiteit van Pretoria om die intima-media dikte-metings in navorsingsprojekte te neem. Prof. Tomas Gustavvson van Swede het in Januarie aan die navorsers gedemonstreer hoe om die presiese dikte-metings met die nodige sagteware te neem (edge-detection software). Hierdie tegniek word sedert begin Februarie ingespan in die nuwe SABPA-projek wat deur die groep geloods word onder leiding van dr. Leoné Malan (Sympathetic Activity and Ambulatory Blood Pressure in Africans). Proff. Paul Rheeder, Alta Schutte en Tomas Gustavvson (Swede), dr. Leoné Malan en mev. Carla Fourie tydens die opleidingsessie in Pretoria. n Tipiese foto wat deur die sonarmasjien geneem is, waar die effens verdikte bloedvatwand aangedui word. Dr. Leoné Malan, prof. Hugo Huisman en die sonarekspert, mnr. Rudy Meijer, tydens die opleiding op die Pukkampus. Redakteur: Lieze du Preez e-pos: Lieze.Dupreez@nwu.ac.za Tel: (018) Sel: ekampusnuus is op die web beskikbaar by

7 Kampusnuus - 7 Onderrig rig laat t sy tone omkrul Peet van Schalkwyk van die NWU-Puk is n man van vele talente met n groot belangstelling in onderrig wat (in sy eie woorde) sy tone laat omkrul. Hy het pas n wiskunde animasie-cd vrygestel wat bedoel is vir jong kinders om speel-speel wiskunde te leer. Hy reken mammas sal ook groot baat hierby vind. Prof. Van Schalkwyk sê die CD behoort n groot impak te maak op wiskunde geletterdheid van kinders. Die animasie is ontwerp om onder meer getalsbegrip, ruimtevisualisering, patroneherkenning, statiese kanse en uitkomste te verbeter en bevat ook grafiese voorstellings van wiskundige vergelykings. Die animasie spreek die konteks waarin wiskunde gedoen word aan en gaan nie net oor logiese aspekte van wiskunde nie. Dit is baie nou gekoppel aan die nuwe wiskunde leerplan, maar volg dit nie slaafs na nie. My doel met die animasie is om kinders se verstandelike ontwikkeling te bevorder deur hulle te prikkel met allerlei interessante aspekte van wiskunde. Hulle moet speel-speel leer sonder dat hulle agterkom hulle leer. Dit moet net al die pad pret wees. Die animasie is nie daar om meer kinders oor te haal om in die wetenskaplike en tegnologiese rigtings te studeer nie, dit is om wiskunde meer verstaanbaar te maak. Van Schalkwyk sê hy wou van kleins af n onderwyser word en hét toe ook nadat hy sy ingenieursgraad behaal het. Hy was vir ses jaar in die onderwys waarvan twee jaar by Potchefstroom Gimnasium. Hy het sy MSc in fisika afgehandel en ná twee jaar by Tukkies na die Puk se skool vir meganiese ingenieurswese teruggekeer. Hy het ook later sy PhD in sy ander passie, filosofie in opvoeding, verwerf. Van Schalkwyk het behalwe al sy akademiese prestasies ook uiteenlopende passies vir skryf, dig, fotografie, voëlkyk, sang, toer, tennis, die maak van miniatuur koperornamente en kerse. Hy het al glad n boek die lig laat sien oor hoe om kerse te maak. n Voorskou van die animasie CD is te sien by onder Science Animations. Die CD kos R120 met n gratis 3D-pretboek ingesluit. Vir navrae skakel of e-pos peet.vanschalkwyk@nwu.ac.za Prof. Peet van Schalkwyk. Foto geneem deur: Daphne van Heerden. Ingenieurs se vindingrykheid help Witrand-personeel Meganiese ingenieurstudente van die NWU-Puk se vindingrykheid die afgelope sewe jaar gaan verpleegpersoneel van Witrand Hospitaal se taak om kwadrupleë te bad, aansienlik makliker maak. Die studente het n quadrulift ontwerp as deel van hul opleiding om teoretiese beginsels en vakkennis van stelsel- en meganiese ontwerp te integreer. Mnr. Johan Roberts, senior dosent in meganiese ingenieurswese, sê die projek was ideaal vir opleidingsdoeleindes. Hoewel dit redelik eenvoudig is, kan al die ander stelselontwerpvereistes daarmee geïllustreer word. Die bonus is dat dit ook aan n gebruikersbehoefte van die gemeenskap voldoen. Verpleegpersoneel by Witrand Hospitaal wat erg gestremde mense versorg sal veral baat by die hystoestel omdat dit rugbeserings wat voorkom wanneer pasiënte uit die bad getel word, sal beperk. Hy sê die quadrulift is in samewerking met arbeidsterapeute, fisioterapeute en verpleegsters ontwerp. Aspekte soos instandhouding, bekostigbaarheid, logistieke steun, ergonomie en vervaardigbaarheid is ook in ag geneem. n Span studente, JP Steyl, Henry Townsend, Thys Uys, Le Roux van den Berg, Jaco Vermaak, CJ Vos, Justin Willemse en Jaco Wood het die konsep voorgestel wat volgens Witrand se kundiges die beste aan hul behoefte sou voldoen. Twee finalejaarstudente het die toestel daargestel. Lucas Pitso het die grootste gedeelte van die prototipe ontwerp, gebou en voorlopig getoets. In die daaropvolgende jaar het Gideon Jacobs die res ontwikkel, die swakker punte van die bestaande toestel verbeter en die volledige stelsel getoets. Mnr. Thabo Diobe, n tegnikus by die fakulteit, het die studente met die vervaardiging bygestaan. Dr. Ebrahim Sooliman, hoofuitvoerende beampte van Witrand Hospitaal, sê die toestel sal veral in die rehabilitasie van kwadrupleë gebruik word. Hy sê terapie het baie dinamies geraak en die ideaal is om gestremdes in so n mate te rehabiliteer dat hulle weer n sinvolle rol in die samelewing kan speel. Roberts sê dit was vir hulle lekker om met die Die quadrulift is aan personeel van Witrand Hospitaal gedemonstreer met die amptelike oorhandiging. Hier is mnre. Johan Roberts, senior dosent by meganiese ingenieurswese, Thabo Diobe, tegnikus by die skool vir meganiese ingenieurswese, me. Catherine Motitimi, verpleegster, dr. Ebrahim Sooliman, hoofuitvoerende beampte van Witrand, en me. Annetjie du Bruin, verpleegbestuurder van Witrand. quadrulift n gemeenskapsdiens te kon lewer. Hy was vroeër ook betrokke by die ontwikkeling van n kwadrubad wat aan n tehuis in Strydenburg geskenk is. Die quadrulift voldoen aan die buro van standaarde se vereiste dat toerusting met n spanning van minder as 12V reg bo n bad mag wees. Die hystoestel kan n massa van tot 120kg hanteer, het n reikafstand van meer as 1,6m en kan tot 190 draai.

8 Kampusnuus - 8 Een maal n Puk, altyd n Ses personeellede van die Puk spog elk met n besondere mylpaal deurdat hulle met oorkondes vir veertig jaar en meer se ononderbroke diens beloon is. Onder die ontvangers is proff. Daan van Wyk, viserektor vir kwaliteit en beplanning, en prof. Pieter Theron van die vakgroep dierkunde, wat reeds elk 41 jaar op die kerfstok het. Prof. Koos Grobler, direkteur van die eenheid vir bedryfswiskunde en informatika, skop egter stof in almal se oë met 42 jaar se diens. Die ander staatmakers is prof. Boeta Koeleman, voormalige dekaan van die fakulteit gesondheidswetenskappe, mnr. Israel Matlhola, laboratoriumassistent by plantkunde, en me. Joey Potgieter van die departement akademiese administrasie. Al drie spog met veertig jaar se diens. Kort op die ses se hakke is prof. Annette Combrink, rektor, wat reeds 36 jaar haar plek op die Puk... kampus vol staan. Sy is onder die 23 personeellede wat oorkondes vir 35 jaar en meer se ononderbroke diens ontvang het. Die ander ontvangers van dié oorkonde is prof. Ernst Breet, mnr. Petrus Dire, prof. Theuns Eloff, me. Helena Fourie, prof. Elizabeth Hentschel, dr. PA Lourens, proff. Nico Malan, Harm Moraal, mnre. David Ntwayagae, Banini Pitso, proff. Christo Raubenheimer, Piet Pretorius, mev. Sandra Rossouw, prof. Paul Schutte, mnr. Stoffel Seleke, mnr. Leon Smuts, proff. Japie Spoelstra, Faans Steyn, Jan Swanepoel, dr. Louwrens Tiedt, mev. Henriëtte van Rensburg en mnr. Ishmael Vis. Altesame veertien personeellede het oorkondes vir 30 jaar diens ontvang en 23 vir 25 jaar diens. Voorts is sertifikate aan 43 personeellede oorhandig vir 20 jaar diens, 31 het vir 15 jaar diens gekry en 47 vir die tien jaar wat hulle by die NWU-Puk werk. Prof. Daan van Wyk, viserektor vir kwaliteit en beplanning, word deur dr. Theuns Eloff, visekanselier, geluk gewens met sy oorkonde van 40 jaar ononderbroke diens. Prof. Annette Combrink, spog met n oorkonde van 35 jaar diens. By haar is dr. Theuns Eloff, visekanselier. Eenhonderd jaar diens by BEK Vier van BEK se personeellede het tydens die amptelike opening van die akademiese jaar langdienstoekennings ontvang en spog saam met eenhonderd jaar se diens. Van links is mnr. Theo Cloete, direkteur van bemarking en kommunikasie, mev. Hannatjie Visagie, kliëntediensbestuurder, mnr. Winton Windell, adjunk-direkteur, en mev. Sandra Rossouw, finansies. Die NWU se HEAIDS-projek het onlangs afgeskop nadat die universiteit R3,257 miljoen van HESA gekry het vir die strategiese posisionering van n geïntegreerde MIV/vigs-program. Hier is die NWU se vernaamste rolspelers in die projek. Van links is dr. Edward Sedibe (institusionele bestuur: studente en sport), proff. Hendré Reyneke (studentedekaan, Pukkampus), Madoda Zibi (institusionele direkteur: diversiteit, gelykheid en menseregte en voorsitter van die HEAIDS koördineringskomitee), me. Elana Olivier (projekbestuurder), mnr. Pan Mabille (Mafikengkampus), en mnr. Harm Stavast (Vanderbijlparkkampus). Edu-Loan bekragtig sy steun aan studente Edu-Loan het in 2007 meer as R55 miljoen se lenings aan studente op die drie kampusse van die Noordwes- Universiteit en die Open Learning Group by opvoedingswetenskappe toegestaan. Die visevoorsitter van Edu-Loan se direksie, mnr. Johan Wasserfall, het tydens n geleentheid terugvoer aan die Puk-kampusbestuur en prof. Johan Rost, uitvoerende direkteur van finansies en fasiliteite, gegee. Hy het gesê die NWU is een van hulle drie grootste kliënte en het almal bedank vir hulle samewerking die afgelope elf jaar. Edu-Loan sal graag meer studente wil help wat andersins nie sou kon studeer nie. Die doel van Edu-Loan is om alle studente bekostigbare finansiëring te bied. Op die Pukkampus het 735 studente in 2007 hul studiegeld met lenings van Edu-Loan betaal, op Vaaldriehoekkampus kon 375 studente dieselfde doen en studente van Mafikeng het by lenings gebaat. Voorts het meer as studente wat by die Open Learning Group ingeskryf is hul studiegeld met Edu- Loan se hulp vereffen. Hier is mnr. Johan Wasserfall, visevoorsitter van Edu-Loan, prof. Annette Combrink, Pukkampus-rektor, dr. Mariette de Chavonnes Vrugt, besigheidsbestuurder van Edu-Loan in die Noordwes en prof. Johan Rost, uitvoerende direkteur van finansies en fasiliteite. Prof. Annette Combrink het gesê dit is vir die universiteit belangrik om n vennoot soos die Edu-Loan te hê. Sy het hulle bedank vir die finansiële steun wat hulle studente bied. Edu-Loan het die afgelope elf jaar landswyd meer as R1,3 biljoen se lenings aan ongeveer studente gebied.

9 Kampusnuus - 9 Spieël Fakulteit teologie Prof. Koos Vorster, direkteur van die skool vir kerkwetenskappe, het vroeg in Januarie die jaarlikse kongres van die internasionale Society of Christian Ethics in Atlanta bygewoon en deelgeneem aan n werkswinkel oor restitusie in n sosio-politieke konteks. Tydens die kongres is gefokus oor makroetiese sake wat spruit uit die toenemende globaliserende omgewing waarin mense hulle vandag bevind. n Bekende gesig tans by die teologiese skool is dié van dr. Tokunboh Adeyemo (foto) van Kenia wat weer in Potchefstroom n draai maak om navorsing te doen oor n boek wat hy gevra is om te skryf. Hy was voorheen n gasdosent hier en spog ook met n eredoktorsgraad van die voormalige PU vir CHO. Adeyemo is tans uitvoerende direkteur van die Centre for Biblical Transformation (CBT), kanselier van die Nairobi Evangelical Graduate School of Theology (NEGST), en algemene redakteur van Africa Bible Commentary (ABC). Dit is laasgenoemde wat hom versoek het om uit n Afrika-perspektief te skryf oor sistematiese teologie. Prof. Rikus Fick, professor in Latyn en Kerk- en Dogmageskiedenis by die fakulteit teologie het pas sy PhD-graad verwerf. Die titel van sy proefskrif is: Julianus Pomerius as mistikus: n Dogmahistoriese studie. Sy promotor was prof. Koos Vorster, en die medepromotor prof. Fika J van Rensburg (vanweë die sterk Latyn-komponent van die proefskrif). Die eksaminatore was proff. Dries du Plooy, JH Hofmeyer (UP) en H van Oort (Utrecht). Die eksaminatore het eenparig aanbeveel dat die proefskrif (sonder wysigings) aanvaar word vir die toekenning van die graad PhD in Kerk- en Dogmageskiedenis. Die menseregtekomissie van die Verenigde Nasies is in 2006 omgeskakel na n Raad vir Menseregte met dieselfde status as die Veiligheidsraad. Hierdeur het die Raad groter uitvoerende magte verkry en word daar veel strenger op lidmaatskap gelet. Soos die vroeëre menseregtekommissie is die Raad in Genève gesetel en word die sittings deur die jaar versprei. Die International Association of Religious Freedom is deur die Raad as nie-regeringsliggaam as lid aangewys en laasgenoemde het proff. Koos Vorster en Nico Vorster (buitengewone professor), albei van die skool vir kerkwetenskappe, geakkrediteer as deel van sy jaarlikse afvaardiging na die VN Menseregteraad. Die doel daarvan is om godsdiensregte en verwante fundamentele regte wêreldwyd te bevorder. Vir hierdie doel neem die afvaardiging saam met ander nie-regeringsafvaardigings deel aan werkswinkels by die Menseregteraad, berei voorleggings aan die Raad voor en adviseer die VN se Spesiale Rapporteur oor godsdiensregte in wêrelddele waar godsdiensvervolging voorkom of waar fundamentele regte as gevolg van godsdienstige oortuigings aangetas word. Aan die afvaardiging word ook geleenthede gegee om die volle Menseregteraad toe te spreek. Die twee afgevaardigdes sal die volle sitting in Maart 2008 in Genève bywoon en meewerk aan die aktiwiteite van die godsdiensregte werkgroep. Prof. Herrie van Rooy het einde Januarie uitgetree as navorsingsdirekteur van die fakulteit teologie. Hy word opgevolg deur prof. Francois Viljoen, n Nuwe-Testamentikus, wat in sy navorsing veral op die Sinoptiese Evangelies toespits. Hy het ook n besondere belangstelling in die Lied in die Nuwe Testament. Van Rooy was sedert 1998 navorsingsdirekteur en verlede jaar het die eer hom te beurt geval om as n kategorie B2-navorser gegradeer te word. Hy is die eerste geesteswetenskaplike by die NWU wat B-status verwerf het. Volgens hom kan hy nou na sy uittrede onder meer tyd aan sy eie navorsing spandeer. Hy fokus op die ou vertalings van die Ou Testament - in die besonder die Siriese vertaling. Die nuwe navorsingsdirekteur is getroud met Anja en sy gee musiekonderrig. Die egpaar het vier kinders, Germarie, n LLM-student, Rineke, n LLBstudent, Anne-Mart (gr.10) en Wilbert (gr.4). Daarbenewens is hulle ook die ouers van honderde ander as die huisouers van Heimatkoshuis. Fakulteit gesondheidswetenskappe Prof. Jaco Breytenbach en dr. David N'Da. Dr. David N Da van die fokusarea geneesmiddelnavorsing en ontwikkeling en die groep farmaseutiese chemie het die Claude Leon Foundation Postdoctoral Research Fellowship for ontvang vir sy navorsing in die sintese van abbageneesmiddels as meer effektiewe medisyne. N Da werk tans as nadoktorale genoot saam met prof. Jaco Breytenbach en is die enigste navorser by die NWU spog met die prestige navorsingsbeurs. Die Claude Leon-stigting ken die beurse op n kompeterende basis toe en daar word veral gekyk na die navorsers se akademiese prestasies asook hul potensiaal op navorsingsgebied. Die vernaamste doelwit is om navorsing in wetenskap, ingenieurswese en mediese wetenskappe by Suid-Afrikaanse universiteite op te skerp deur toekennings te maak aan Suid-Afrikaanse en buitelandse nadoktorale wetenskaplikes. Op hulle beurt moet hul weer toesien dat die hoeveelheid en kwaliteit van navorsing verhoog word, tegniese vaardighede oorgedra word en in die algemeen die navorsingskultuur bevorder. Breytenbach en N Da het voorts n navorsingstoekenning ontvang van die Swedish Agency for International Development Cooperation (SIDA). Laasgenoemde funksioneer onder die Sweedse ministerie van buitelandse sake. Die twee se projek behels die sintese van abbageneesmiddels in medisinale entiteite wat gebruik word in tropiese siektes en hulle sal veral fokus op die tekortkomings soos swak biobeskikbaarheid en kort halfleeftye. Breytenbach en N Da werk saam met proff. Michael Ashton van die Unit for Pharmacokinetics and Drug Metabolism by die Universiteit van Göteborg, Swede, en Per Artursson van die Universiteit van Uppsala, ook in Swede. Die toekenning is geldig vir drie jaar en die oogmerk is om bilaterale navorsingsamewerking tussen die Sweedse en Suid-Afrikaanse navorsers te bevorder. Die geld sal gebruik word vir gesamentlike projekte, wedersydse besoeke en werkswinkels. Vier personeellede van die fokusarea geneesmiddelnavorsing en -ontwikkeling by die fakulteit gesondheidswetenskappe, proff. Jeanetta du Plessis (direkteur), Wilna Liebenberg en Jaco Breytenbach en me. Anne Grobler het onlangs die 1 st International Conference on Drug Design and Discovery in Dubai, Verenigde Arabiese Emirate, bygewoon waar hulle verskeie voordragte en plakkate aangebied het. Die kongres is onder meer deur twaalf Nobelpryswenners bygewoon. Breytenbach het nader kennis gemaak met prof. Richard Ernst van Switserland (Nobelprys vir Chemie, 1991) wat ook die voorsitter van die reëlingskomitee van die konferensie was. Honderde matrikulante van Potchefstroom het n draai op die Pukkampus gemaak waar hulle van nader met die universiteit kennis gemaak het. Tydens die skoliere se besoek is onderskeie onderwysers ook op die kampus ontvang waar hulle eerstehandse inligting gekry het oor nuwe kursusse. Hulle het ook van die fakulteite besoek. Hier is van die onderwysers saam met prof. Annette Combrink, rektor. Van links is mnr. Henri Jacobs (Hoër Volkskool), mee. Jolene Haker (Hoërskool Ferdinand Postma), Rina Ferreira (Potchefstroom Boys High), mnre. Johan Mienie (Potchefstroom Gimnasium) en Danie Seymore (Hoër Volkskool).

10 Kampusnuus - 10 Mev. Lenie Kotzé Profiel Die Pukkampus se eie Tannie Blessing Op die Kovsie-kampus het hulle haar onder meer Tannie Blessing, Tannie Charity, ons Kos-ma en ons Pêl, genoem. Nou is sy n Puk en sy het skaars hier geland of daar is al klaar n string studente wat haar Super Mom noem. Want die nuwe maatskaplike werker op die kampus is hier om n verskil te maak. Om te help om jong mense te bemagtig om suksesvolle studente te wees en om hulle studentelewe te geniet. Om inderdaad graadkry met lekkerkry klaar te kry. Vir mev. Lenie Kotzé bestaan daar nie iets soos n doodloopstraat nie. Dis onnodig dat daar n klip in jou skoen is, of iets is wat jou voortdurend pla, glo sy. Daarom stel sy haarself eerstens beskikbaar as n oor wat luister, wat doelgerig koppe bymekaar sit en planne in plek kry om probleme op te los. Die probleme kan enigiets behels. Van iemand wat moedeloos is en wat wil opskop, n jong vrou met n ongewensde swangerskap, kos- en geldnood, dranken dwelmmiddelverslawing tot iemand wat sukkel om suksesvol te studeer. Kotzé was vir meer as twintig jaar die Kovsies se Tannie Blessing en staan alom bekend as die vrou wat die pos van maatskaplike werker vir tersiêre instellings geskep het. Danksy haar was die Kovsies die eerste in die land wat met so n pos gespog het. En nou is sy in Potchefstroom om ook hier n verskil te maak. Hoe sien jy die noodsaaklikheid van dienste soos die van n maatskaplike werker op die kampus? Daar moet n plek wees waar mense kan afpak. Waar hulle hul harte kan oopmaak teenoor n vertroueling. Waar hulle weet dat hulle gehelp kan word om uiteindelik hulleself te help. Wat is die vernaamste uitdagings van die pos? Jong mense is so energiek. Hulle moet gelukkig wees. Hoe kan iemand suksesvol studeer as hy honger is? Hoe pas mense uit afgeleë plattelandse gebiede aan as hulle hier aankom en met al die nuwighede gekonfronteer word? Dit is maar enkele van die vraagstukke. Die uitdaging lê in n holistiese benadering en n span wat geolie werk tot voordeel van elke student wat die omstandighede ook al mag wees. Jy werk al vir langer as twee dekades met jong mense. Wat is jou siening oor studente? O, ek is mal oor jong mense. Ek gee baie TLC, maar elkeen moet ook besef your choice is your responsibility. Wat maak jou gelukkig in jou beroep? As ek net hoop in n student se lewe kan gee, is ek gelukkig. Dit is n groot kick om te sien hoe n jong mens met probleme se lewe positief kan verander deur net te praat daaroor. Daar is soveel hulpbronne beskikbaar om struikelblokke in uitdagings te verander. En die heel lekkerste is die terugvoer, die dankie op die ou end. Vertel meer oor jou baanbrekerswerk by Kovsies. Ons het die pos van n maatskaplike werker begin Gebore: Frankfort, Vrystaat Matriek: Hoërskool Tweeling (ons was net elf matrieks en hou nog gereeld reünie!) Studies: Maatskaplike werk Kovsies Loopbaan: Departement Volkswelsyn en Pensioene, Geestesgesondheid, Kovsies onder Kovsie-steundienste met n holistiese benadering om studente te bemagtig om akademies te presteer. Later was ek verantwoordelik vir al drie die kampusse in Bloemfontein, Vista en Qwaqwa. Ons het studente oor n wye spektrum gehelp en terselfdertyd begin met n bewusmakingsveldtog rakende die behoeftes van studente. So byvoorbeeld is die forum vir gestremdes begin en uiteindelik is al die geboue toeganklik gemaak. Die vigsforum het gevolg, so ook dienste vir gesiggestremdes. n Braillemasjien is later bekom en en mense het die blindes gehelp om die kampus te leer ken. Dan was daar byvoorbeeld n welstandsprogram vir personeel waarna dieselfde tipe program vir studente begin is. Die doelwit was om alle maatskaplike kwessies aan te spreek. Wat bestempel jy tans as die grootste probleem onder studente landwyd? Daar is definitief n toename in ongewensde/onbeplande swangerskappe. Dink jy aborsie is dan n opsie? Absoluut nie. Dis moord. Ek is n Christen en is teen dit met my hele hart. Ek weet vroue wat hulle in so n situasie bevind sit met n krisis maar vir my is die uitdaging om hulle rustig te kry en te laat verstaan daar is baie tyd om hulle te bemagtig om ander opsies te oorweeg. Indien iemand wel besluit om voort te gaan met die beëindiging van swangerskap sal ek hulle na die tyd bystaan. Jy was betrokke by die Bloemfontein Swangerskapkrisissentrum. Vertel meer. Ons het die sentrum in die stad begin weens die behoefte wat geïdentifiseer is. Daar is ook n 24-uur beradingslyn waarna vroue kan bel. Statistieke dui daarop dat 80% van die vroue wat in die krisis was en n aborsie oorweeg het uiteindelik daarteen besluit het. Wat sal jy uitsonder as n hoogtepunt in jou loopbaan? My tyd as proefbeampte in die staatsdiens waar ek die geleentheid gehad het om met aannemings te werk. Die gerusstelling in die biologiese ma wanneer sy sien haar kind gaan na liefdevolle ouers en die twinkle in die nuwe ouers se oë wanneer hulle die kleinding vashou was wonderlik. Ook dat ek die geleentheid gehad het om vir maatskaplike werk n staanplek by tersiêre instellings te kry. Dan natuurlik om jong mense te sien groei van n verwarde eerstejaar tot n volwassene met n graad in die hand. As daar een iets is wat jy sou kon doen om die beroep te bevorder, wat sou dit wees? Dit sal wees om mense bewus te maak van die omvattende dienste wat maatskaplike werkers bied. Is jy n georganiseerde mens? Verskriklik! Ek dink ek is perfeksionisties verby en is seker vir baie mense n pyn... Is daar iets wat jou vies maak? Ja, jong mense moenie vir my lieg nie, want ek is met elkeen absoluut eerlik. En alles wat in my kantoor gesê word, bly n geheim. Ek sê altyd: kom ons loop die kort pad en kry die probleem opgelos. Watter eienskappe in mense trek jou aan? Integriteit en eerlikheid. Wat is die lekkerste deel van jou dag? Die interaksie met mense is my kos. Mense groei op my soos mos. Ek kan nie daarsonder nie. Dan geniet ek ook my staptyd laatmiddae met my Jack Russel-kind, Kiewiet. Dis my kopskoonmaaktyd. Hoe ontspan jy? Ek is gaande oor kosmaak, onthaal en om lekker te kuier. Ek vroetel ook graag in die tuin en hou van die grond tussen my vingers. Om n saadjie te sien ontkiem is wonderlik en dui op lewe. Ek sien die skepping daarin. Wat is jou kosbaarste besitting? My Bybel en my foto s. En jou grootste droom? Om eendag regtig as gelukkige mens te kan aftree en te kan weet ek het n verskil in iemand se lewe gemaak as skepsel van die Skepper. Vertel meer oor jou gesin. Ek is getroud met Piet, n afgetrede meganiese ingenieur. Ons het n dogter, Karien (35), n verpleegkundige wat spesialiseer in neonatale geboortes in n sendinghospitaal in Afrika en n seun, Danie (38), n siviele ingenieur in Stellenbosch. Ons middelkind, Hennie, is 11 jaar gelede oorlede. Dit was n groot swaarkrytyd wat my nader aan my Skepper gebring het. Waar is julle gunsteling vakansiebestemming? Haroldsbaai is my favourite. As ek net oor die Stormsrivier kan kom is ek OK. Dis ons gesin se heelmaakplek.