ProAgri. Die spilpunt wat kan dink. Flukse stroper: CLAAS laat wêreldrekords spat. Bemes met seebamboes. Gratis / Free

ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer Januarie / January 2019 No / Nr 227 ISSN 1042-1558 Gratis / Free Flukse stroper: CLAAS laat wêreldrekords spat Bemes met seebamboes Die spilpunt wat kan dink www.agri4all.com www.proagri.co.za www.proagri.co.za

Take control of all your agricultural needs Featured attachments: Big Bag Handler AWHI Mulcher Agricultural Multifunction Grab Bucket Bale Clamp MANITOU SA Head Office Tel: +27 11 975 7770 Fax: +27 11 975 4646 Email: info.msa@manitou-group.com www.manitou.co.za Represented throughout South Africa with dealers in: Gauteng, Kwa-Zulu Natal, Eastern Cape, Western Cape, Northern Cape, Mpumalanga, Vaal Triangle/Free State and North West Province Africa representation includes: Mozambique, Zambia, Namibia, Zimbabwe and Botswana www.proagri.co.za

Redakteursbrief Op ons voorblad Agrico se Advanced Rain-stelsel laat die spilpunt vir homself dink om elke druppel water ten beste te benut en die boer te help om water, geld en kopseer te bespaar. Lees meer oor die wyse besproeiingsopsie op bladsy 3. ProAgri Posbus 72707, Lynnwoodrif / Griseldastraat 202B Murrayfield, Pretoria Tel: 012-803-0667 www.proagri.co.za ag jou ooie almal lam en mag Mjou lammers almal ooie wees. Dit was die goeie wens waarmee n gesoute boer my begroet het toe ek so twee dekades gelede my eerste landbouradioprogram, Landboukorrels, aangebied het. Synde n stadsjapie, het ek maar so n rukkie gevat om te verstaan wat die man aan my probeer sê, maar deur die genade en die geduld van vele kenners en boere wat saam met my die pad geloop het, kan ek darem vandag boere se goeie wense verstaan. Ondertussen het ek self so bietjie met boerdery begin speel, nou nie skape nie, maar wel visse en groente en ek kan darem met n mate van gesag vir die visboere toewens: Mag jou eiers almal uitbroei en jou vingerlinge almal mannetjies wees! Ons stap met hierdie uitgawe in ProAgri se 25ste bestaansjaar in en ons sal deur die loop van die jaar so bietjie terugkyk na hoogtepunte in die verlede, maar soos altyd met die oog op die toekoms. Ons wil immers almal slim en vorentoe boer. Inhoudsopgawe / Contents Besproeiing 3 Agrico sit toepaslike tegnologie in die boer se hand 7 Lindsay maak die onmoontlike moontlik met Zimmatic-spilpunte Meganisasie 8 Valtra draf los voor met diens, tegnologie en betroubaarheid 13 CLAAS laat spat die wêreldrekords 17 Record sales for JCB Hulpbronbestuur 19 Afrikelp ontgin gesondheid uit die see uit 20 John Deere - Tegnikus van die Jaar: My hart klop groen 21 MI Power bied krag waarop jy kan reken 27 LWO Werkgewersorganisasie: Herstrukturering 29 Plantasieboere vertrou op Bonnox 33 Agri4all.com ProAgri se verjaarsdagmaand is November en ek glo ons gaan lekker partytjie hou, maar tot dan stuur ek graag my goeie nuwejaarswense aan iedereen: Mag genoeg reën op die regte tyd val, mag die sprinkane en die nege ander plae verby hou, mag die laers, skottels en tande hou tot die laaste pit klaar geplant is, mag die dieselprys laer daal as die mielieprys en mag die mielieprys die bankbestuurder gelukkig maak, mag die melkprys hoër wees as die voerprys, mag die beste bul se saad elke keer vat, die ram sy werk getrou doen, en elke hen elke dag n spogeier lê, mag die regering oorsee besig raak en net die boere uitlos en mag iemand tog net die lig aanskakel by Eskom! Alle voorspoed vir die nuwe jaar. Lees lekker en boer slim! Annemarie Bremner > annemarie@proagri.co.za 3 8 13 19 Copyright 2013. All rights reserved. No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon. ProAgri Redakteur tydskrif en aanlyn Annemarie Bremner > 082-320-3642 >annemarie@proagri.co.za Verslaggewers Du Preez de Villiers > 082-598-7329 >dupreez@proagri.co.za Benine Ackermann > 073-105-6938 >benine@proagri.co.za Bemarkingsbestuurder: Diane Do Nascimento > 082-555-6866 >diane@proagri.co.za Bemarkers: Xander Pieterse > 079-524-0934 >xander@proagri.co.za Tiny Smith > 079-531-0024 >tiny@proagri.co.za Anelda Strauss > 076-687-4419 >anelda@proagri.co.za Gerhard Potgieter > 083-320-8135 >gerhard@proagri.co.za Johan Swartz > 071-599-9417 >johan@proagri.co.za Uitleg en ontwerp Esta van Niekerk Navrae Engela Botha > 012-803-0782 >engela@proagri.co.za Rekeninge Ronel Keet > 012-803-0667 >accounts@proagri.co.za Verspreiding en intekening Nita Volmer-van Zyl > 012-803-0782 >versprei@proagri.co.za Sakebestuurder George Grobler Business-to-business: Agriculture ABC Jul - Sept 2018 39 999 www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 1

THERE IS NO SUBSTITUTE FOR EXPERIENCE QUALITY ITALIAN MADE SURFACE WATER PUMPS TRUSTED FOR GENERATIONS Speroni has been the trusted leader of quality surface water pumps in the South African agricultural and industrial industry, providing reliable water management solutions which have been tried and tested for generations. Speroni has a wide product range available with a solution for every application. Speroni is exclusively distributed by 2 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za AVAILABLE FROM LEADING AGRICULTURAL RETAIL AND SPECIALISED IRRIGATION SUPPLIERS NATIONWIDE

Agrico sit toepaslike tegnologie in die boer se hand deur Du Preez de Villiers utoit Agri is n toonaangewende Dboerdery en op hulle groot skaal moet daar deurlopend na maniere gesoek word om presisieboerdery nog meer presies te maak. Hulle het n ruk gelede oor n groot hekkie gespring toe hulle Agrico se spilpunte met die vernuwende Advanced Rain-beheerstelsels aangeskaf het. Boonop hang die waterskaarste in die Swartland soos n groot swaard oor die boere se koppe, maar hulle twee groenteplase, Skaapkraal en Platkloof, is met die hulp van Agrico slaggereed om hulle water so ekonomies moontlik te bestuur. Ons het aanvanklik baie rondgevra en ondersoek ingestel oor watter spilpunte ons moes koop. Agrico se spilpunte het bewys dat hulle nie net bekostigbaar is nie, maar ook sterk genoeg vir Afrika-omstandighede en tegnologies aan die voorpunt. Verder word dit gerugsteun met onvergelykbare plaaslike diens, sê Frikkie Bothma, Dutoit Agri se landgoedbestuurder van Platkloof en Skaapkraal. Die Windsaver, Cablesaver en Wheelsaver wat die spilpunt teen wind, kabel- en wieldiewe beskerm, asook die webbeheerstelsel het ons omstandighede soos n handskoen gepas. Op Skaapkraal buite Malmesbury is die spilpuntnetwerk onder konstante druk, omdat die opgaardam hoër as die pompstasie en spilpunte is. Die spilpunte kry dus dadelik water as die waterfiskaal die masjiene aanskakel. Die spilpunt kan dan vinniger of stadiger Johann Raal bespaar geweldig baie diesel en tyd deur sy spilpunte vanaf sy selfoon te beheer. www.proagri.co.za Brendan Puttick, Agrico se takbestuurder op Piketberg; Frikkie Bothma, Dutoit Agri se landgoedbestuurder van Platkloof en Skaapkraal en Johann Raal, Dutoit Agri se produksiebestuurder op Skaapkraal, weet dat die uie teen n wins geproduseer word. Gabri Beselaar, Dutoit Agri se produksiebestuurder op Platkloof, kan selfs sy pompe vanaf sy selfoon dophou en beheer. gestel word om meer of minder water op n slag toe te dien. Die webbeheerstelsel word vanaf n toep op n slimtoestel gebruik. Die toep se gebruikerskoppelvlak is netjies uiteengesit met duidelik verstaanbare voorstellings en kleurkodes. Johann Raal, Skaapkraal se produksiebestuurder, weet ook presies hoeveel water deur hulle nege spilpunte gaan. Ons stelsel is eenvoudig en baie akkuraat, sê hy. Vanuit n bestuursoogpunt is hierdie webbeheerstelsel met sy teksboodskapkennisgewings baie gerieflik. Ek weet dadelik wanneer n spilpunt aangeskakel word of wanneer daar onderbrekings en probleme is. Op sy selfoon kan hy boonop sien hoeveel millimeter water toegedien word en waar die spilpunt op die land staan. Die klant kry outomaties boodskape vanuit die stelsel. As daar n onreëlmatigheid of probleem opduik, sal daar n waarskuwing uitgestuur word. As n volgende rugsteun het Agrico deurlopend personeel in hulle hoofkantoor aan diens wat kan help met foutsporing en om verstellings te maak. Volledige rekord word ook gehou van alles wat in die stelsel gebeur het. Op die plaas Platkloof buite Piketberg het Dutoit Agri dit n stappie verder geneem. Hulle pompinstallasie bestaan uit pompe in die opgaardam en aanjaagpome in die pompstasie, wat water aan n netwerk van spilpunte voorsien. Die drukbehoeftes verskil in verskillende dele van die stelsel en ook soos masjiene aan- of afgeskakel word; dus moes hulle die kommunikasie tussen die spilpunte en die pompe heeltemal outomatiseer. Wanneer die slimtoestel n spilpunt aanskakel, gee die spilpunt vir die toevoerpompe die opdrag om aan te skakel. Die VSD s wat die pompe beheer kan dan die druk aanpas soos nodig, om aan die drukvereistes oral in die stelsel te voldoen. Hier praat die pompe en spilpunte deurlopend met mekaar. Boonop is die beheer van die pompe in die dam en die aanjaagpompe in die pompstasie interaktief, sodat al die pompe optimaal en veilig aangewend word. Op Gabri Beselaar, Dutoit Agri se produksiebestuurder op Platkloof, se slimfoon is daar dus nog n bladsy binne die selfde toep wat die spilpunte beheer, wat die pompe se werking en funksies aandui. Hy kan die werking van sy pompe noukeurig dophou. My arbeid is nou minder en my watertoediening meer doeltreffend en presies. Die spilpunt weet op die regte oomblik wanneer om die pomp af en aan te skakel of die spoed te verander. Menslike vertragings of foute word nou uitgesluit, sê hy. As n pyp bars, kan die pomp se beheerstelsel agterkom dat daar te veel water aangevra word terwyl die druk verminder. Dit skakel dan die dompelpompe in die dam en die aanjaagpompe dadelik af. Van 2015 af toe ek hier aangekom het, tot nou, kon ons met die hulp van Agrico se Advanced Rain-stelsel tussen 20 en 25% water bespaar, sê Gabri. Die stelsel verseker ook dat die pompe so doeltreffend as moontlik aangewend word om elektrisiteit te bespaar en dan is daar nog die besparing van personeel en bestuur se kosbare tyd waardeur Agrico se Advanced Rain Beheerstelsel verseker dat Dutoit Agri se besproeiing so ekonomies en doeltreffend as moontlik gedoen word, om winste te maksimeer. Gabri Beselaar is hoogs tevrede met Agrico se uiters moderne Advanced Rain-webbeheerstelsel. Met n Agrico-stelsel kan jy landboustorms oorleef. Skakel Alfred Andrag by 082-824-1214 of 021-950-4111 of e-pos alfred.andrag@agrico.co.za vir meer inligting. ProAgri 227 Januarie / January 2019 3 Voorbladartikel

UNLEASH THE GREEN REVOLUTION! World Focus Agri products acts as an organic growth stimulant throughout the plants life cycle. Glio-Range (B3954) ETP 1.5mg/L (B3954) (B5428) Gliogrow ETP 1.5/ml, Zn 81.39mg/kg, Mo 1.98mg/kg, Cu 5.99mg/kg, Fe - 199.00mg/kg, B 408.00mg/kg, Mn 376.00mg/kg (K9222) (B3954) Gliogrow ETP - 1.5 μg /ml, K - 9g/L, P - 9g/L, Mn - 0.3g/L, Cu - 0.3g/l, Kelp extract (B3954) (B5427) ETP 1.5/ml, Zn 81.39mg/kg, Mo 1.98mg/kg, Cu 5.99mg/kg, Fe - 199.00mg/kg, B 408.00mg/kg, Mn 376.00mg/kg (B3954) (B4808) Gliogrow ETP - 1.5 μg /ml, B - 7g/L, Cu - 8g/L, Fe - 9.8g/L, Mn - 30g/L, Zn- 21g/l Contact us 082 452 8983 l 083 542 3106 admin@molcastagri.com Address: 9 Silver Cresent, Delmas, 2210 (B3954) (B5466) Gliogrow ETP 1.5 μg /ml, ZN -105.99mg/kg, Mo -3.00mg/kg, Cu -17.99mg/kg, Fe -112.00mg/kg, B -20.99mg/kg, Mn -118.00 gm/kg, Ni -1 226.95mg/kg 4 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 5

STRONG WIRELESS IRRIGATION MANAGEMENT PROVEN QUALITY UNPARALLELED WARRANTY POWERFUL REMOTE MANAGEMENT TOOLS The best line of irrigation solutions is durable, rugged, easy to use and integrated. Zimmatic by Lindsay is your single source to make the most of your operation. That s our strong point. www.lindsayafricagb.com General Enquiries Sales@lindsayafrica.co.za Frederik Nel +27 (0)72 517 7581 frederik.nel@lindsayafrica.co.za Lindsay Africa 6 Talana Close, Sacks Circle, Bellville South, Cape Town +27 (0)21 986 8900 2017 Lindsay. All rights reserved. Zimmatic is a trademark of the Lindsay Corporation and its subsidiaries. www.zimmatic.com

Elke spilpunt op Roland van Tonder van Koedoeskop se plaas het n naam. Hierdie een se naam is Halfsus. Die toppunt van spilpuntbesproeiing: Zimmatic maak die onmoontlike moontlik Halfsus, One-fifty, Groot Olie, Klein Olie, Tampan, Stefaans, Wiekie, Megan en Westine en nog baie ander. Elke Zimmatic-spilpunt in Roland van Tonder van Koedoeskop se boerdery, Allied Group, het n naam en elke naam het sy eie storie. Halfsus is so teen die kant van die plaas. One-fifty het sy naam gekry omdat Roland reg geraai het voor die opmetings gedoen is dat daar n hoek van omtrent 150 grade is en Tampan, wel, die stukkie grond was net so lastig soos n luis in n koshuisbed! Tussen al die name staan Impossible soos n reus. Impossible het sy naam gekry na aanleiding van n uitroep deur n Amerikaanse ingenieur toe hy hoor Roland wil n spilpunt met 16 torings oprig. Die onmoontlike is moontlik gemaak en vir die afgelope vyf jaar voltooi Impossible rustig elke dag sy sirkel om 150 hektaar te besproei. Roland sê een van die redes vir die grond gekoop het waarop hy sy eerste drie spilpunte wou oprig. In daardie dae wou almal skielik spilpunte hê en die maatskappye in die land het nie eers moeite gedoen om hulle fone te antwoord nie, want hulle kon net nie lewer nie. Lindsay was die enigste maatskappy wat gesê het hulle sal n plan maak. Dit was steeds nie maklik nie, want die spilpunte met 10-duim spanpype wat Roland wou hê, moes vanaf die vervaardiger in Amerika ingevoer word en dit was toe nou mooitjies in die tyd van die oorlog teen Irak. Al die skeepsvraghouers in die land is glo opgekommandeer! Roland het uiteindelik die veldslag op sy plaas gewen, die spilpunte is opgerig en sedertdien het hy nog nooit weer teruggekyk nie. Ek doen my vergelykings met hulle vernaamste mededingers in die mark, maar nog elke keer het Lindsay hulle geklop met prys, afleweringstyd en gehalte, sê Roland. Gelukkige katoen maak n boer gelukkig. Die meeste van die slytonderdele word sommer op die plaas aangehou, maar as daar n groter probleem is, is die mense van Lindsay net n oproep ver. Roland word regstreeks van die hoofkantoor in die Kaap af bedien en hy werk nou saam met hulle ingenieurs om uitbreidings te beplan en spilpunte te ontwerp. Dit werk elke keer net soos ons dit beplan het, sê hy. Die meeste van die spilpunte het n neerslagtempo van 16 mm per dag, wat meer as genoeg is vir die plante se gemiddelde verbruikstempo van 8 mm per dag, wat beteken hulle kan die spilpunte meestal deur die nag en in goedkoper kragtye laat loop. Roland sê hulle het al by geleentheid deur die jare gebruik gemaak van ander ratkaste of goedkoper bande wat hulle in die omgewing gekry het, maar dit word elke keer bewys dat die oorspronklike Zimmatic-dele en -onderdele ver bo die ander uitstaan. Lindsay is voortdurend besig om sy tegnologie te verbeter en een van die verstommende ontwikkelings is n olie wat n seël vorm as daar n lekplek is. Die grootste probleem wat hulle het, is egalige, betroubare kragvoorsiening. Roland sê hulle wil baie graag van Zimmatic se uitstekende elektroniese beheerstelsels gebruik maak, maar die pieke en onderbrekings in die omgewing is nie goed vir die elektroniese apparaat nie. Hy is nou besig met n reuse projek om self krag op te wek met n gekombineerde sonkrag- en hidrostasie. Water sal bedags met behulp van sonkrag na n hoogliggende dam gepomp word en snags, wanneer dit terugloop, sal die water turbines draai vir kragopwekking. n Gedeelte van 40 hektaar is opsy gesit vir die operasie. As ons skoon krag het, kan ons werklik elektroniese bestuur toepas. Vir skedulering word metings met grondvogmeters gedoen en n maatskappy stuur elke drie dae n verslag met al die inligting wat nodig is om water akkuraat te bestuur. Roland glo egter die beste manier om seker te maak al die mielies, sojabone en katoen wat tans in die lande is kry genoeg water, is om self te gaan kyk. Besproeiing name is dat die werkers onthou watter spilpunt waar staan en niemand raak deurmekaar nie. Met meer as 30 spilpunte wat bedryf moet word, kan dit nogal n uitdaging wees om kop te hou. Roland se verbintenis met Lindsay, die vervaardigers van Zimmatic, het omtrent twee dekades gelede begin toe hy die Die meeste van die spilpunte is groot 11 of 12 torings met lang spanne. Daar is nou ongeveer 2 000 hektaar onder besproeiing en Roland sê die spilpunte gee werklik min las. Omval is iets wat hulle nie ken nie, die staal is behoorlik volversink en die ratkaste hou; ook omdat hulle gereeld nagegaan en versien word. Laat Lindsay jou help om die onmoontlike moontlik te maak. Kontak Frederik Nel by 072-517-7581, 021-986-8900 of Frederik.Nel@lindsayafrica.co.za. Besoek gerus www.lindsay.com om na al die tegnologie te kyk. Met Lindsay se hulp is die onmoontlike moontlik gemaak. Ontmoet Impossible, die 16-toring Zimmatic-spilpunt wat 150 hektaar besproei. www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 7

Meganisasie Valtra draf los voor met diens, tegnologie en betroubaarheid ie nuwe Valtra is soos my Harley DDavidson selfs op die langste toer bly die sitplek sag, vertel Gerrit Herbst van Lichtenburg. Hy en sy twee seuns, Barnie en Gerrit, het n uitgebreide saaiboerdery naby Lichtenburg en hulle moes van die middel van Desember af lang toere in die trekkers aflê om na die eerste reën op 7 Desember die lande klaar te bewerk en te beplant. Twee nuwe T193 Valtra s het hierdie seisoen hulle trekkrag plaas toe gebring, maar Valtrac is geen vreemde naam in die boerdery nie. Van 2003 af is daar al Valtra-trekkers en ook suikerboontoerusting, Double Master en Pickett, van Valtrac aan die werk. Gerrit sê hy het gedink sy ou Valtra BH180 was lig op brandstof, maar die nuwes werk nog suiniger met die diesel. Hulle is maar 140 kw-trekkers, maar hulle gooi die krag grond toe, vertel hy. Met die verandering in weerpatrone moet daar sonder sukkel en vinnig gewerk word om die lande betyds gereed te kry. Grondbewerking is die Valtra s se taak en hulle hardloop kort voor die planters met die skottels, skeurploeë en saadbedmakers. Gerrit sê toe hy jare gelede op die plaas aangekom het was planttyd rondom 7 Oktober. Dit het later geskuif na 15 en 20 November en nou is hulle na Geloftedag nog steeds besig. Vir die mielies volg hulle n spoorverkeerstelsel met drie skeurploegrye waarin die planter volg en dit gaan sommer baie vinnig. Hoewel hulle dit nog nie gebruik nie, is die trekkers gereed vir presisieboerdery as hulle wil oorskakel. n Ander groot pluspunt is die natkoppelaarstelsel van die nuwe modelle. Ratwisseling is glad en ekonomies en sou daar n probleem wees, kan dit met net n klein verstelling reggestel word. Die helder LUD-ligte het ook gehelp dat die dringende werk dag en nag kon voortgaan. Die trekkers is modern en gerieflik en hulle hou. Gerrit sê toe dit tyd geword het vir nuwe trekkers, het hulle alles mooi gaan bekyk om te sien watter trekkers perfek in hulle boerdery sal inpas. Hy sê daar was baie maatskappye en baie goeie aanbiedings op die tafel, maar uiteindelik was dit Valtra se bewese rekord in die boerdery en Valtrac se legendariese dienslewering wat die deurslag gegee het. Daardie mense het net n ander benadering. Selfs met ons Die Herbst-manne, Barnie, Gerrit en Gerrit (jr) van Lichtenburg het in Valtra T193-trekkers belê om hulle soos blits deur die dag-en-nag-werk van die kort plantseisoen te help. ou trekkers het hulle ons nooit vergeet nie. Toe ons in piektyd n probleem gehad het, het hulle n ander trekker kom aflaai sodat ons kan voortboer. As dit swaar met n mens gaan, kyk hulle hoe hulle kan help. Met so n maatskappy loop jy n pad. Padlangs na die ooste met n boerdery wat tussen Ogies, Kriel en Bethal versprei lê, maak Henk Conradie van Dries Cronjé Boerdery ook al 18 jaar lank op Valtrac se uitstekende dienslewering en masjiene staat. Hulle eerste Valtra-trekkers was ook BH180-modelle wat baie ure diens gedoen het. Die trekkers is oor die laaste paar jaar vernuwe en hierdie seisoen is daar wyd, vinnig en akkuraat geplant met die hulp van drie nuwe Valtra S374-trekkers. Henk vertel: Jy kan maar sê ons en Valtrac het saam gegroei deur die jare. Van n klein boerdery is ons familieonderneming ook uitgebrei tot wat dit vandag is. Ek dink omdat hulle ook n familie-onderneming is, verstaan ons mekaar. n Stelsel van minimum-strookbewerking word gevolg met net n tand voor die plantereenheid en die trekkers moet nie net kragtig wees nie, maar ook presies. Ons het die outostuur-tegnologie nodig vir ons presisieboerdery en ons Só bewerk die Valtra T193 stroke vir die plantwerk. Kyk na die video op www.proagri.co.za. 8 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Henk Conradie van Ogies klim in die kraakvars kajuit van sy nuwe T234 in. het n jaar lank gewag vir die nuwe S-modelle met die slim armleuningbeheer, sê Henk. Hy sê ook terwyl hulle vir die nuwe modelle gewag het om in die land aan te kom, was Valtrac so gaaf om vir hulle trekkers te leen vir die vorige plantseisoen. Watter ander maatskappy sal dit doen? vra hy. Met die nuwe trekkers hoef jy geen voetwerk te doen nie; die trekker doen dit vir jou. Henk sê met die moderne beheerstelsel hoef jy letterlik net n knoppie te druk en dan gebeur alles vanself. Ons gebruik nog nie eers al die funksies nie, maar jy kan die trekker instel om op die regte plek op die wenakker die werktuig te lig en weer op die regte plek te laat sak. Alles is daarop ingestel om so ekonomies as moontlik te werk, met die minste stremming op die trekker se werkende dele, sodat alles langer kan hou, veral die diesel in die tenk! Henk sê: Jy kan op die rekenaar die werktuig en werkspoed kies en dan sal die masjien self uitwerk hoeveel enjinomwentelinge nodig is en watter rat die beste sal wees. Die tegnologie is een ding die trekker is nog mooi en gerieflik ook. Henk sê die kajuit loop op lugkussings, die sitplek pas by jou gewig aan en dit is doodstil binne die kajuit met uitstekende lugversorging. Dit is lekker in die land in die trekker. Ek het dit so geniet om self te plant, ek wou nie eers uitklim nie, lag hy. Benewens die drie grotes, is daar nog n spiksplinternuwe T234, twee Valtra N134 s en n N143 vir algemene plaaswerk en die strooi van stikstof. Strooiwerk word deur nog n spogproduk van Valtrac gedoen, naamlik twee Bogballe-driepuntstrooiers. Henk-hulle het weggedoen met hulle sleepstrooiers, want die Bogballe wat knus teen die trekker gedra word is meer stabiel en dus ook meer akkuraat met uitmetings. Buitendien is daar dan minder wiele wat kan trap in die land en ons gebruik minder as n liter diesel per hektaar vir die strooiwerk. www.proagri.co.za Kyk net die onderhoudvrye lugkussings onder die vooras, die hidrouliese koppeling en die hyser voor op die trekker n Valtra is veelsydig! Al die Valtra s op die plaas is mooi rooi en Henk sê dit het eintlik maar gebeur omdat die eerste trekker rooi was en van toe af het hulle al die trekkers in rooi bestel om by mekaar te pas. Valtra is die enigste trekkermaatskappy wat vir jou n keuse van kleur en selfs patroon gee, so jy kan maar jou rugbydrome ook uitleef as jy wil. Henk sê: Daar is nie deesdae iets soos n slegte trekker nie, maar by Valtrac kry jy nie net goeie trekkers met die nuutste tegnologie nie, jy kry ook die beste diens wat daar kan wees. Bo: Die nuwe Valtra S374 is n toonbeeld van tegnologie van kop tot tone met betrekking tot brandstofverbruik, presisiebeheer en gerief. Valtra se S-reeks Die vyf modelle in die S4-reeks is toegerus met sessilinder 8,4-liter AGCO Power-enjins van 199 kw in die S274 tot 272 kw in die vlagskip S374. Maksimum wringkrag is n magtige 1 600 Nm. Die voorste hyser kan 5 ton lig en agter kan 12 ton gelig word. Regs bo: Ander trekkers in die kwklas het dikwels dubbelwiele agter, maar die Valtra trap raak sonder om vas te trap. Links: Dit is die slim SmartToucharmleuningbeheer waarna Henk Conradie n jaar lank uitgesien het. Sluit aan by die Valtrac-familie. Skakel Attie de Villiers by 083-261-9863 of 056-817-7308 of attiedev@valtrac.co.za. Besoek ook www.valtrac.co.za. ProAgri 227 Januarie / January 2019 9

10 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 11

Want jou boerdery staan nooit stil nie Jy het genoeg sake wat jou aandag vereis. Kragonderbrekings hoef nie een van hulle te wees nie. FG Wilson bied n volledige reeks robuuste en betroubare selfstandige dieselkragopwekkers vanaf 6,8 tot 2 500 kva. Die kragopwekkers word maklik beheer en sonder sukkel geïnstalleer. Ons handelaars sal jou help om die regte kragopwekker vir jare se goeie diens te kies, dit te installeer en te sorg dat jy al die diens en ondersteuning kry wat jy nodig het. Vir meer inligting besoek www.fgwilsonafrica.com of kontak sales@kva.co.za

Meganisasie Stroop die soet smaak van sukses: CLAAS laat spat die wêreldrekords Geen wêreldrekord vir stroopwerk is veilig met CLAAS in die omtrek nie. Hierdie feit is weer bewys toe n boer van Stewart Farms Partnership by Yorkville, Illinois, Bob Stewart, sommer twee wêreldrekords op een dag oortref het met n CLAAS LEXION 760-stroper. Wat hierdie prestasie nog indrukwekkender maak, is dat die LEXION 760 nie eers CLAAS se grootste stroper is nie hy het twee groter boeties: die LEXION 770 en die LEXION 780! Wêreldrekords opstel is nie n ongewone ervaring vir Stewart Farms se mense nie: in 2010 het hulle reeds ook met n CLAAS LEXION n wêreldrekord vir die meeste mielies in tien uur geoes opgestel: 1 300 ton. outomaties en gebruik CRUISE PILOT om die grondspoed te bepaal. Dit beteken dat die LEXION se gedugte vermoë deurgaans ten volle benut word sonder om die operateur onnodig moeg te maak. Hier kom hulle nou! 2018 se wêreldrekordaanslag is n dramatiese lekkerleesverhaal. Die stroopspan het besluit om hulle visier op altwee Guinness se rekords (8 en 12 uur) te rig en om dan sommer in die verbygaan te kyk wat hulle met hulle vorige rekord vir 10 uur kan doen. Die dag voor die rekordaanslag het daar 12 mm reën geval wat die toestande minder wenslik gemaak het (die eerste leunwa se mielies het n voginhoud van 17 tot 18% bevat en die grond was nat), maar dit het nie die span gestuit nie hulle vertrou mos hulle CLAAS LEXION om in alle omstandighede sy beste te lewer. Net na 9-uur op 26 September het die groot stroop begin met Bob Stewart agter die stuur van die LEXION 760 TERRA TRAC met n 16-ry mielieplukkerkop. Gou het dit duidelik geword dat die groot uitdaging nie was om die mielies te stroop nie, maar om die vragte wat die flukse LEXION opslurp betyds weg te ry. Na agt, tien en twaalf uur is die vrag verwyder totdat die stroper se graan Intussen het daar n paar dinge verander: Die Guinness-wêreldrekordreëls het nou verander. Oesrekords word nou net vir tydperke van 8 en 12 uur erken; nie meer vir 10 uur nie. Die LEXION 760 het ook sedert 2010 verander: Hy lewer nou meer krag, hy voer vinniger, sy siwwe en sy graantenk is groter en het nou die unieke dinamiese verkoelingstelsel waar die lug van bo af ingeneem word en oor die enjin versprei word. 2018 se rekordbrekerspan het die voordeel van CEMOS AUTOMATIC, n unieke en kragtige operateursbystandstelsel in die LEXION. Hierdie stelsel verstel al die dorsen skoonmaakfunksies deurlopend www.proagri.co.za As jy met n CLAAS LEXION 760 n wêreldrekord vir mielies stroop wil opstel, moet jy sorg dat jy genoeg mielies het om hom n volle twaalf uur lank voluit aan die vreet te hou. (Geel en swart is die kleur van die CLAAS LEXION in die VSA). ProAgri 227 Januarie / January 2019 13

14 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

tenk heeltemal leeg was en na die kant van die land gery is om die presiese vordering te meet. Genoeg eerbare, onafhanklike getuies het die weegwerk gedoen en die volgende resultate is aangeteken: Tydperk Tontotaal 8 uur 1 111 10 uur 1 379,35 12 uur 1 619,8 Duitse Tegnologie en Doeltreffendheid Die tienuurresultaat was n verbetering van 6% op die span se vorige rekord en die tonne wat na agt en twaalf uur gestroop is, is nuwe wêreldrekords. Hierdie rekord beteken dat die LEXION 760 gemiddeld 135 ton mielies per uur gestroop het n vragmotorvrag elke twaalf minute! Taai stroper Die geheim van n wêreldrekord is nie net dat n stroper vinnig en doeltreffend moet kan stroop nie, maar ook dat hy betroubaar moet wees om twaalf uur lank onophoudelik teen volle kapasiteit te werk. Knars hy om enige rede tot stilstand sodat daar herstelwerk gedoen moet word terwyl die stophorlosie die tyd onverbiddelik aftik, dan kan daar geen sprake van n wêreldrekord wees nie. Maar soos alle kieskeurige boere, weet die Stewarts van Stewart Farms dat jy deur dik en dun op CLAAS kan reken CLAAS ís immers die toonbeeld van Duitse tegnologie en doeltreffendheid. Suid-Afrika se boere het n verdere voorsprong, want hulle kan reken op die toewyding, kundigheid en diens van die plaaslike verspreiders van CLAAS, Kempston Agri. n Afdeling van die Kempston-groep As jy ook met die wêreldkampioen wil stroop, praat met Michael Howell by Michael.howell@kagri. co.za, of Etienne van Wyk by etienne.vanwyk@kagri.co.za, of 043-703-3100. Besoek ook www.claas.co.za. Meganisasie Waar n CLAAS LEXION besig is om n wêreldrekord op te stel, moet die waens hulle draf ken om al die mielies weg te ry. Volg ook die skakel, https://youtube/vfhpe9mzcrw, om n video van die wêreldrekordpoging te sien. www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 15

INCREASE THE POTENTIAL OF YOUR CROPS. HEAL YOUR FIELDS THE JOY OF FARMING MULCHERS MO, MZ, MM ROTARY CUTTER 2,5M-7M ATLAS AN, AOL, HO, AE DISC CULTIVATOR 3M - 12M SWIFTERDISC XN, XO, XE DISC CULTIVATOR 3M - 12M FENIX FNL, FO VERSATILE CULTIVATOR 3M - 6M TERRALAND TN, TO CHISEL PLOUGH 3M - 6M TERRALAND DO COMBINED CULTIVATOR 4M - 5M STRIEGEL PRO PN9000 STRAW HARROW FERTI-BOX FB3000, FC3500 OMEGA OO6000L OMEGA WITH FERTI BEDNAR FMT is a progressive manufacturer of agricultural machinery with specialization in production of machines for tillage, seeding, fertilising and slashing. Due to the close and strong relationship with farmers BEDNAR FMT ranks among the most innovative manufacturers developing and producing machines with good values reducing costs to the farmers. Frikkie Hefer National Sales Manager Mobile: 060 976 2200 Email: frikkie@bednar-machinery.co.za Bednar Africa Pty Ltd Tel: 017 712 1321 35 Vry Street, Standerton, 2430 BM001GRAILIDS2019 Werner Nel Managing Director Mobile: 076 506 7495 Email: werner@jwl.co.za www.bednar-machinery.com BEDNAR FMT s.r.o. was founded in 1997 by Msc. LadislavBednář. 16 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Breaks New Ground! Meganisasie RECORD SALES FOR JCB AS MARKET REBOUND STAYS STRONG JCB set new records for turnover and machine sales in 2017 as global markets continued to rebound strongly during the year, the company announced today. The Staffordshire-based construction and agricultural machinery maker revealed that its sales turnover in 2017 rose by almost 28% to 3.35 billion (2016: 2.62 billion), while machine sales increased to 75,693 (2016: 66,011). Earnings on an EBITDA basis rose by almost 19% to 341 million (2016: 287 million). Since 1975, JCB s average return on investment has been over 30%. The market rebound has continued strongly in 2018 which has pushed JCB global production levels to a record level of 500 machines per day. JCB CEO Graeme Macdonald said: 2017 was a very strong year for JCB during which we outpaced the market and set new sales records. While the global market grew by over 21% last year, JCB s sales increased by almost 28%. This growth drove demand across all of JCB s product ranges, in particular for Loadall telescopic handlers, where we are now investing in increased global production capacity. JCB Chairman Lord Bamford said: The continued growth in global markets in 2018 has seen JCB production rates reach their highest in our history. Employment levels across our plants are also at record highs and we now employ more than 15 000 people. In the UK alone we have recruited almost 1 100 people this year, which is superb news for JCB and great news for British manufacturing. JCB has 22 factories around the world, including 11 in the UK and JCB s UK plants now employ a record 7 600 people. In June, JCB revealed it was investing 50 million in a new British plant to manufacture cabs for its machines in Uttoxeter, Staffordshire. The factory will open in 2019. JCB MD Agriculture John Smith said: Agriculture has played an important part In JCB s success. The JCB Agriculture business unit achieved more than 30% growth in the last two years increasing its position in the worldwide markets. Backed by a series of industry leading machines, the business has responded quickly to the demands of the marketplace to produce more food at lower cost through increased mechanisation, driven by the needs of population growth. As a result, 2017 saw JCB notch up its best agricultural machine sales and with 2018 10% up on the previous 12 months, it is set to be another record year. South Africa has been no exception to this: JCB agricultural machine sales increased by more than 20% in 2018. As a pioneer market for JCB Agriculture in 2013, JCB has focused on the unique requirements of the agriculture sector and has grown their dedicated agricultural sales network to focus on promoting our range to farmers and contractors. 2018 hasn t been without its challenges for South African Agriculture. In a very competitive market where farmers profit margins are under pressure, they are seeking high utilisation from their machines and also the lowest cost of ownership. We need to continue to listen to our customers, provide them with reliable machines which offer high levels of productivity and high residual values. We must also work with our dealers to ensure the best possible service support is always available. This is vital to ensure we retain current customers and attract new ones. Lord Anthony Bamford, JCB chairman For further information contact: Matthew Barkas, JCB Sandton Office Tel: 071-571-7593 E-mail: Matthew.barkas@jcb.com www.jcb.com www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 17

HOOI MAAK SAAK VIR ONS VOLREEKS GEHALTETOERUSTING VIR GEHALTEVOER Sluit in Fella se snyer-, hark- en hooilugter-tegnologie en Welger-rondebalertegnologie verkry deur AGCO en nou beskikbaar as Massey Ferguson. VIR MEER INLIGTING, KONTAK JOU MASSEY FERGUSON-HANDELAAR OF SKAKEL THEO PIETERSE VAN BHBW BY 011 898 0440 VIR N NUWE GENERASIE VAN MASSEY FERGUSON is n wêreldwye handelsmerk van AGCO 18 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

AfriKelp ontgin gesondheid uit die see uit deur Du Preez de Villiers Gewasproduksie Die see lewer baie skatte op en n besondere een wat landbou geweldig baie verryk is die rooi en bruin seebamboes wat net op n paar plekke in die wêreld voorkom. Hulle tuiste is in suidelike oseane langs ons Weskus en in die Gansbaai/Hermanus-streek. Die hoë hoeveelheid voedingstowwe, skoon water en die sterk golfaksies maak dat die seebamboes baie vinnig groei en die nodige voedingselemente bevat om dit ook aan ander plante oor te dra. Dié seebamboes is een van die vinnigste groeiende plante op aarde en kan 15 meter hoog word. Dit sal nie maklik binne AfriKelp se konsessie uitgeroei word nie. Die wetenskaplike naam van die seebamboes is Ecklonia maxima en die wonderbestanddeel wat in hoë konsentrasie in die plant voorkom, is die plantgroeihormoon, ouksien (Engels auxin). Dit is baie ryk in kritieke bio-stimulante en natuurlike groei-elemente (NGE s). AfriKelp is in 1971 gestig en is vandag deel van die Ascendis-groep. Hulle het sedert hulle ontstaan met rasse skrede gegroei en vandag het hulle n oeskonsessie en verwerkingsaanleg in Gansbaai. By hulle hoofkantoor en -aanleg in Kaapstad doen hulle die toetse, vermenging, verpakking en verspreiding. AfriKelp se geheim en sukses lê in die feit dat hulle altyd n konstante produk aan boere kan lewer. Elke oggend vroeg word n oesspan in die see uitgestuur om noukeurig met die hand die regte seebamboese uit te soek en af te sny. Die bamboes word dan teruggebring na die fabriek en verwerk om n ekstrak te produseer wat die regte elemente bevat. Seisoenale en klimaatsfaktore veroorsaak dat die bio-stimulante en NGE s in die bamboes wissel, daarom het hulle n vervaardigingsproses ontwikkel om dit te standardiseer. n Monster van elke produksiebondel word na n onafhanklike laboratorium in Duitsland gestuur om getoets te word sodat die biostimulante, voedingsvlakke en kernbestanddele deurlopend dieselfde is. So werk AfriKelp se LG-1 Plantgroei-stimulant: Wanneer dit op die blare gespuit word, word dit maklik opgeneem en van sel na sel tot in die wortels vervoer om die groei van nuwe en bestaande haarwortels te stimuleer. Hoe meer haarwortels, hoe meer water en voedingstowwe word opgeneem. Die haarwortels produseer dan natuurlike groeielemente wat deur die xileem boontoe vervoer word om spruitgroei te stimuleer en vrugset te verbeter. Die proses neem sewe tot tien dae en produseer n sterker en gesonder plant wat homself ook beter teen biotiese en abiotiese spanningsfaktore kan beskerm. Dit beteken hoër opbrengste en hoër gehalte gewasse. Kortweg bied AfriKelp se plantgroei-stimulant die volgende: Verhoog voedingstof- en wateropname Verhoog natuurlike sitokininproduksie en daaropvolgende blaargroei Verhoog fotosintese en koolhidraatproduksie Verhoog vrugset en vrugbehoud Verhoog vruggetalle, -grootte, -kleur en -suikerinhoud AfriKelp se groeistimulant is ook wyd aanpasbaar en boere kan dit saam met meeste kunsmis, benatters, plaagdoders, Douvoordag elke oggend vaar die AfriKelp-oesspan na hulle konsessiegebied n paar kilometer die see in om hulle kwota seebamboes vir die dag te oes. swamdoders, glifosaat en ander onkruiddoders meng om daardie ekstra spuitbehandelings uit te skakel. Jy kan ook elemente soos sink, boor en ander mikro-elemente inmeng. Baie deeglike toetse is onder meer op tamaties, sitrus, druiwe, amandels, okkerneute, aarbeie, pruime en bloubessies gedoen. Kontroletoetse regoor die wêreld het die volgende verhoogde opbrengste gelewer: Mielies in die VSA + 31% Tamaties in Meksiko + 26,8% Soetrissies (bell peppers) in Indië + 27,2% Aarbeie in die VSA: + 24% Tafeldruiwe in Suid-Afrika + 71% Tamaties in Suid-Afrika + 19,6% Okkerneute in Chili + 11% Uie in Spanje + 6,9% Suikerriet in Brasilië + 85% Aartappels in Meksiko + 50% Koring in Frankryk + 9,2% Ons sien onsself as die mees suksesvolle groeistimulantvervaardiger en -verskaffer in die wêreld ten opsigte van etiese sakepraktyke, doeltreffendheid en omgewingsverantwoordelikheid, sê Kobus Lindeque, besturende direkteur van AfriKelp. AfriKelp se finale produk is n bio-stimulant wat so goedkoop geproduseer word dat dit selfs vir mielieboere bekostigbaar en lewensvatbaar is. Die AfriKelp-span het onlangs die bekendstelling van hulle organiese reeks by hulle fabriek in Gansbaai gevier. Nou lewer hulle n groeistimulant waarvan die preserveermiddels ook organies is. www.proagri.co.za Natuurlike oplossings is die pad vir die toekoms. Skakel 021-551- 3556, e-pos info@afrikelp.com of besoek die webwerf by afrikelp.com om gesonde produksie en groei te verseker. ProAgri 227 Januarie / January 2019 19

Hulpbronbestuur John Deere Tegnikus van die Jaar: My hart klop groen k gee om vir my goed, want ek Ehet hard gewerk daarvoor, vertel Johann Smith van Mispa Boerdery naby Bethlehem. Onder sy goed is 21 groot John Deere-masjiene en n wye versameling kosbare miniatuur versamelstukke en speelgoed. Hy sê: My bloed is groen, want John Deere is die voorloper in landboutegnologie, hulle masjiene se gehalte is goed, dit het n goeie herverkoopwaarde en die diens wat ons van AFGRI Bethlehem ontvang, maak dat my bloed groen bly. Dit is nie sommer enigeen wat aan n John Deere op Johann se werf kom werk nie. Hy is uiters gesteld daarop dat sy trekkers met respek behandel moet word. Artie Bester, wat pas aangewys is as die John Deere Tegnikus van die Jaar, verstaan dit goed. Hy kom gereeld op oom Johann se plaas; nie net wanneer daar n probleem is nie, maar ook om seker te maak alles loop reg en om te groet as hy in die omgewing is. Voordat hy dit gedoen het, was dit sy pa, Japie Bester. Ons families kom al jare saam, vertel Johann. Op pad na die plaas het Artie die ProAgri-span gewaarsku dat ons iemand gaan ontmoet wat werklik gesteld is op sy masjiene. Byvoorbeeld: Jy sit nie enige gereedskap op Johann Smith en Artie Bester by een van die spogskoon John Deeres op die werf. Johann is baie noukeurig en kieskeurig as dit by sy John Deere-masjiene kom die grotes en die kleintjies. die neusgewigte van die trekker neer terwyl jy aan die enjin werk nie, want dit kan die verf krap. Johann se werkers gaan ook deur n goeie leerskool van netheid en presiesheid. Geen stof word in die kajuite toegelaat nie en die werkers weet as hulle stowwerige werk gedoen het in die lande, moet hulle eers wag dat die stof gaan lê voor hulle die trekkers se deure oopmaak om uit te klim. As n werker vuil werk buite moet doen, trek hy n oorjassie aan, wat hy weer uittrek voor hy inklim. Die masjiene word almal op die voorgeskrewe tyd versien en selfs trekkers met 6 000 uur se werkstyd agter die blad, lyk en klink asof hulle pas van die handelaar se vloer af kom. Artie is onlangs as werkswinkelbestuurder van AFGRI Bethlehem aangestel. Dit het hom met die moeilike taak gelaat om n opvolger vir die tegniese werk op die plaas te vind. Ek het eers gedink hy moet die een man bring, maar hy het toe op iemand Artie Bester van AFGRI Betlehem se hart klop verseker groen. anders besluit, vertel Johann. En dit werk goed, ons verstaan mekaar. Dit wys ook net weer dat Artie sy boere verstaan. Hy het die mensekennis om die regte besluit te neem. Ons in hierdie streek is bevoorreg om die wentegnikus by ons te hê. Dit is die tweede keer dat Artie die toekenning inpalm en die derde keer dat hy in die top drie beland. Tegnici landwyd kan deelneem aan die eerste fase wat bestaan uit n geskrewe toets waardeur die Top 50 bepaal word. Nog n geskrewe toets bepaal die Top Tien en dan is daar n hele dag by John Deere se opleidingsentrum in Boksburg waar die tien tegnici moet bewys dat hulle die breë spektrum van John Deere se tegnologie verstaan, foute kan identifiseer en die nodige regstellings kan doen. Vir my is die moeilikste deel die tweede geskrewe toets, sê Artie. As jy eers n slag in die Top Tien was, is daai toets nogal n maak of breek-storie... Op pad na André de Villiers se plaas, Helderfontein, laat weet die boer vir Artie dat hy maar sy tegnikus-hoed sal moet opsit. Hy stroop koring, maar daar is fout met die kalibrasie van die stroper. Gelukkig het hy gesê die stroper werk teen die pad. Ons tegnici bestee baie tyd om tussen lande deur na die toerusting te soek waarheen ons uitgeroep is, vertel hy. Die Oos-Vrystaat se plase lê wyd, maar daar is heelwat heuwels en dale en jy kan nie altyd so ver sien waar staan die oortreder nie. Nou, met die nuwe tegnologie wat in trekkers en stropers ingebou word, sal dit veel makliker wees om toerusting te vind en reg te maak, want die JD Link stuur diagnostiese inligting en GPSkoördinate deur. Met Artie besig in die stroper se ka- 20 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Die naambord het n storie. Dit was n verrassingsgeskenk van die werkswinkel omdat Johann hulle gehelp het met n onderdeel uit een van sy masjiene om n haastige medeboer se masjien te herstel. juit vertel André hy sal by John Deere bly, want hy is by n produk en n handelaar wat betroubaar is. John Deere is miskien nie die goedkoopste nie, maar dit is betroubaar en met tegnologie is hulle die leier, sê hy. Die dienssentrum op Bethlehem is van hoogstaande gehalte en weet jy wat waardeer ek as enige van hulle diensbakkies hier op die plaas intrek lyk die bakkie goed en dit is toegerus met alles wat nodig is. Ek sal nie daarvan hou as iemand hier met n flentergat bakkie aankom om aan my toerusting te werk nie. Hy is ook baie trots op Artie se toekenning en die feit dat hy nou werkswinkelbestuurder is. Hy is n puik werktuigkundige en hy sal n puik werkswinkelbestuurder wees, sê hy. Artie het goeie kommunikasie met die boere, hy sal altyd terugbel om te hoor of n probleem opgelos is, hy stel belang. Knus buite Bethlehem op die plaas, Versiend, beaam Hein Knobel die sentiment: Ek is baie opgewonde daaroor dat Artie weer gewen het en ook dat hy aangestel is as werkswinkelbestuurder. Hy verdien dit. Hein sê dit is belangrik dat daar n goeie verhouding tussen die boer en die werkswinkel moet wees en dit kom van albei kant af. Geen skree en baklei Jy kan nie heeltyd staan en skree en baklei nie. Al is n masjien n John Deere, bly dit n yster wat kan breek, sê hy. Hein is ook opgewonde oor al die nuwe tegnologie, soos JD Link, wat die bestuur van toerusting soveel makliker maak met betrekking tot dienstye en die diagnosering van probleme voordat dit foute word. Artie lag lekker toe hy vertel hy het onlangs n boer gebel om hom te waarsku dat sy een trekkeroperateur vreeslik op die koppelaar ry. Die boer het baie verleë erken dat dit hyself is. Hy was besig om n nuwe stukkie grond vol bulte en slote te bewerk. Hein meen met al die tegnologie is boere nie eers meer bakkieboere nie, hulle word nou skermkykers! Maar met 10 goedgekwalifiseerde tegnici by AFGRI Bethlehem, n goeie bestuurder en nog drie manne wat opgelei word, weet ons ons is in goeie hande. Daar is nie tyd vir n week wag vir n ding om te loop nie ons werk teen tyd. Hein vertel dat van sy John Deeretrekkers al 30 000 uur gewerk het en nog steeds hulle waarde behou, want hy versien hulle gereeld, kyk mooi na hulle en dis goeie goed. Artie sê dit was nie regtig deel van Hein Knobel en Artie Bester is diep in gesprek oor die dinge wat hulle na aan die hart lê. Goeie kommunikasievermoë is deel van n goeie tegnikus se mondering. sy plan om nou al bestuurder te word nie, maar sy voorganger is bevorder en hy het die uitdaging aanvaar. Die werkswinkel is ook aangewys as Werkswinkel van die Jaar en met al Artie se idees is dit duidelik dat hulle van plan is om die toekenning te behou. Ek wil n skermmuur inrig wat ons kan gebruik om met die nuwe tegnologie ons boere se masjinerie behoorlik te moniteer en ons en hulle te help met nog beter beplanning. En dan het ek begin om die omgewing waarin die manne werk op te kikker en mooi te maak, want as jou werksplek mooi is, dan werk jy lekker, sê hy. Tot die badkamers by die werkswinkel is al vergroen! Artie vertel dat hy al van kleins af lief is vir John Deere en saam met sy pa aan die masjiene begin werk het. Hy restoureer tans ook sy eie veteraantrekker natuurlik 'n John Deere. My hart klop groen; ek hou maar van die John Deeres. Kom ek gaan wys Oom wat is fout met daai stroper se kalibrasie. www.proagri.co.za André de Villiers is baie trots op Artie, as boorling van die geweste, se prestasie om vir die tweede keer as Tegnikus van die Jaar aangewys te word en nou bevorder is na werkswinkelbestuurder. Die netjiese werkswinkel van AFGRI Bethlehem spog tot met groen versierings in die badkamer. Om deel te word van die groen wenspan en net die beste diens te geniet, kontak jou naaste handelaar. ProAgri 227 Januarie / January 2019 21

22 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

YOUR EYES IN THE SKY Satellite & Drone Crop Monitoring Systems High resolution 0,3 m/px - 0,5 m/px Price per image on request Minimum order of 10 000 ha Very high resolution 8 cm/px Drone imagery Depending on overlap and service which will range from R40/ha per flight Satellite resolution 10 m/px service & delta reporting R1 500 for the first 100 ha Thereafter R1,50/ha per season which includes a minimum of 7 reports Delta 6 March 26 March *Delta: the difference between the two dates, indicating possible problem areas 082 605 8519 012 543 2758 www.bonavide.com www.proagri.co.za 306 Sefako Makgahto Drive, Sinoville, 0182 ProAgri 227 Januarie / January 2019 23

24 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Volhoubaar, betroubaar, bekostigbaar: MI Power bied krag waarop jy kan reken Hulpbronbestuur AgriGids Boere raak toenemend op hulleself aangewese vir betroubare, bekostigbare elektrisiteitsvoorsiening. Alternatiewe energievoorsiening is op die lang duur wenslik en selfs lonend, maar dan moet die saak met die nodige kundigheid en verantwoordelikheid aangepak word. Vir hierdie soort raad, diens en toerusting hoef die boer nie verder te soek as MI Power nie. MI Power het n gerespekteerde rekord van elektronika en ontwerp en is een van die heel voorste en steeds groeiende verskaffers van volhoubare alternatiewe energiebronne en pompe in Afrika. MI lewer n volledige diens vanaf n kragoudit om die behoefte te bepaal tot installasie, inbedryfstelling en onderhoud. Gebruikers in die mediese, kommunikasie-, nywerheid- en landbousektore in verskeie Afrikalande reken reeds op MI vir ononderbroke, volhoubare elektrisiteit. Kliënte wissel van huishoudings tot groot fabrieke en boerderye. Bespaar 75%! MI se batterystelsels help gebruikers om geld te bespaar deur te laai tydens tye wanneer Eskom se tarief laag is vir gebruik in hoëtarieftye. Tot 75% van Eskom se piekaanvraagtarief kan daarmee bespaar word. Dit bied ook ononderbroke krag tydens onderbrekings en Eskom se beurtkrag deur die batterystelsel alleen of deur inskakeling by sonkragpanele. Die stelsels is modulêr en kan volgens die gebruiker se behoefte saamgestel en uitgebrei word. MI bied ook die mees gevorderde sonkragstelsels en neem die las van ingewikkelde beplanning en moeilike besluite van die boer se skouers af weg. Twee van MI se gewildste produkreekse vir boere is: Sonkragpompe Die mees kostedoeltreffende manier om water uit n boorgat of rivier te pomp is n sonkragdompelpomp van MI Power, want dit verg geen loopkoste nie: Geen energiekoste Koste is vooraf bekend sodat begroot kan word geen onverwagte tariefstygings n Wyse belegging met n gunstige opbrengs n Robuuste stelsel met n lang lewe, lae onderhoudskoste en maklike versiening Vir drie jaar gewaarborg Raad en rugsteun om die regte sonkragwaterpompoplossing te verseker Waterbehandelingspompe en wisselstroom-boorgatdompelpompe MI Power bied ook n groot verskeidenheid betroubare wisselstroomboorgatpompe vanaf 76 mm (3 duim) tot 254 mm (10 duim) en ook ander pompe soos riool- en waterbehandelingspompe. Hierdie pompe het hulleself reeds deeglik in Suid-Afrika se strawwe toestande bewys en bied die boer werklik waarde vir geld. Toepassings vir landbou, nywerheid- en huishoudelike gebruik Boorgate Onttrekking van water uit riviere en damme Riool- en waterbehandelingaanlegte Vir elektrisiteitbesparing, volhoubare kraglewering, sonkragbenutting en pomp- en kragoplossings, praat met Masala Ramabulana by 082-264-4888 of masala@mipower.co.za. Besoek ook www.mipower.co.za om te sien hoe MI Power jóú lewe kan makliker maak. www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 25

Gripper Duralight Men s 1

Herstrukturering deur Christo Bester Sake word bedryf in n uitdagende omgewing waar die ekonomie en ander eksterne faktore n onderneming met min opsies laat om mededingend en volhoubaar te wees in die arbeidsomgewing. Opsies wissel van herorganisasie tot herstrukturering en selfs personeelvermindering. Wat is herstrukturering? Herstrukturering is die proses om n onderneming se strukture (wetlike, eienaarskap, operasionele of ander strukture) te herorganiseer met die doel om meer winsgewend te wees of beter aan operasionele vereistes te voldoen. Dit is noodsaaklik dat werkgewers altyd die korrekte prosedure, soos vereis deur arbeidswetgewing, volg wanneer enige veranderinge oorweeg word aan werknemers se bepalings en voorwaardes van indiensneming, veral wanneer daar n moontlikheid is dat werknemers hulle werk as gevolg daarvan kan verloor. Die korrekte prosedure Herstrukturering verg deeglike beplanning aangesien dit dramatiese veranderinge in n besigheid teweegbring. Dit is uiters belangrik dat die werkgewer die regte prosedure volg ten einde stabiliteit te behou en om eensydige veranderinge aan die dienskontrak te vermy. Die prosedure wat in die herstruktureringproses gevolg moet word, moet altyd die volgende insluit: Hersien alle werknemers se dienskontrakte, posbeskrywings, pligte, verantwoordelikhede en doelwitte. Bevestig ook die beskikbare hulpbronne, sowel as hoe hierdie hulpbronne aangewend word om hulle pligte te voltooi en doelwitte te bereik. Vestig strukture en operasionele prosedures. Ons raai werkgewers aan om n konsep-organogram van die onderneming saam te stel ten einde die personeelstruktuur, verslagdoeningskanale en verskillende vlakke van senioriteit skematies voor te stel. Werknemers is dikwels onseker van waar hulle in die groter struktuur inpas en watter rol hulle in die sukses van die onderneming speel. Ontwikkel n struktuur wat die voorgestelde veranderinge insluit. Die bogemelde organogram moet ook deel uitmaak van die voorgestelde struktuur. Stel werknemers in kennis van die beoogde konsultasie ten opsigte van die beplande herstrukturering. Werknemers moet in kennis gestel word deur middel van n skriftelike memorandum met minstens 48 uur kennis voor die konsultasie sodat hulle kan voorberei vir die konsultasie om moontlike ander werkbare oplossings te vind. Indien n werknemer lid is van n vakbond, moet die vakbond ook in kennis gestel word. Die voorgestelde struktuur moet ook aan werknemers versprei word. Konsulteer met werknemers. Konsultasie bied beide partye die geleentheid om betrokke te raak in besprekings oor die soeke na alternatiewe oorwegings, om veranderinge te beperk, om tydlyne vir voorgestelde oorwegings op te volg en om die negatiewe impak van herstrukturering te verminder. Die werkgewer moet te alle tye in goeie trou optree, regdeur die proses n oop gemoed hou en ernstige oorweging skenk aan alle alternatiewe voorstelle wat voorgelê word. Oorweeg terugvoer, insluitende vrywillige skeidingsvoorstelle, aan werknemers wat nie bereid is om die voorgestelde veranderinge te oorweeg en te aanvaar nie. Wees bedag daarop dat die korrekte prosedure ten opsigte van personeelvermindering gevolg moet word indien n posisie oorbodig raak as gevolg van die voorgestelde veranderinge. Bevestig nuwe aanstellings en/of hertoewysing op skrif. Indien posbeskrywings en pligte aansienlik verander, moet nuwe dienskontrakte onderhandel word. Maak seker dat die nuwe kontrakte deur albei partye onderteken word. Identifiseer opleidingsbehoeftes ten opsigte van kundigheid en vaardighede (bestuur, tegniese, interpersoonlike en ander vaardighede). Dit is belangrik om ook n plan op te stel van hoe en wanneer opleiding sal plaasvind. Wees proaktief Indien n werkgewer herstrukturering of organisatoriese veranderinge in die nabye toekoms oorweeg, is dit belangrik om die volgende in ag neem: Kommunikasie: Verandering is moeilik en kan werknemers angstig laat. Ons beveel werkgewers aan om eerlik en duidelik te wees oor waarom veranderinge nodig is en om die onderneming se behoeftes en doelwitte te verduidelik sowel as gereelde aankondigings aan werknemers te maak oor vordering. Raadpleeg werknemers ten opsigte van voorstelle en idees, asook om terugvoer te kry. n Kombinasie van idees kan tot die beste oplossing lei. Werknemers mag in staat wees om uitdagings makliker te identifiseer wat die werkgewer dalk misgekyk het. Beplan vooruit. Die geleidelike inwerkingstelling van veranderinge sal n invloed hê op hoe vinnig en doeltreffend die proses gefinaliseer word. Werkgewers moet kennis neem dat, wanneer eensydige veranderinge aan die terme en voorwaardes van die dienskontrak gemaak word, die werknemer die aangeleentheid na die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie (KVBA) kan verwys. Met herstrukturering is verandering onvermydelik. Elke werksplek is uniek en sal anders reageer op veranderinge, maar met sorgvuldige beplanning, n deurdagte strategie en doeltreffende kommunikasie, kan herstrukturering grootliks tot voordeel van n maatskappy strek. Hulpbronbestuur www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 27

We with the punches... Hoe goed is jou defence? hingejoint ringlok voorkom swak namaaksels en koop direk vanaf die enigste bonnox-fabriek geleë in sunderland ridge, CentUrion slegs bonnox-faktuur dien as sertifikaat van oorsprong zane@bonnox.co.za gerda@bonnox.co.za linda@bonnox.co.za www.bonnox.co.za 012 666 8717 28 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Plantasieboere vertrou op Bonnox deur Du Preez de Villiers Hulpbronbestuur Sarel Swart, bestuurder van JJ Timbers, het onlangs weer ernstig begin Bonnox-heinings oprig om rondloperdiere in die distrik uit sy bloekomplantasies te hou. Gewasse wat eers oor 25 jaar geoes kan word het n lang kwesbaarheidstydperk en moet deeglik beskerm word. As dit so waardevol soos hout is, moet n plantasieboer ekstra oë agter sy kop hê om te verseker dat hy n behoorlike opbrengs gaan kry... of hy kan sy plantasies soos n wyse boer met Bonnox toespan. Sarel Swart is bestuurder van JJ Timbers, die bosbougedeelte van Busby Saagmeulens buite Piet Retief. Hulle het sedert hy 26 jaar gelede daar begin werk het Bonnox gebruik om hulle kosbare bates teen rondloperdiere te beskerm. Bok se kind wil altyd deurkom omdat die gras groener aan die ander kant is. Die boerbokke waarmee omliggende gemeenskappe boer, skep groot probleme as hulle die plantasies invaar, asook wildsbokke soos duikers wat af en toe lus kry vir n sappige jong bloekomboompie. Die grootste gevaar vir n jong plantasie is maar n boerbok, sê Sarel. Hulle vreet die jong boompies net eenvoudig op. Jy wil nie na 25 jaar, wanneer jy die bome kap, sien dat jy n 50% of 30% stand op die plantasie het nie. Dit is net te duur om dit nie te wil toespan nie. Hulle moes onlangs n nuwe heining span en Bonnox was die eerste keuse. Sarel sê: Bonnox is nie onbekend onder ons bosbouers nie. Ek het nog nooit n slegte woord êrens van Bonnox gehoor nie. Die Bonnox-heining op die plaas is baie oud en blink nog. Hy doen nog sy werk. Dit is n uitstekende veewerende heining en minder arbeid word benodig terwyl dit steeds gouer gespan kan word. Om elke aparte draad in n gewone heining te span en vas te maak verg baie tyd en arbeid. Uiteindelik gaan alles maar oor koste. Volgens Sarel moet jy die jong boompies ten alle koste vir die eerste twee tot drie jaar toehou. Daarna is die ergste gevaar afgeweer, maar dan kan rondloperbeeste en groter wild steeds die boompies beskadig, daarom is die beste uitweg om n baie betroubare, langlewende heining op te sit. Sarel gebruik hulle eie saagmeule se behandelde pale vir die hoek- en stutpale en sparre. Ons gebruik 75- tot 100-mm houtpale en dan dunner latte van 25 tot 50 mm dik vir die sparre. Ons sit 7 sparre elke 20 meter. Jy moet ook jou beplanning mooi doen en plek maak vir paaie en toegangshekke sodat jy maklik kan inkom vir vuur blus en die groot trokke vir afkap. Sarel het onlangs 4,5 kilometer van die 900 mm hoë ekonomiereeks gespan en moet binnekort nog drie tot vier kilometer op n ander plaas span. Die boerbokke spring nie oor nie, maar hulle kruip onderdeur as hulle n ongelykte in die grond van so vlak as 15 cm kry. Om die draad teen die grond te hou sodat die bokke nie onderdeur kruip nie, pak hulle klippe of slaan kort paaltjies in en maak dit vas. Draaddiewe is die ander probleem waarmee Sarel opgeskeep sit, maar Bonnox bied n mate van gerustheid daarteen. Jy kry tendense onder diewe. Tans word doringdraad en ysterpale gesteel. Houtpale en gladdedraadheinings is nou die veiligste opsie omdat dit minder skrootwerfwaarde het. Veral Bonnox neem baie lank om deur te knip, sê hy. Bonnox werk na albei kante toe en die feit dat dit uiters suksesvol aangewend kan word om diere in of uit te hou staan soos n paal bo water. n Boerbok buite n Bonnox-heining is n goeie boerbok. Hulle kan nie oorspring of deurkruip om aan die duskant te kom skade aanrig nie. www.proagri.co.za Bonnox se wye reeks produkte is baie veelsydig en bied n oplossing vir elke probleem. Skakel Bonnox by 012-666-8717 of 076-169-9068, of stuur n e-pos na gerda@bonnox.co.za, linda@bonnox.co.za of zane@bonnox.co.za, besoek ook hulle webwerf by www.bonnox.co.za om met hulle wye reeks produkte en nuttige inligting kennis te maak. ProAgri 227 Januarie / January 2019 29

30 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www.proagri.co.za

Gelisensieërde Groothandelaars in Brandstofverspreiding HOOFKANTOOR 082-323-0695 winkelhaak@mweb.co.za nico@winkelhaak.co.za www.winkelhaak.co.za Kyk uit vir ons Boperot promosie www.proagri.co.za ProAgri 227 Januarie / January 2019 31

Agri4all SLEUTEL VOORDELE: 32 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 33 Agri4all

Agri4all Specifications: HD 930 3 TON HD 912 Specifications: 1.2 TON 34 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

Agri4all TLB BACKHOE LOADERS WHEEL LOADERS HD 920 2 TON 5 TON HD 950 www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 35

36 ProAgri 227 Januarie / January 2018 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 37 Agri4all

Agri4all ORCHARDS VINEYARDS FRUIT & VEGETABLES OLYMPOS PC Pressure Compensated Heavy Wall Drip Line for Orchards & Vineyards T-TAPE Drip Tape for Fruit & Vegetables EOLOS Heavy Wall Drip Line for Use in Orchards, Vineyards, Fruit & Vegetable Farms. Eurodrip Eolos features one of the largest inlet filters for flat drip emitters on the market. The additional filtration area provides outstanding protection against clogging. www.rivulis.com Available from participating agricultural retailers and irrigation suppliers nationwide. Eurodrip is exclusively distributed by For more information on stockists or for technical queries, visit www.agrinet.co.za or email enquiries@agrinet.co.za. 38 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 39 Agri4all

Agri4all Laat ons bekommer oor die geldsake, sodat jy kan doen waarmee jy die beste is... boer. Om hierdie seisoen se uitdagings die hoof te bied, gaan ons inspring en help sodat jy dit nie alleen hoef te doen nie. Geniet n finansiële blaaskans met n 150-dag rentevrye rekening met Timac AGRO Suid-Afrika. Die rente is op die huis! Ons wil jou boerderybehoeftes ook graag beter verstaan, sodat ons jou beter produkte en dienste kan bied, so tree gerus met ons in verbinding by 071 610 8082 en ons sal n tegniese bemarker na jou toe stuur. By Timac AGRO streef ons daarna om ons slagspreuk gestand te doen: Ons werk vir die boer. Hoe doen ons dit? Deur jou boerdery so goed te leer ken soos wat jy dit ken; dit stel ons in staat om oplossings te bied spesiaal geformuleer vir jou behoeftes. ONS PRODUKREEKS SLUIT IN: D-Coder enkelkorrelkunsmis Sulfammo innoverende stikstofkunsmis Physiolith die fisiologiese grondopknapper Top-Phos beskermde fosfaat Fertiactyl oesvestiging Fertileader verhoog vegetatiewe groei gedurende tye van stres South Africa Tel.: +27 (0) 87 551 0400 www.timacagro.co.za DINK VOORUIT. BOER VOORUIT. 40 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 41 Agri4all

Agri4all algar@algar.co.za 082 324 6256 www.algar.co.za Saves Time Labour Saving Latest Technology Durable and Strong Low Stress on Animals Efficient Work Performance Safe for Farmer and Animal Quality for your kraal Kwaliteit vir jou kraal 42 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 43 Agri4all

Agri4all Dis Hoe ons Rol! ROLEGTAND/ ROTARY HOE WINDROLLERS VEELSYDIGHEID/VERSATILITY Rolegtand/ Rotary Hoe * Complete Implement: * Beams: Solid or Hydraulic Foldable: 3meter to 16meter * Roller Sizes Available: 250 mm - 400 mm Windkeer * Complete Implement: * Beams: Solid or Hydraulic foldable: 3 meter to 16 meter * Roller Sizes Available: 300 mm - 600 mm Custom Made Designs Like ons ook op facebook/rippertillage Bestel betyds jou Rolegtand/Windroller by Christine 082-773-9297 44 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

Agri4all VVVVA VA N N DD I E I IE E SSK SK E ER ER M M NNN N A NA DD I E I IE E PPL LA L A AS S S MM M EM ET ET T AAG RG RI 4I I4 A AL L LL Agri4all.com.com is is die is die die nuwe nuwe aanlyn aanlyn bestemming vir vir vir die die die koop koop en en en verkoop van van jou jou jou a gri-prod a a ukte ukte wwww w ww. w. w. aag ag rgr i 4r i 4a i 4a lal. l cl. co. co mo mm P A G M P A G M P A G M PLAAS PLAAS JOU JOU JOU ADVERTENSIES GRATIS, GRATIS, IN IN DRIE IN DRIE DRIE MAKLIKE MAKLIKE STAPPE STAPPE H s v V H s v V H s v V Hierdie Hierdie Hierdie is is die enigste is die enigste enigste fyn fyn fyn skrif skrif - daar skrif - daar is - daar geen is geen is geen versteekte versteekte kostes kostes kostes of B s of & B s of B s & & V s V van s V van toepassing s van toepassing nie nie nie www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 45

Agri4all RumaX BJP Supplies Veehanteringsgeriewe Ryno Keeve: 078-460-3322 keeve@lantic.net RUMAX 7m3 Bekostigbare menger Uitstekende kerf en meng eienskappe Samuel Walters Straat 1 Worcester +27 23 342 6070 +27 86 626 8397 www.rumax.co.za Besoek ons facebookblad! Vision Cattlequip www.visioncattlequip.com Damvoerings en seile Dam linings and tarps Maasdraddamme / Mesh dams Gronddamvoerings / Earth dam liners Trokseile / Truck Tarps Hoenderhokgordyne / Chicken run curtains Opgaardamvoering / Reservoir linings Kuilvoerseile / Silage Covers 072-279-3294 www.tatamatarps.co.za 46 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

DAMVOERINGS en SEILE DAM LINERS & TARPS Agri4all Trokseile Kuilvoerseile Gronddamvoerings Reservoirvoerings Kantoor: 072-562-2658 www.rainbowtarps.co.za STEEL STRUCTURE SALES Steel Structure Sales Christo van Dyk: 082-838-5432 sales@steelstructures50.co.za www.steelstructuresfiveo.co.za https://www.facebook.com/structures50/ www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 47

Agri4all www. TheSunPays. co.za Solar panels from R5 90 per Watt 200Amp AGM batteries R4 595 100L Low pressure solar geyser from R3 290 Auxiliary tank included. 4kW/5kVA 48V Inverter from R6 695 No installa on included 082-515-1655 / 012-734-0915 http://shop.thesunpays.co.za All prices include Vat / Free delivery 100 km from Cullinan / Full prices and specs on website Solar pump 140 m max head @ R22 845 incl. 9 x 270 Watt panels, pump & controller Bundu-voerbakke is die mees effektiefste en sterkste bosluis doserings-voerbakke op die mark. Bundu-voerbakke is geskik en getoets vir wild en vir beeste om bosluise, vlieë en parasiete baie effektief te beheer. Gebruik so min as 6 liter doserings dipstof per maand op ons groot 4-punt bak en so min as 2 liter op ons enkel-doserings dipbak om effektief wild en beeste te behandel teen bosluise, vlieë en parasiete. Bundu-voerbakke se hoogte is verstelbaar om aan te pas by elke boer se eie behoeftes, voerbakke word met n rubber laag in die binne kant behandel om roes te voorkom en alle voerbakke kom met n 2 jaar waarborg. Jasper Hewitt Cell: 082-773-7544 Email: jasper@rotrixafrica.co.za Andries Bothma Cell: 079-959-3356 Tel: 023-342-3438 Email: sales@rotixafrica.co.za Bundu-voerbakke werk vir alle grote wild, van rooibokke tot met buffels en elande Gauteng Tobie van den Heever Cell: 082 658 6054. Tel: +27(0)12-736-2121/2103/2323 tobie@iunlimited.co.za Enkel doserings pypvoerbak R9 500 3-Pyp doseringsvoerbak R19 500 4-Pyp doseringsvoerbak R21 500 Thinus Smit: 083-602-7734 thinus@bunducribs.com www.rotrixafrica.co.za 48 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com

www..com ProAgri 227 Januarie / January 2019 49 Agri4all

Agri4all 50 ProAgri 227 Januarie / January 2019 www..com