Бағдарламалы қ жасақтама. Операциялы қ жүйелер.
Жоспар: Бағдарламалы қ жасақтама ұғымы; Жүйелік БЖ Аспапты қ БЖ Қолданбалы БЖ және түрлері. ОЖ және оны ң қ ызметі, интерфейсі.
Бағдарлама магниттік тасымалдаушыда файл түрінде сақталып, қолданушыны ң бұйрығы бойынша компьютер зердесіне жүктеліп, орындауға арналған машина тіліндегі нұсқаулар жиыны. Компьютердегі бағдарламалы қ жасақтама құрамын бағдарламалы қ конфигурация деп атайды. Бағдарламалар арасында, физикалы қ буындар мен блоктар арасындағы сияқты байланыс бар көптеген бағдарламалар өзінен төмен деңгейдегі басқа бағдарламаларға сүйеніп жұмыс істейді.
Бағдарламалық жасақтама (БЖ) Жүйелі БЖ Қолданбалы БЖ Аспапты қ БЖ Аппаратты қ жабдықтар жұмысын басқарып, жұмыс істеп отырған адамды қолданбалы бағдарламалармен байланыстырады. белгілі бір маманды қ саласында нақты есептер шығара алатын программалар жиыны. Олар белгілі бір мақсатта пайдаланылатын және әмбебап болып екіге бөлінеді. Бұл жаңа бағдарлама жазуға арналған бағдарламалық жүйелер.
Жүйелік бағдарламалы қ жасақ тама (ЖБЖ) ЭЕМ барлы қ ресурстарын басқаруды, пайдаланушымен интерфейсін ұйымдастыруды қамтамасыз ететін бағдарламалы қ құралдарды ң жиынтығы. Жүйелік бағдарламалы қ жасақтаманы ң негізгі бөліктері: - операциялы қ жүйе (ОЖ) MS-Dos, Windows, Unix, Linux; - сервистік бағдарламалы қ құралдар (антивирус, сервистік бағдарламалар); - желілік бағдарламалы қ құралдар.
Жүйелі БЖ Базалы қ БЖ Сервистік БЖ Операциялы қ жүйелер MS-DOS UNIX WINDOWS CP-M PC-DOS Операциялы қ қабыршықтар NC Windows 3.1 DOS Navigator Far Manager Дискілерді басқару және архиваторлар Желіні қамтамасыз ету Диагностика құ ралдары mouse.com keyb.sys display.sys Антивирусты қ жә не т.б.
Аспапты қ бағдарламалы қ жасақ тама кез келген пәндік аумақта (сонымен қатар ЖБЖ және ҚБЖ) ерекше бағдарламалы қ құралдарды құруды автоматтандыруға арналған бағдарламалы қ жасақтама бөлігі. Оны ң негізін құрастырушылар: - бағдарламалау тілдері ( Delphi, Visual Basic және т.б.); - компиляторлар; - интерпретаторлар; - стандартты қ бағдарламалар библиотекалары (СПБ); - бағдарламаларды редактрлеу, жөндеу, тестілеу құралдары.
Қолданбалы бағдарламалы қ жабдық тар әртүрлі мәселелік аумақтардағы қоданбалы есептерді шешуді жасақтайтын жеке қолданбалы бағдарламалар мен қолданбалы дестелерден тұратын бағдарламалы қ жасақтама түрі ( Word, Excel және т.б.). ҚБЖ ЭЕМ ң адам өміріні ң әртүрлі қызмет салаларында қолданылуын жүзеге асырады. Оны ң негізін қолданбалы бағ дарламалар дестелері ( ҚБД) құрады.
Қолданбалы программалы қ жасақтама жалпы мақсаттағы ҚПЖ; мәселелік бағытталған ҚПЖ интегралдан ан ғ ҚПЖ
Жалпы мақсаттағ ы қолданбалы программалы қ жабдық тар құрамына әртүрлі қолданбалы есептерді шешуге жиі қолданылатын программалы қ құралдар енеді, олар: - мәтіндік редакторлар мен процессорлар; - графикалы қ редакторлар; - электронды қ кестелер (ЭТ) процессорлары; - мәліметтер қорын басқару жүйелері; - электронды қ презентациялар және т.с.с.
Мәселелік бағытталғ ан қолданбалы программалы қ жабдықтар - белгілі бір саладағы есептерді жүзеге асыруға мамандандырылған программалы қ құралдарды ң жиынтығы. Мұндай программалы қ құралдарға: - жобалауды автоматтандыру жүйелері (ЖАЖ); - таңбаларды айыру жүйелері; - статистикалы қ, қаржылы қ аналитикалы қ жүйелер; - ғылыми зерттеулер жүйелері және т.с.с. жатады.
Интегралданғ ан Қ ПЖ қазіргі уақыттағы ҚПЖ-ны ң қарқынды және қуатты дамып жатқан бөлігі. Олар көп функционалды, бірнеше қолданбалы программалы қ жабдықтарды бір ресурсты қ қор негізінде жинақтап объектілер деңгейінде әсерлесулерін жүзеге асыратын дестелер (Lotus Works, Microsoft Office және т.б.)
Операциялы қ жү йе компьютер іске қосылғанда шақырылады, компьютер жұмысын басқарады, құрылғыларын, аспаптарын тексереді-тестілейді, жедел жад пен дискідегі орынды бақылайды, қолданбалы программаларды орындайды. Операциялы қ жүйелерді ң басты қ ызметі бұл ресурстарды басқару, ол басқаратын негізгі ресурс компьютер аппаратурасы
Операциялы қ жүйе құ рамы. базалы қ модуль (ОЖ ядросы) файлды қ жүйелер мен программа жұмыстарын басқарады, оған жетуге жол ашады және шеткі құрылғылар арасында файл алмасу; командалы қ процессор пернетақта арқылы түсетін қолданушыны ң бұйрықтарын ашып оқиды және орындайды; шеткі құрылғ ылар драйверлері осы құрылғыларды ң жұмысыны ң процессормен келістілігін программалы қамтамасыз етеді; қ осымша сервистік программалар (утилиттер) қолданушыны ң компьютермен байланыс үрдісін көпжақты әрі ыңғайлы етеді.
Қолданушы интерфейсін іске іске асыруы бойынша ОЖ ОЖ Графикалы қ ОЖ ОЖ (Windows; BeOS; BeOS; OS/2) OS/2) Графикалы қ емес ОЖ ОЖ (MS (MS DOS; DOS; Unix) Unix) Басқаруда арнайы монипуляторлар қолдануға мүмкіндік береді (тышқан); Интерфейсі тәжірибесіз қолданушыны ң пайдалануына өте ыңғайлы. ДК басқару бұйры қ жолына пернелік арқылы арнайы бұйрықтарды енгізу арқылы жүргізіледі; Жұмысты ыңғайландыру үшін қабыршық-бағдарламалар қолданылады (DOS Novigator; Volkov Comander; DOS Shell).
Бір есепті ОЖ әрбір кезеңде компьютерде адамға бір ғана есепті шешуге, яғни бір ғана іспен айналысуға мүмкіндік береді. ОЖ-ді ОЖ-ді негізгі негізгі ерекшеліктеріне байланысты жіктеу: Кө п есепті ОЖ бір мезгілде бірнеше бағдарламаларды іске қосуға мүмкіндік береді (Unix). біресепті к ө песепті; бір бірқ олданушылы к ө п қ олданушылы Бір қ олданушылы ОЖ компьютерде тек бір ғана адамға жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Көп қ олданушылы жүйеде әрбір қолданушы барлы қ информацияға және пароль енгізіп қана өзіне қатысты жеке информацияға қатынайды.
ОЖ жұмыс режимдері. пакеттік режимде (операциялы қ жүйе берілген бұйрықтар тізбегін автоматты түрде орындайды). сұхбатты қ режимде (жұмысы процессорды үзу мен BIOS-ты үзуді қолдануға негізделген). Сұхбатты қ режімде ож қолданушыны ң бұйрығын күту жағдайында болады. Берілген бұйрықты орындап келесісін күту жағдайына көшеді. Осы аппаратты қ үзулерге сүйене отырып, операциялы қ жүйе өзіні ң жүйелік үзу кешенін құрады.